Εποπτεία: Μνημόνιο χωρίς χρήματα & χωρίς ημερομηνία λήξης, αυτό είναι το success story του κ. Τσίπρα

Η ελληνική κυβέρνηση, από το Eurogroup του περασμένου Ιουνίου, έχει πάρει… αέρα και θεωρεί ότι ξαφνικά οι δανειστές την αγάπησαν, στηρίζοντας την ελάφρυνση του χρέους και τις εξόδους στις αγορές και την οριστική έξοδο από τα μνημόνια. Σε αυτό προσθέτουμε και την ξαφνική αγάπη του κ. Τσίπρα προς τον κ. Ντάισελμπλουμ μετά τη δήλωση του περί εκλογών το 2019 και όχι νωρίτερα, μιας που σε αυτήν τη φάση τον βολεύει μια χαρά (γιατί το 2014 όταν οι δανειστές έλεγαν «όχι» σε πρόωρες εκλογές, ο ΣΥΡΙΖΑ το είχε χαρακτηρίσει «ωμή παρέμβαση» στα εσω-πολιτικά μας…). Αντίθετα, στην λέξη «εποπτεία» που συνεχώς επιμένουν οι δανειστές δείχνοντας το τι θα ακολουθήσει, οι κύριοι της κυβέρνησης, κλείνουν τα αυτιά και αλλάζουν δρόμο. Φυσικά, αφού αυτό χαλάει το αφήγημα περί τέλους της λιτότητας και των μνημονίων, αφού οι δανειστές έτσι θα συνεχίζουν να ελέγχουν τα δημοσιονομικά και τις μεταρρυθμίσεις, με συχνές «καθόδους» και επιβολή μέτρων, έως ότου το χρέος μας προς αυτούς μηδενιστεί… 

Από τον Ιούνιο λοιπόν, η κυβέρνηση δεν έχει μιλήσει ούτε στιγμή για εποπτεία (αλλά μόνο για την μη ύπαρξη προληπτικής πιστωτικής γραμμής) και διαρκώς μεταφράζει λάθος, και εσκεμμένα, τις αποφάσεις των δανειστών, οι οποίοι ουσιαστικά δεν είπαν ποτέ ότι θα προχωρήσουν με το χρέος τώρα– αντίθετα όλα δείχνουν ότι αυτό θα πάει πακέτο με τα χρόνια της εποπτείας τα οποία θα ζήσουμε όσοι τα προλάβουμε αφού θα είναι πολλά, ενώ υπάρχει πιθανότητα και να… σβηστεί εντελώς από τον χάρτη εάν ο επόμενος ΥΠΟΙΚ της Γερμανίας είναι από το κόμμα του FDP (που θα είναι).

Και σε ότι αφορά στις εξόδους στις αγορές, οι Θεσμοί έθεσαν το ζήτημα ως μνημονιακό όρο ουσιαστικά, αφού σε αυτά τα χρήματα που θα συγκεντρώσει η Ελλάδα από αυτές τις προσπάθειες, θα στηριχθεί μετά τον Αύγουστο του 2018 έτσι ώστε να βρίσκεται σε αυτό το «ειδικό μνημόνιο» το οποίο θα έλθει με μέτρα αλλά χωρίς χρήματα και θα είναι πιο σκληρό από αυτό που είδαν άλλες χώρες μετά τα προγράμματα διάσωσης.

Έτσι, η ελληνική κυβέρνηση, μέσα από σχέδιο του προϋπολογισμού, μεταφράζει… μονομερώς το από πού θα βρει τα χρήματα για να στηριχθεί στα πόδια της μετά τα μέσα του επόμενου έτους (εάν λήξει τότε το μνημόνιο και δεν… παραταθεί). Όπως σημειώνεται στον προϋπολογισμό, η κυβέρνηση κάνει λόγο και για ένα πακέτο χρηματοδότησης το οποίο ζητά να της διατεθεί στο τέλος του προγράμματος από το αδιάθετο υπόλοιπο του δανείου του ESM ούτως ώστε να διασφαλίσει τα αναγκαία ταμειακά διαθέσιμα για την μετά-μνημόνιο εποχή.

Ουσιαστικά, στον προϋπολογισμό δεν αποδέχεται την εποπτεία και μιλά για καθαρή έξοδο χωρίς κανένα άλλο πρόγραμμα, ενώ λέει ότι το υπόλοιπο που θα έχει απομείνει από τα 86 δισ. ευρώ του δανείου που πήρε από τoν ΕSM το 2015, να υπάρχει στη διάθεσή της για να αποπληρώνει τις υποχρεώσεις της. Με λίγα λόγια, η ελληνική κυβέρνηση ζητά χρήματα χωρίς να μπει σε κάποιο πρόγραμμα.

Οι θεσμοί λοιπόν, σε επίπεδο Eurogroup, δεν έχουν μιλήσει ακόμη ξεκάθαρα για αυτό το θέμα, πέραν από τις γενικότητες που περιείχε η απόφαση της 15ης Ιουνίου. Το να αποδεχτούν να γίνει κάτι τέτοιο, δεν είναι καθόλου εύκολο πολιτικά, ειδικά μετά και τους νέους συσχετισμούς που δημιουργούνται στη Γερμανία μετά τις εκλογές. Το σίγουρο είναι ότι θα το κάνουν κατά την κάθοδό τους στην Αθήνα και στα πλαίσια της γ’ αξιολόγησης, ξεκαθαρίζοντας ότι η Ελλάδα θα μπει σε μία περίοδο ενισχυμένης εποπτείας, ενώ φυσικά θα φέρουν μαζί τους και τα νέα μέτρα για τα οποία η ελληνική κυβέρνηση προς το παρόν σφυρίζει… αδιάφορα. 

Άσχετο εάν ο Βίζερ  επανέλαβε αυτή την εβδομάδα ότι είναι πιθανόν να χρειαστούν πρόσθετα μέτρα για το 2018, λέγοντας ότι τελεί υπό εξέταση ακόμα το προσχέδιο του προϋπολογισμού.

Άσχετο, επίσης, εάν ο Βίζερ τόνισε ότι στην Ελλάδα η εποπτεία μετά το μνημόνιο θα είναι πιο αυστηρή από ό,τι στην Ισπανία ή σε άλλα κράτη δεδομένου του μεγάλου ποσού του δανείου και των μεγάλων περιόδων ωρίμανσης της αποπληρωμής του, που θα δημιουργήσουν μία σειρά από ζητήματα στην περίοδο μετά το τέλος του προγράμματος.

Όπως υπογράμμισε, η διαδικασία της εποπτείας θα ισχύει έως ότου ολοκληρωθεί η αποπληρωμή του 75% του χρέους και αυτό θα πάρει πολύ καιρό. “Δεν θα βρίσκομαι εδώ για να το δω”, όπως είπε, κάτι που δείχνει ότι η εποπτεία θα γίνει το νέο μας μνημόνιο.

Για να καταλάβει και η ελληνική κυβέρνηση τι ακριβώς σημαίνει η εποπτεία, παραθέτουμε τις πρόσφατες δηλώσεις Μοσκοβισί, σύμφωνα με τις οποίες, η Κομισιόν μπορεί να αποφασίσει να υποβάλει ένα κράτος σε ενισχυμένη εποπτεία αν αυτό αντιμετωπίζει ή απειλείται από σοβαρές δυσκολίες στη χρηματοπιστωτική του σταθερότητα, οι οποίες θα μπορούσαν να διαχυθούν σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Στην περίπτωση αυτή, το κράτος πρέπει να υιοθετήσει μέτρα σε διαβούλευση με την Κομισιόν, την ΕΚΤ και –όπου χρειάζεται– και το ΔΝΤ, δηλαδή τους θεσμούς, οι οποίοι με τη σειρά τους θα πραγματοποιούν τακτικές αποστολές για να εξακριβώσουν την πρόοδο που σημειώθηκε στην εφαρμογή των συμφωνηθέντων μέτρων. Η χώρα παραμένει σε εποπτεία έως την εξόφληση του 75% της βοήθειας που της παρασχέθηκε.