Πώς μπορεί να νικηθεί το δύσκολο στοίχημα της ισχυρής ανάπτυξης

Τη στιγμή που η οικονομία της ευρωζώνης βρίσκεται κοντά στο τέλμα, μετά και τα πρόσφατα στοιχεία για το ΑΕΠ β’ τριμήνου τα οποία έδειξαν ανάπτυξη μόλις 0,2% σε σχέση με το πρώτο, ενώ ο μεταποιητικός τομέα βρίσκεται σε βαθιά, πολύμηνη ύφεση, το εμπόριο σε διαρκή επιβράδυνση και το ΑΕΠ των περισσότερων χωρών σε συρρίκνωση με τη Γερμανία φλερτάρει με την ύφεση, το «στοίχημα» της ισχυρής ανάπτυξης της Ελλάδας σίγουρα είναι από τα δυσκολότερα με τα οποία είναι αντιμέτωπη η Νέα Δημοκρατία. Αν και οι ρυθμοί ανάπτυξη του ελληνικού ΑΕΠ δεν έχουν ενθουσιάσει μέχρι στιγμής και οι προβλέψεις για το 2019 κινούνται κοντά στο 2%, ωστόσο το καλό «νέο» για την Ελλάδα είναι πως η οικονομία της παραμένει αποσυνδεμένη με όλα αυτά που συμβαίνουν στην ευρωζώνη και οι ρυθμοί της έστω και θεωρητικά «αναιμικοί» είναι σημαντικά ταχύτεροι από αυτούς που καταγράφονται σε άλλες περιοχές της ζώνης του ευρώ.

Σύμφωνα με τους αναλυτές, η δημοσιονομική πολιτική που ακολουθεί η νέα ελληνική κυβέρνηση αναμένεται να οδηγήσουν σε επιτάχυνση της ανάπτυξης στο β’ εξάμηνο, ενώ αν κερδηθεί με χειροπιαστά αποτελέσματα το στοίχημα της ενίσχυσης των επενδύσεων, τότε η Ελλάδα έχει όλα τα όπλα να σημειώσει από τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην ευρωζώνη, και να γίνει το επόμενο turnaround story.

Ήδη τα πρώτα στοιχεία για το γ’ τρίμηνο, δηλαδή από το δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά με τον δείκτη οικονομικού κλίματος να έχει εκτοξευθεί σε υψηλά σχεδόν 12 ετών, ενώ θετικά είναι τα μηνύματα από περιβάλλον των διεθνών επενδυτών.

Στις συναντήσεις που είχαν τα διεθνή funds με τα υψηλόβαθμα στελέχη των ελληνικών συστημικών τραπεζών στα roadshows που πραγματοποιήθηκαν σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου, το κλίμα ήταν πολύ θερμό σε ό,τι αφορά τις προοπτικές της Ελλάδας, με τους επενδυτές να επισημαίνουν πως η βελτίωση των οικονομικών δεικτών, όπως το επιχειρηματικό κλίμα, καθώς και της αγοράς ακινήτων, σε συνδυασμό με τη «βουτιά» των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων σε ολοένα και νέα ιστορικά χαμηλά, αποτυπώνουν το θετικό κλίμα που υπάρχει αυτήν τη στιγμή.

Επίσης, η άρση των capital controls θεωρείται από τα funds ένα απόλυτα θετικό σήμα για την οικονομία και για τις τράπεζες, καθώς αναμένουν πως θα ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των καταθετών, θα βοηθήσει τις τράπεζες να βελτιώσουν τα χρηματοδοτικά τους προφίλ και τα έσοδα, και θα ενισχύσουν περαιτέρω την οικονομική δραστηριότητα.

Όπως επισημαίνει η Wood, η ανάπτυξη 1,9% που σημείωσε η ελληνική οικονομία σε ετήσια βάση το β΄ τρίμηνο σηματοδοτεί μια σημαντική βελτίωση σε σχέση με το α΄ τρίμηνο, γεγονός που ενισχύει την πεποίθησή της ότι η Ελλάδα είναι σε γενικές γραμμές αποσυνδεδεμένη από τη γερμανική οικονομική επιβράδυνση. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ήδη στους δύο μήνες του τρίτου τριμήνου η ανάπτυξη του ελληνικού ΑΕΠ σημείωσε περαιτέρω ενίσχυση, γεγονός που υποδηλώνει ότι για το σύνολο του 2019 θα κινηθεί στο 1,8%. Όπως εξηγεί, τους δύο τελευταίους μήνες ο δείκτης οικονομικού κλίματος σημείωσε σημαντικό άλμα, με το 108,4 να αποτελεί το υψηλότερο επίπεδο από τα τέλη του 2007. Δεδομένου του ότι υπάρχει σημαντική συσχέτιση μεταξύ του δείκτη οικονομικού κλίματος και του πραγματικού ΑΕΠ, οι πιθανότητες η ανάπτυξη να βρεθεί υψηλότερα από το 1,8% είναι σημαντικές.

Σύμφωνα και με ανάλυση της Εθνικής Τράπεζας, οι τάσεις που καταγράφηκαν στα οικονομικά μεγέθη στο β΄ τρίμηνο, όπου ο ετήσιος ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ επιταχύνθηκε στο 1,9% ετησίως από το καθοδικά αναθεωρημένο 1,1% στο πρώτο τρίμηνο, σηματοδοτούν σημαντική επιτάχυνση του ΑΕΠ στο β΄ εξάμηνο. Συγκεκριμένα, τα διαθέσιμα στοιχεία για τον δείκτη οικονομικού κλίματος, τους βασικούς τομείς δραστηριότητας, καθώς και την καταναλωτική εμπιστοσύνη το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου, σε συνδυασμό με τη σταδιακή επίδραση των μέτρων ήπιας δημοσιονομικής χαλάρωσης, συνηγορούν σε αύξηση του ΑΕΠ άνω του 2,5% ετησίως ή ακόμη υψηλότερα το β΄ εξάμηνο και περίπου 2,1% στο σύνολο του έτους. Όπως αναφέρει και η Citi, όπως αναφέρει, η ελληνική ανάπτυξη παραμένει σε μεγάλο βαθμό αποσυνδεδεμένη από την υπόλοιπη Ευρωζώνη και επηρεάζεται κυρίως από αλλαγές στη δημοσιονομική πολιτική και τις εισροές ξένων επενδύσεων. Oi εξαγωγικές επιδόσεις συνεχίζουν να βελτιώνονται λόγω και του τουρισμού και αυτό αποτελεί εγγύηση ότι η ανάπτυξη στη χώρα θα παραμείνει στα επίπεδα του 1,5%-2% τα επόμενα χρόνια.

Αυτό που αξίζει να επισημάνουμε είναι πως οι υψηλές προσδοκίες που υποδηλώνει η πορεία των δεικτών καταναλωτικής και επιχειρηματικής εμπιστοσύνης σε συνδυασμό με την ενίσχυση της πολιτικής σταθερότητας και της αλλαγής στο μείγμα οικονομικής πολιτικής που αναμένεται, συνθέτουν ένα άκρως φιλικό περιβάλλον προς την επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις. Αυτό θα κάνει την Ελλάδα να ξεχωρίσει, έστω και αν προς το παρόν οι αναλυτές κρατούν μικρό καλάθι για τους ρυθμούς που μπορεί να πετύχει η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομία.

Κομβική σημασία για την δρομολόγηση θετικών εξελίξεων στην οικονομία έχει το τραπεζικό σύστημα. Όπως διαμήνυσαν και τα funds σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη πρέπει να τεθεί άμεσα σε εφαρμογή το σχέδιο του ΤΧΣ για τη μείωση των κόκκινων δανείων καθώς και να αυξηθούν τα νέα δάνεια προς τον ιδιωτικό τομέα, έτσι ώστε να πάρει «φόρα» και η οικονομία. Πάντως, η μεγάλη αλλαγή για τη χώρα θα έρθει από την ενίσχυση των επενδύσεων. Αν το πετύχει αυτό η κυβέρνηση και σε συνδυασμό με τα νέα δημοσιονομικά μέτρα, η Ελλάδα μπορεί πράγματι να σημειώσει ανάπτυξη της τάξης του 3% το επόμενο διάστημα.