Index of Censorship: «Η ελευθερία της έκφρασης δέχεται χτυπήματα στην Ελλάδα»

Ενώ η Ελλάδα προετοιμάζεται να αναλάβει την προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης την 1η Ιανουαρίου, η χώρα συνεχίζει να παλεύει για την ελεύθερη έκφραση, η οποία έχει επηρεαστεί από το νέφος της οικονομικής κρίσης. Το ελληνικό Σύνταγμα προστατεύει την ελευθερία της έκφρασης στο άρθρο 14, μια πολύ μακροσκελής διάταξη που αναλύει λεπτομερώς τα δικαιώματα και τους περιορισμούς.

Όπως ορίζεται στην πρώτη παράγραφο του άρθρου 14, «κάθε άτομο είναι ελεύθερο να εκφράζει και να διαδίδει τις σκέψεις του προφορικά, γραπτά, και μέσω του τύπου, σύμφωνα με τους νόμους του Κράτους.»

Ωστόσο, τα βαριά μέτρα λιτότητας που επιβλήθηκαν από το 2010, μετά τις οικονομικές συμφωνίες που έγιναν μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και της «τρόικας» (ΔΝΤ, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα), οδήγησε σε σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης και της ελευθερίας του λόγου. Οι περικοπές των κρατικών δαπανών οδήγησαν σε αναγκαστική εξαθλίωση μεγάλα τμήματα της κοινωνίας που πλήρωσαν με το βαρύ τίμημα του κοινωνικού αποκλεισμού και την περιθωριοποίησης.

Οι εκθέσεις από διάφορους διακυβερνητικούς οργανισμούς, ΜΚΟ και ομάδων κοινωνίας πολιτών προειδοποιούν για τις επικίνδυνες πρακτικές που υιοθετεί το ελληνικό κράτος. Τα ανθρώπινα δικαιώματα όπως η ελεύθερη έκφραση, η ελεύθερη σκέψη, η ελεύθερη κυκλοφορία, το δικαίωμα στη εργασία, η ίση μεταχείριση και η πρόσβαση στη διαδικασία λήψης αποφάσεων βρίσκονται υπό συστηματική επίθεση.

Στις 16 Απριλίου 2013 ο Nils Muižnieks, ο Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, δημοσίευσε μια έκθεση σχετικά με θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο Muižnieks κάλεσε την ελληνική κυβέρνηση να χρησιμοποιήσει όλα τα νομικά μέσα, εγχώρια και διεθνή, για την καταπολέμηση της ρητορικής μίσους και του ρατσιστικού εγκλήματος που οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην άνοδο του νεοναζιστικού κόμματος «Χρυσή Αυγή». Το 2013 η Ελλάδα έδειξε δραματική πτώση τον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου, γεγονός που αποδεικνύει το καταπιεστικό περιβάλλον στο οποίο ασκείται η δημοσιογραφία. Από το 2008 η θέση της Ελλάδας κατρακύλησε από τη 31η θέση στην 84η.

Οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εις βάρος των μεταναστών, των αιτούντων άσυλο και άλλων μειονοτήτων έχουν κλιμακωθεί δραματικά. Η προσέγγιση της ελληνικής κυβέρνησης – μαζί με τις ρατσιστικές επιθέσεις που διοργανώθηκαν από τη Χρυσή Αυγή – υποδηλώνουν ένα αστυνομικό καθεστώς που δεν σέβεται σχεδόν καθόλου την ανθρώπινη ζωή. Λόγω αυστηρότερων προϋποθέσεων για απόκτηση υπηκοότητας και με ένα ανεπαρκές σύστημα παροχής ασύλου, οι μετανάστες και οι πρόσφυγες είναι «παγιδευμένοι» σε μια χώρα με ακατάλληλες συνθήκες κράτησης σε στρατόπεδα και φυλακές.

Παρά τις βελτιώσεις που αναφέρθηκαν στο επίπεδο της έφεσης των διαδικασιών ασύλου, η Ελλάδα έχει κάνει πολύ μικρή πρόοδο στη δημιουργία ενός δικαίου και ανθρώπινου συστήματος. Η κακομεταχείριση και η ξενοφοβική συμπεριφορά από τις Αρχές αποτελεί βασικό παράγοντα για την στέρηση των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε μετανάστες και πρόσφυγες.

Οι καταγγελίες για βασανιστήρια και κακομεταχείριση έχουν γίνει επανειλημμένα και έχουν καταδικαστεί από διεθνή δικαστήρια και οργανώσεις που μάχονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τα παιδιά και οι γυναίκες είναι επίσης όλο και περισσότερο ευπαθείς ομάδες της κοινωνίας.

Αν και ο αριθμός των καταγγελιών από γυναίκες είναι σταθερά χαμηλός, τόσο σε εθνικό όσο και ευρωπαϊκό επίπεδο, η καταγεγραμμένη ενδοοικογενειακή βία έχει αυξηθεί κατά 47% τους τελευταίους μήνες. Η λεκτική κακοποίηση, ο οικονομικός εκβιασμός και η σεξουαλική ταπείνωση είναι από τους πιο κοινούς τύπους βίας κατά των γυναικών.

Η κατάσταση των παιδιών δεν είναι σε καλύτερη θέση, στην πραγματικότητα είναι σε κρίσιμη κατάσταση. Σχεδόν 600.000 ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ τα μισά από αυτά δεν καλύπτουν τις βασικές διατροφικές ανάγκες. Τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα όταν πρόκειται για πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο. 

Πηγή: Index of Censorship