Άλλη μια «Ασφαλιστική μεταρρύθμιση» ξεκινά, η 2η με υπουργό τον Βρούτση στην μνημονιακή περίοδο, με αφορμή αποφάσεις του ΣτΕ, βέβαια εγώ υποστηρίζω ακράδαντα ότι το ΣτΕ είναι το διαχρονικό «άλλοθι της εξουσίας».

Ας πάρουμε τα πράγματα όμως από την αρχή, από το πρόσφατο παρελθόν, για να καταλάβουμε τι έγινε και που βρισκόμαστε.

Θα ξεκινήσω με γενική περιγραφή και πολιτικό σχολιασμό ως ασχολούμενος με τα κοινά και θα καταλήξω με νούμερα και τεχνοκρατικά, ως μορφωμένος στην αναλογιστική.

Το «κακό» ξεκίνησε από το σοσιαλιστικό ‘80, σύνταξη σε όλους και από όλα τα καλά, αναδιανομή του πλούτου από τους δήθεν «πλούσιους» ευνοημένους ολιγάρχες δεξιούς σε όλο τον λαό, από τον Ανδρέα με αγάπη, με νάζι και χάρη, Ολυμπιακή, ΔΕΗ, ΟΤΕ σύνταξη από 50 και 45 μερικές φορές, αρκετοί έπαιρναν μέχρι και 1 εκ δρχ τότε σύνταξη με απολυτήριο λυκείου και ειδικότητα επιστάτη με 25 χρόνια. 

Αδιανόητα πράγματα, δεν γνωρίζω την λογική που έγιναν όλα αυτά, αλλά ήταν μια τεράστια καταστροφή και υποθήκευση για το μέλλον των σημερινών 50άρηδων και κάτω. Ο στόχος ήταν η κατανάλωση με κρατικό δανεισμό, σαφέστατα.

Είχαμε φτάσει στο σημείο που η εξασφάλιση δανείων για την καταβολή των συντάξεων αποτελούσε είδηση… Με ένα έλλειμμα περίπου στο 9% του Α.Ε.Π. το Ασφαλιστικό Σύστημα αποτελούσε τον κύριο παράγοντα δημοσιονομικής αποσταθεροποίησης… Ήταν ένας καιάδας που θα κατάπινε τον ένα μετά τον άλλο τους 320 ασφαλιστικούς φορείς!!!

Χάος…

Ο Δημήτρης Σιούφας, υπουργός το 1992, έκανε την πρώτη σοβαρή προσπάθεια μεταρρύθμισης του ασφαλιστικού συστήματος, σωτηρίας μάλλον.

Τότε γεννήθηκε ο ΑΜΚΑ στα χαρτιά και για πρώτη φορά υποχρεώθηκαν οι φορείς να δημοσιεύουν ισολογισμούς!!

Η επόμενη μεταρρύθμιση που επιχειρήθηκε ήταν του αναλογιστή Σπράου επί Σημίτη, αλλά ένα ΠΑΣΟΚ δεν θα μπορούσε να το προχωρήσει και φτάσαμε στην πολύ σημαντική μεταρρύθμιση της Πετραλιά το 2008, με συμμάζεμα των ταμείων σε ελάχιστα, 37ετία και γενικό ελάχιστο όριο τα 58 έτη, χωρίς εξαιρέσεις.

Διασφάλιζε το σύστημα έως το 2060, χωρίς να λάβει υπόψη του την πτώχευση μας το 2009 και το PSI, όμως, την ανεργία του 28% και την φυγή 500.000 νέων στο εξωτερικό.

Και φθάνουμε στο σήμερα.

Ο Βρούτσης επί Σαμαρά, έκανε το κόλπο γκρόσο, τσεκούρι στα πάντα, πλήρης εφαρμογή (και με το παραπάνω) μνημονιακών δεσμεύσεων, αναγκαστική ίσως, με 17% του ΑΕΠ συνταξιοδοτική δαπάνη, απάνθρωπη μερικές φορές γιατί οι συνταξιούχοι δεν είχαν τρόπο αντίδρασης και προσαρμογής, αλλά υποχρεωτική για την επιβίωση των μελλοντικών συνταξιούχων.

Υποχρεωτική 40ετία και γενικό όριο ηλικίας τα 67 έτη με περίοδο προσαρμογής 5 ετών και αποκεφαλισμό επικουρικών. Καταργείται εντελώς η 13η και 14η σύνταξη. Αυτό έριξε την δαπάνη στο 14% σε 3 χρόνια μόλις, με ευρωπαϊκό Μ.Ο. 11% και παράλληλα μειώθηκε δραστικά και η φαρμακευτική δαπάνη.

Ο Βρούτσης εφάρμοσε πλήρως τις τεχνοκρατικές προτάσεις των τροϊκανών, που σημαίνει ότι δεν υπέπεσε σε λάθη, αλλά δεν λειτούργησε και πολιτικά και ίσως και ορθά στην συγκεκριμένη χρονική περίοδο.

Εκεί που χάσαμε την μπάλα ήταν στην μεταρρύθμιση Κατρούγκαλου, πλήρης αποδιοργάνωση και ασαφής κατεύθυνση και στόχος.

Βασικά στοιχεία, η ενοποίηση όλων των ταμείων, ουσιαστικά σε ένα, τον ΕΦΚΑ.

Κάτι νέο γεννιέται, τερατούργημα ίσως, χωρίς να υπάρχουν οι προϋποθέσεις και η υποδομή, αλλά τουλάχιστον έγινε μια σχετικά ευνοϊκή για τους περισσότερους σύνδεση εισφορών με το εισόδημα, αλλά χωρίς σωστή βάση υπολογισμού.

Θα κρατήσει ζωντανό το σύστημα μόνο για μερικά χρόνια, αυτό ήρθε να ανατραπεί με τις αποφάσεις του ΣτΕ.

Οι τότε κυβερνώντες φάσκουν και αντιφάσκουν και δημοσιεύουν «λανθάνουσες» αναλογιστικές μελέτες, που είναι εκτός πραγματικότητας.

Αναφέρεται μια επιφανειακή και στάσιμη κατάσταση πλεονασματικού ΕΦΚΑ 3 ετών μπέμπη, τελείως πλασματική.

Η δικιά μου γνώμη είναι ότι επιχειρήθηκε μια κατάφωρη αδικία ανάμεσα στους ελεύθερους επαγγελματίες και τους υπόλοιπους, ανάμεσα στους παλιούς και τους νέους και ανάμεσα στους μεγάλους και τους μικρούς.

Τρία τα βασικά σημεία:

  1. Για 1η φορά το κράτος ΔΕΝ εγγυάται τις συντάξεις, εξαρτάται από το πλεόνασμα του κράτους.
  2. Η εθνική σύνταξη στα 384€ για 20 έτη ασφάλισης και βλέπουμε
  3. Δημιουργείται προσωπικός κουμπαράς για τον καθένα, αν καταφέρει και συμπληρώσει 30 χρόνια για να μπορεί να αυξήσει έστω 200 € την εθνική σύνταξη. Κάτω από 30 χρόνια εργάσιμου βίου η αύξηση της εθνικής σύνταξης είναι αμελητέα. Πάνω από τα 40 χρόνια προβλέπεται μια σημαντική αύξηση, αλλά μιλάμε μόνο για το 5% του πληθυσμού.

Και φτάνουμε στο τώρα.

  1. Θα δημιουργηθούν συγκεκριμένες ασφαλιστικές κλάσεις, ενιαίες και προαιρετικές. Σωστό 
  2. Δεν υπάρχει καμία αναλογιστική μελέτη με συγκεκριμένη στόχευση. Λάθος
  3. Θα διορθωθούν κάποιες μικρές αστοχίες. Σωστό
  4. Θα καταργηθεί μερικώς η επικουρική σύνταξη και για τους νέους ασφαλισμένους εντελώς. Σωστό 

Οι αναλογιστικές μελέτες είναι στατικές εκ των πραγμάτων, σου δίνουν μια εικόνα, αλλά με τα σημερινά δεδομένα. Σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να προβλέψουν οικονομικές ανωμαλίες, ανεργία, ύφεση και έκτακτα γεγονότα εν γένει.

Παρά ταύτα, μερικά στοιχεία είναι χρήσιμα:

  1. Το συνολικό ποσοστό αναπλήρωσης σύνταξης κυμαίνεται από 69-93%
  2. Οι μειώσεις των συντάξεων μεσοσταθμικά φθάνουν το 45% και των επικουρικών έως και 77%
  3. Το 2015-2017 υποβλήθηκαν 345,000 αιτήσεις συντάξεων 

Γενικά, δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον τροχό. Η Σουηδία, η Μεγάλη Βρετανία και η Ολλανδία θεωρούνται, ίσως, τα πιο επιτυχημένα μοντέλα δημόσιας-ιδιωτικής συνταξιοδότησης. Από εκεί πρέπει να πάρουμε ιδέες και να τις προσαρμόσουμε προς τα ελληνικά δρώμενα και τις ελληνικές δημογραφικές, οικονομικές και κοινωνικές προδιαγραφές.

Από το 2015 έχουν ψηφιστεί 19 νόμοι για το συνταξιοδοτικό!!!

Καλά διαβάσετε.

Θα πρότεινα λοιπόν, η λύση για το συνταξιοδοτικό είναι να μην ψηφίσετε κανέναν άλλο νόμο.

Αρκετά, αφήστε τον κόσμο να ησυχάσει, να προγραμματίσει το μέλλον του, να καταλαγιάσουν οι αλλαγές.

Πολιτική σκέψη προσωρινής επιβίωσης ενάντια στην τεχνοκρατική και κοινωνικά δίκαιη προσέγγιση του ασφαλιστικού προβλήματος με αλληλεγγύη γενεών.

Ποιο από τα δύο παραπάνω θα επιβληθεί;

Facebook Comments