Για να απαντήσουμε στο ερώτημα αυτό πρέπει να δούμε πρώτα τις επιπτώσεις των πρόσφατων εξελίξεων στις χρηματιστηριακές αξίες. Οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν τις αξίες σε αυτή τη φάση είναι η μείωση επιτοκίων, η νέα τραπεζική νομοθεσία και έλεγχοι και οι ανακεφαλαιοποιήσεις στην Ελλάδα, όμως δεν φαίνεται όλοι αυτοί οι παράγοντες να κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση την αγορά.

1. Τι σημαίνει η νέα μείωση επιτοκίων για την Ευρωπαική Ένωση; Η Ευρώπη απομακρύνεται από τους κινδύνους; Ξαναγίνεται ελκυστική;

Η πρόσφατη μείωση επιτοκίων της ΕΚΤ στο 0,5% δείχνει οτι η Ευρωπαική Ενωση βρίσκεται σε βαθειά κρίση. Ομως η πολιτική μείωσης επιτοκίων από μόνη της δεν αρκεί για να βγάλει την ΕΕ από την κρίση. Απαιτείται διοχέτευση χρηματος που σε αυτή τη φάση δεν γίνεται, καθώς η Γερμανική κυβέρνηση δεν το επιθυμεί, προτιμώντας να χρησιμοποιεί το ΕΥΡΩ για τις δικές της ανάγκες. Η ΕΕ υπό τις παρούσες συνθήκες δεν είναι η πιό ελκυστική περιοχή των ανεπτυγμένων χωρων.

Ενδεικτικά, μετα την  υποβάθμιση (από οικους αξιολόγησης) της Σλοβενίας, αποδεικνύεται ότι το ΕΥΡΩ αποτελεσε ενα εργαλείο χρησιμο για την Γερμανία αλλά εξαιρετικά καταστρεπτικό για ολλές από τις υπολοιπες χώρες της ΕΕ. Στην παρούσα φάση οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να προσελκύουν επενδύσεις και να αναπτύσσονται ταχύτερα.

2. Οι κίνδυνοι στις Ευρωπαικές Τραπεζες παραμένουν, αυξάνονται ή μειώνονται? Και τι σημαίνει αυτό για τις επενδύσεις;

Καθώς στην παρούσα φάση, οι ζημιές των τραπεζών παγκόσμια απειλούν τους ετσι και αλλιώς ξεχειλωμένους προυπολογισμούς, έρχεται νέα φάση ελέγχου των τραπεζικών πρακτικών. Δεν είναι τυχαίο ότι μεγάλες εταιρίες επενδύσεων προσλαμβάνουν αθρόα νομικούς συμβούλους. Η Αμερικάνικη κυβερνηση, μαζι με την Γαλλία και την Γερμανία σηκώνει ξανά τον πήχη για τον έλεγχο του Τραπεζικού συστήματος. Ο ελεγχος θα περάσει στο ως τώρα ανεξέλεγκτο και αφορολόγητο κομμάτι των κερδοσκοπικών επενδύσεων (hedgefunds κλπ) το οποίο διαχειρίζεται πάνω από 60 τρισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδη σχεδόν το 1/3 του παγκόσμιου χρήματος. Αυτό θα οδηγήσει σε εντάσεις, αλλαγές ιδιοκτησίας σε σειρά εταιριών και χρηματιστηριακές αναταράξεις.

Η εφαρμογή της ‘οδηγίας  Κεφαλαιακών Απαιτήσεων υπ αριθμόν 4’, που ψηφίστηκε προ λίγων εβδομάδων στην ΕΕ  υποχρεώνει επίσης τις Τράπεζες να διαθέτουν υψηλότερα κεφαλαια για να χρηματοδοτούν τις δραστηριότητες τους. Στο επόμενο διάστημα, επομένως, θα υπάρχουν ‘κερδισμένοι’ και ‘χαμένοι’ στις Τράπεζες. Οι Τραπεζες της περιφερειακής Ευρωπαικής Ενωσης θα είναι πιθανότατα οι μεγάλες χαμένες  και κάποιες Αγγλικές Τραπεζες  ίσως υποχρεωθούν σε αναδιαρθρώσεις για να διασωθούν. Στο σύνολό τους, οι επιπτωσεις αυτές θα έχουν ουδέτερη ή ελαφρά θετική επίπτωση στα χρηματιστήρια, όμως συγκεκριμένες τράπεζες πιθανώς θα έπηρεαστούν αρνητικά στις τιμές των μετοχών τους.


3. Η Ελλάδα μπαίνει σε ανάκαμψη; Τι σημαίνει η εξασφάλιση της δόσης και οι νέες ανακεφαλαιοποιήσεις τραπεζών;

Η πιθανότητα χρεοκοπίας των Ελληνικών Τραπεζών απομακρύεται προς το παρόν, με την νέα κεφαλαιοποίηση, όπως εξάλλου δείχνουν και τα ασφάλιστρα κινδυνου (CDS) Ελληνικών Τραπεζών τα οποία μειώθηκαν (από 20% που ηταν το Δεκέμβριο για 10-ετη CDS σε 10% περίπου). Ομως ο χειρισμός ‘ανακεφαλαιοποίησης’ είναι εμφανως ‘επιφανειακός’ (‘κεφαλαιοποιούνται’ λεφτά που ήδη είχαν  στο παρελθόν). Πάντως σε αυτή τη φάση οι εναλλακτικές λύσεις ειναι περιορισμένες.

Να σημειωσουμε ότι ο έλεγχος των Τραπεζών από το Ταμειο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας δεν ισοδυναμεί με κρατικοποιηση , όπως εσφαλμένα γράφεται στον τύπο, αλλά με ‘ κατοχή των τίτλων από το ΤΧΠΣ’ που στη συνεχεια, σε καλύτερες εποχές, θα περάσουν στον έλεγχο του ιδιωτικού τομέα οπως ρητα ορίζεται στο σχετικό Μνημόνιο. Οι εξελίξεις αυτες απομακρύνουν το ‘χειρότερο σενάριο’ από την Ελλάδα, που ηταν πιθανή μαζική απόσυρση χρημάτων και χρεοκοπία τραπεζών, αλλα υπό τις παρούσες ασχημες χρηματιστηριακές συνθηκες δεν ειναι ευκολο να αντληθούν νεα κεφάλαια.

Χωρις να υπάρχει ενδειξη αναγκης ενδυνάμωσης των επενδυτικών θεσεων, δεν υπάρχει και πιεστικός λόγο ανησυχίας για τις Ελληνικές Τράπεζες. Συνολικά, οι ως τωρα εξελίξεις στις Ελληνικές Τραπεζες δεν είναι οικαλύτερες ούτε οι χειρότερες. Επιπλέον, η συνεχιση της εφαρμογής περιοριστικών πολιτικών στην Ελλαδα δεν επιτρεπει μεγαλη χρηματιστηριακή αισιοδοξία για το Ελληνικό χρηματιστήριο στο επόμενο διάστημα.

 

Κωνσταντίνος Βέργος, Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία

Facebook Comments