Τα επιδόματα φέρνουν ψήφους – οι επενδύσεις όχι;

Φέρνουν ψήφους τα επιδόματα; Εάν δεν το καλοσκεφτεί κάποιος, η γρήγορη απάντηση είναι, «ναι». Αυτή φαίνεται να είναι και η εδραιωμένη πεποίθηση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Η μέχρι τώρα πορεία της δείχνει ότι στο βωμό της ψηφοθηρικής άκριτης επιδοματικής πολιτικής δεν διστάζει να θυσιάσει την αναπτυξιακή πορεία της χώρας. Το απέδειξε το 2016, όταν «τίναξε στον αέρα» την αξιολόγηση μοιράζοντας κοινωνικό μέρισμα ακόμη και σε «φτωχούς» βουλευτές και βάζοντας την οικονομία σε περιπέτειες για ένα εξάμηνο. Τι κι αν οδηγήθηκε στην «εξευτελιστική» για οποιονδήποτε υπουργό Οικονομικών δήλωση μετανοίας προς την τρόικα, με υποσχέσεις περί μη επανάληψης; Η πραγματικότητα απέδειξε πως η κυβέρνηση το έπραξε ξανά και θα το ξανακάνει ακόμη κι αν δεν έχει την ευκαιρία. Με ποιο τρόπο; Είναι προφανές: συμπιέζοντας όλες τις «αναπτυξιακές» δαπάνες και κόβοντας άλλες κοινωνικές δαπάνες, που δεν …πουλάνε τόσο πολύ.

Έτσι, μοίρασε το υπερπλεόνασμα του 2017, που δημιουργήθηκε όχι από την υπέρβαση του στόχου στα έσοδα, άλλωστε τα στοιχεία αποδεικνύουν πως δεν πιάνουμε ούτε τους αναθεωρημένους προς τα κάτω στόχους, αλλά από τα «φέσια» σε όποιον είχε την ατυχία να προμηθεύει το Δημόσιο, καθώς και από το ψαλίδι στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, το μόνο πρόγραμμα που θα μπορούσε να οδηγήσει στη δημιουργία θέσεων εργασίας και αναπτυξιακών προοπτικών.

Τα τελευταία στοιχεία της εκτέλεσης του Προϋπολογισμού το αποδεικνύουν περίτρανα. Η κυβέρνηση εξασφάλισε ένα υπερπλεόνασμα μεγαλύτερο ακόμη κι απ’ αυτό που είχε προβλεφθεί μόλις τον Νοέμβριο στον προϋπολογισμό του 2018 με συμπίεση των δαπανών κατά 1,75 δισ. ευρώ έναντι του στόχου, εκ των οποίων τα 800 εκατ. ευρώ από το κρίσιμο για την ανάπτυξη Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Στο…υπερπλεόνασμα συνέβαλε, επίσης, καθοριστικά η περικοπή δαπανών για κοινωνικά προγράμματα. οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού έφτασαν τα 55,515 δισ. ευρώ και είναι μειωμένες κατά 1,749 δισ. ευρώ έναντι του στόχου, που θέτει ο προϋπολογισμός του 2018 (57,265 δισ. ευρώ). Ειδικότερα, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού για το 2017 είναι μειωμένες κατά 949 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου, ενώ οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων είναι μειωμένες κατά 800 εκατ. ευρώ, φτάνοντας τα 5,950 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι ο προϋπολογισμός του 2018 προέβλεπε ότι το ΠΔΕ του 2017 επρόκειτο να εκτελεστεί πλήρως. Λίγες ημέρες μετά την ψήφισή του, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας Αλέξανδρος Χαρίτσης έκανε λόγο για υστέρηση 500 εκατ. ευρώ. Τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών αποκαλύπτουν ότι τελικά η υστέρηση θα είναι 800 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι η κυβέρνηση έχει υποσχεθεί στους θεσμούς να διατηρήσει το υπερπλεόνασμα που θα προκύψει, πέραν του κοινωνικού μερίσματος, ως αποθεματικό, ενόψει της οριστικοποίησης των αποτελεσμάτων από τη Eurostat τον Απρίλιο του 2018.

Την ίδια ώρα, τα έσοδα του προϋπολογισμού υστερούν ακόμη και έναντι των αναθεωρημένων επι τα χείρω στόχων αφού ήταν μειωμένα κατά 868 εκατ. ευρώ. Τα έσοδα του ΠΔΕ ήταν μειωμένα κατά 978 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου, ενώ αυτά του τακτικού προϋπολογισμού ήταν αυξημένα κατά 110 εκατ. ευρώ, με τις επιστροφές εσόδων, ωστόσο, να έχουν σημειώσει μείωση κατά 217 εκατ. ευρώ. Τα έσοδα αποκρατικοποιήσεων ήταν κι αυτά μειωμένα κατά 247 εκατ. ευρώ.

Είναι προφανές, πως η κυβέρνηση επιλέγει την τακτική της φτωχοποίησης μεγάλων κοινωνικών ομάδων και της επιδοματικής πολιτικής σε κοινωνικές ομάδες, που θα μπορέσουν να της αποφέρουν συντεταγμένα ψήφους την κρίσιμη ώρα. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, πως όλα τα κυβερνητικά στελέχη, του Πρωθυπουργού συμπεριλαμβανομένου, επαναλαμβάνουν σε κάθε ευκαιρία πως «θα δώσουμε μέρισμα και το 2018», τη στιγμή που στο επίσημο κείμενο του Προϋπολογισμού, το οποίο κάθε χρόνο αναθεωρείται επί τα χείρω, προβλέπεται ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι μετά βίας λίγο πάνω από το στόχο του 3,5% του ΑΕΠ, που προβλέπει η μνημονιακή μας υποχρέωση.

Το εάν και κατά πόσο τα ψίχουλα των επιδομάτων «πουλάνε» περισσότερο από την προοπτική της εργασίας και της ανάπτυξης θα αποκαλυφθεί την κρίσιμη ώρα. Μέχρι τότε, η κυβέρνηση συνεχίζει να πουλά success story με τις επικουρικές των 35 ευρώ και το κομμένο ΕΚΑΣ, που επιστρέφει σε κάποιους ως κοινωνικό μέρισμα.