Υπάρχει μια αθέατη ομάδα συμπολιτών μας που βιώνει την συγκατοίκηση στην πόλη με τρόπο που οι υπόλοιποι δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε.  Αυτή η ομάδα μπορεί να είναι κλεισμένη σε τέσσερις τοίχους ή σε σκοτεινά δωμάτια και να επικοινωνεί ελάχιστα με αυτούς που διαμορφώνουν το κοινό περιβάλλον.  Δεν ερωτάται σχεδόν ποτέ για τα προβλήματα στην πόλη, ούτε έχει λόγο στην συνδιαμόρφωση των λύσεων που την αφορούν.  Στο παρουσιαστικό της, αυτή η αθέατη ομάδα δεν σημειώνει καμία διαφορά με οποιονδήποτε διπλανό μας κι όμως παλεύει με μια σειρά από «αόρατες» δυσκολίες αρκετές από τις οποίες έχουν να κάνουν με τον τρόπο που κινούμαστε, που λειτουργούμε στην καθημερινότητά μας και που (δεν) θέτουμε όρια: πρόκειται για τους ανθρώπους που υποφέρουν από ψυχικές νόσους και οι ψυχικές νόσοι δεν έχουν πάντοτε ή όλη την ώρα ορατά συμπτώματα.  Επειδή τα συμπτώματα δεν είναι πάντα ορατά, τείνουμε να τα αγνοούμε, να κλείνουμε τα μάτια σε αυτά ή να τους γυρίζουμε την πλάτη.

Με τον όρο «ψυχικές νόσοι» αναφερόμαστε στην ευρεία εκείνη κατηγορία των καταστάσεων που επηρεάζουν την διάθεση, τον τρόπο σκέψης και την συμπεριφορά.  Με ένα 4,7% του πληθυσμού σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής να πάσχει από καταγεγραμμένη κατάθλιψη και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να προειδοποιεί ότι μέχρι το 2020 η κατάθλιψη θα αποτελεί την δεύτερη αιτία λειτουργικής αδυναμίας παγκοσμίως, είναι επιτακτική ανάγκη να επανασχεδιάσουμε το αστικό τοπίο με τρόπο που να απαντά και στα προβλήματα των ανθρώπων που πάσχουν από ψυχικές νόσους. 

Τουλάχιστον από το 1930 και μετά, ο κλάδος της Αστικής Ψυχολογίας μελέτησε το πώς και οι πόλεις μας είναι ζωντανοί οργανισμοί που αρρωσταίνουν ή συντηρούν χρόνιες νόσους.  Υπάρχει μια δυαδική σχέση ανάμεσα στην υγεία και στο περιβάλλον, στην μετακίνηση και στην προσβασιμότητα: ο τρόπος που μετακινούμαστε ή εμποδιζόμαστε από το να μετακινηθούμε και να έχουμε πρόσβαση σε ανοιχτό ορίζοντα, επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα της ζωής και του εσωτερικού μας περιβάλλοντος.  Η πυκνή συγκατοίκηση, η ηχορρύπανση, οι τόποι μαζικής συγκέντρωσης πληθυσμού, οι ευκαιρίες για περπάτημα, οι τοποθεσίες στις οποίες βρίσκονται οι χώροι αναψυχής, οι νεκρές από ζωή και οι ερημωμένες από επισκέπτες γειτονιές είναι περαιτέρω μεταβλητές που αυξάνουν τις αγχώδεις διαταραχές για τους κατοίκους των μεγαλουπόλεων και των αστικών κέντρων. 

Η απελπισία της πολυκοσμίας, οι φοβίες για μια ενδεχόμενη κρίση πανικού, η βουή της πόλης σε αγχωμένους ανθρώπους, η ανησυχία για τη διαχείριση της καθημερινότητας είναι μέρος από το βουνό που πρέπει να σκαρφαλώσουν οι άνθρωποι με βεβαρημένο ιστορικό υγείας οι οποίοι αντιθέτως κλείνονται μέσα στο σπίτι μη μπορώντας να αντεπεξέλθουν στις προκλήσεις.  Έχει γίνει πολύ μικρή πρόβλεψη προκειμένου το εξωτερικό περιβάλλον να ενθαρρύνει αυτό τον κόσμο να βγαίνει έξω, να ζει όπως θα επιθυμούσε, να λειτουργεί αυτόνομα και να διεκδικεί μια ποιοτική διαβίωση.  Με άλλα λόγια, το αστικό περιβάλλον που καθορίζει την υγεία μας, έχει προ πολλού  αποκαλύψει με τον χειρότερο τρόπο τις ανισότητες στον τρόπο με τον οποίο την αντιμετωπίζουμε.

Η Παγκόσμια Ημέρα για την Ψυχική Υγεία λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο στις 10 Οκτωβρίου ως μια σειρά από δράσεις, ομιλίες και δραστηριότητες σε όλο τον κόσμο που έχουν σκοπό να ευαισθητοποιήσουν περισσότερα άτομα πάνω σε θέματα ψυχικής υγείας και να ενημερώσουν ανθρώπους όλων των ηλικιών σχετικά με το πώς θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν μια κρίση, να καταπολεμήσουν τα συμπτώματα που σχετίζονται με τις ψυχικές νόσους και να βελτιώσουν την συνολική ποιότητα της ζωής τους.  Η φετινή ημέρα εστιάζει στο θέμα της αυτοκτονίας και των τρόπων πρόληψης περιστατικών αυτοκτονίας, δίνοντας έμφαση στο πώς αλληλεπιδρούμε, πώς νοιαζόμαστε ο ένας για τον άλλο και πώς τα περιβάλλοντα που δημιουργούμε μπορούν πρώιμα να ανιχνεύσουν και να αντιμετωπίσουν την μοναξιά, την αποξένωση, την ανία των εφήβων που στρέφονται σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές, την απομόνωση των ηλικιωμένων, την απόγνωση των μοναχικών ανθρώπων και την αδιαφορία αυτών που καταπατούν τα όρια όλων των παραπάνω χρησιμοποιώντας συχνά-πυκνά τη φράση: «βλέπεις κανένα άνθρωπο με (ειδικές) ανάγκες εδώ;»

Facebook Comments