Η επιστροφή στην κανονικότητα που όλοι περιμένουμε ως λύτρωση, δεν θα είναι τίποτα άλλο από την είσοδο μας στο μακρύ και στενάχωρο τούνελ της οικονομικής κρίσης. Αντιφατικό και αλλόκοτο μεν, πραγματικό δε. Είναι από τα παράδοξα της εποχής που ζούμε, την οποία θα μνημονεύουμε όσο ζούμε. Το ακόμα πιο αντιφατικό είναι ότι οι Έλληνες μπαίνουν σ’ αυτή την φάση οικονομικού στριμώγματος με συναισθήματα κάθε άλλο παρά μαύρα. Το έδειξε η πρόσφατη έρευνα της διαΝΕΟσις. Μπροστά σε μια ύφεση που θα προσεγγίζει το 10%, το 39,8% των Ελλήνων νιώθει αισιοδοξία, το 25,5% νιώθει σιγουριά, το 23,7% περηφάνια, το 17,8% αυτοπεποίθηση και μόνο το 30,9% νιώθει ανασφάλεια. Περίεργο δεν είναι;

Θα μου πείτε ότι ως χώρα αντιμετωπίσαμε την πανδημία με υποδειγματικό τρόπο και ότι υπάρχει μια κυβέρνηση που διαθέτει την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού. Ναι, αλλά και το 8% ή 10% ύφεση για το 2020 δεν είναι παιχνιδάκι. Οι Έλληνες ξέρουν πια τι σημαίνει οικονομική καχεξία και ανεργία, έχουν ακόμα νωπές τις εμπειρίες της οικονομικής κρίσης. Παρά ταύτα δεν φαίνεται να το βάζουν κάτω. Ίσως να έχουν πια εθιστεί στην ζωή μέσα στην οικονομική στενότητα, οπότε να μην ιδρώνει το αυτί τους μπροστά στην πιθανότητα να ξαναβρεθούν χωρίς δουλειά ή να αδιαφορούν ακούγοντας το τηλέφωνο τους να χτυπά από τις εισπρακτικές. 

Δεν αποκλείεται πάλι να έχουμε πειστεί ότι η ιστορία του κορονοϊού είναι κάτι προσωρινό, που όση ζημιά κι αν κάνει δεν θα ανακόψει τελικά την ανοδική πορεία που είχαμε πάρει. Δεν πιστεύω ότι ο πολύς κόσμος μπορεί να διαχωρίσει την έννοια των δομικών προβλημάτων της οικονομίας από τα έκτακτα και εισαγόμενα, όμως εμπειρικά ενδέχεται να καταλαβαίνει ότι η χώρα είναι πια ικανότερη να αντιμετωπίσει την καινούρια κρίση απ’ όσο ήταν πριν δέκα χρόνια. Ενδέχεται πάλι να κρύβουμε το κεφάλι μας μέσα στην άμμο και να επιστρατεύουμε μια μεταφυσική αισιοδοξία που δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα.

Σε κάθε περίπτωση, όταν η απογοήτευση ή ο αδιέξοδος θυμός της περασμένης δεκαετίας έχουν δώσει την θέση τους στα θετικά συναισθήματα και στην σιγουριά για το μέλλον, τα πράγματα είναι σαφώς καλύτερα. Φαίνεται ότι η σκληρή εμπειρία των μνημονιακών χρόνων και η επιτυχής αντιμετώπιση της πανδημίας, σφυρηλάτησαν στους Έλληνες έναν άλλον εσωτερικό κόσμο. Θα μπορούσε κανείς να μιλήσει για μια νέα εθνική αυτοπεποίθηση, αν και αυτό δεν φαίνεται ούτε με μια έρευνα κοινής γνώμης ούτε διαπιστώνεται μέσα σε δυο μήνες. Σε τελευταία ανάλυση, οι λαοί που κατακτούν σιγουριά και αυτοπεποίθηση για το μέλλον, το δείχνουν στην πράξη με τον τρόπο που αντιμετωπίζουν και τις ευκαιρίες και τις δυσκολίες.

Αν λοιπόν του χρόνου τέτοιον καιρό η χώρα θα έχει σταθεί ξανά στα πόδια της χωρίς κοινωνικούς κλυδωνισμούς και χωρίς καταστροφικές εσωτερικές διαιρέσεις, τότε πράγματι θα έχουμε αποδείξει ότι ωριμάσαμε ως λαός. Και στον σημερινό ανταγωνιστικό κόσμο, μόνο οι ώριμοι και συγκροτημένοι λαοί τα βγάζουν πέρα, οι υπόλοιποι γίνονται φτερό στον άνεμο που δημιουργούν οι πτήσεις των δυνατών. Μοιάζουν θεωρητικά όλα αυτά, δεν είναι όμως. Σκεφθείτε μόνο πόσο διαφορετική χώρα θα ήμασταν τώρα, αν το 2010 αντιδρούσαμε με τα ίδια θετικά συναισθήματα που αντιδρούμε σήμερα. Θα είχαμε ξεπεράσει την κρίση στον μισό χρόνο απ’ όσον χρειαστήκαμε. Και σήμερα θα μιλούσαμε με άλλα δεδομένα. Για να δούμε αυτή την φορά…    

Facebook Comments