Από το «κανένα σπίτι σε χέρια τραπεζίτη» στο «πλειστηριασμοί ή χάος»

Τα «κόκκινα δάνεια» απειλούν να τινάξουν στον αέρα την τρίτη αξιολόγηση, καθώς η κυβέρνηση δεν έχει καταφέρει ακόμη να δρομολογήσει το πλαίσιο που θα  επιτρέψει τους πλειστηριασμούς για τους «στρατηγικούς κακοπληρωτές». Το «καμπανάκι» κινδύνου έχει χτυπήσει πολλές φορές τους τελευταίους μήνες σχεδόν από όλους τους εκπροσώπους των θεσμών, αλλά και ανώτερους εκπροσώπους του τραπεζικού κλάδου. Όσο δεν αντιμετωπίζεται το…τέρας των NPLs (Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων), τόσο οι τράπεζες δεν μπορούν να προσφέρουν ρευστότητα στην πραγματική οικονομία και να χρηματοδοτήσουν βιώσιμα επιχειρηματικά σχέδια, τα οποία θα οδηγήσουν στη δημιουργία θέσεων εργασίας και, τελικά, στην πολυπόθητη ανάπτυξη.

Πρόσφατα, ωστόσο, προστέθηκε άλλος ένας κίνδυνος. Αυτός μιας νέας ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών. Το σήμα το έδωσε από τον Ιούλιο το ΔΝΤ, ζητώντας έλεγχο του ενεργητικού των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων (AQR) και εκτιμώντας ότι θα χρειαστούν πρόσθετα κεφάλαια 10 δις. ευρώ. Η εκτίμηση χαρακτηρίζεται εξωπραγματική τόσο από την κεντρική τράπεζα της χώρας, όσο και από την ΕΚΤ και τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM), οι οποίοι διαβεβαιώνουν ότι οι ελληνικές τράπεζες είναι επαρκώς κεφαλαιοποιημένες. Ωστόσο, τα κεφάλαια των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων επηρεάζονται  από το φορτίο των «κόκκινων δανείων». Τα μέτρα, όπως οι ρυθμίσεις οφειλών ή η πώληση χαρτοφυλακίων σε funds έχουν ήδη ενεργοποιηθεί, όμως, οι απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις για τον εξωδικαστικό μηχανισμό, αλλά και για τη διεξαγωγή πλειστηριασμών, μεταφέρονται από αξιολόγηση σε αξιολόγηση και παγιώνουν το κλίμα του «δεν πληρώνω», που καλλιεργήθηκε όλα τα προηγούμενα χρόνια.

Το  σημείο μηδέν έφθασε, πλέον και το πρόσφατο Eurogroup τοποθέτησε το ζήτημα στην κορυφή της πυραμίδας των εκκρεμοτήτων, προκειμένου να  κλείσει η αξιολόγηση. Είχε, προηγηθεί η ανακοίνωση της αποχής των συμβολαιογράφων έως τα τέλη του έτους από όλους τους πλειστηριασμούς, ακόμη και τους ηλεκτρονικούς, καθώς δέχονται απειλές από τις αυτοαποκαλούμενες «συλλογικότητες», που εισβάλουν κάθε Τετάρτη στα Ειρηνοδικεία, αλλά και η ανακοίνωση της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, που άφηνε αιχμές για υπονόμευση των θεμελιωδών αρχών της τραπεζικής πίστης και της οικονομίας, καθώς και  για παραβίαση του Συντάγματος. «Υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, η ομαλή λειτουργία των χορηγήσεων δανείων στηρίζεται και στη δυνατότητα νοικοκυριών και επιχειρήσεων να παρέχουν εμπράγματες εξασφαλίσεις. Η εκ των πραγμάτων στέρηση της δυνατότητας για λήψη μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης υποσκάπτει τις θεμελιώδεις αρχές της τραπεζικής πίστης και της οικονομίας και βέβαια αντίκειται στο Σύνταγμα» ανέφερε στην ανακοίνωσή της η ΕΕΤ, προκαλώντας παρέμβαση του ίδιου του Μάριο Ντράγκι, στη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών.  Ο επικεφαλής της ΕΚΤ ζήτησε από την κυβέρνηση να λάβει μέτρα για την ασφάλεια των συμβολαιογράφων, ο υπουργός Δικαιοσύνης δεσμεύτηκε ότι όσοι παρεμποδίζουν τους πλειστηριασμούς θα  διώκονται πλέον αυτεπάγγελτα, ενώ οι συμβολαιογράφοι ζητούν και την παρουσία της αστυνομίας στο χώρο διεξαγωγής των πλειστηριασμών.

Το πόσο κρίσιμο είναι πλέον το ζήτημα, το αποδεικνύει και το σήμα κινδύνου που εξέπεμψε ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, κατά τη συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ. Ο  κ. Τσακαλώτος, περνώντας στο γήπεδο της πραγματικότητας επιχείρησε να κάνει «μασάζ» στους βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων έχει εκλεγεί πάνω σε «πύρινους λόγους» υπό το κεντρικό σύνθημα «κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη». Ο υπουργός Οικονομικών μίλησε για την ανάγκη να ξεκινήσουν άμεσα οι πλειστηριασμοί για τα μεγάλα ακίνητα, διαφορετικά, όπως είπε,  θα υπάρχει θέμα με τα stress tests και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Χαρακτήρισε επαρκή  την προστασία, που υπάρχει τώρα για την πρώτη κατοικία με αντικειμενική αξία έως 300.000 ευρώ, ενώ υποστήριξε ότι η περαιτέρω προστασία από το όριο  των 300.000 ευρώ  δεν είναι, ούτε κοινωνικά δίκαιη, ούτε προοδευτική.  

Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, Νίκος Καραμούζης, με δηλώσεις του στους FT προειδοποιεί πως οι καθυστερήσεις στους πλειστηριασμούς ακινήτων θα μπορούσαν να πλήξουν τους ισολογισμούς των τραπεζών, λίγο πριν από τα stress tests και, αυτό που μένει πλέον να φανεί είναι το κατά πόσο η κυβέρνηση είναι έτοιμη να περάσει από το «κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη» στο «πλειστηριασμοί ή χάος».