Οι οίκοι αξιολόγησης είναι οργανισμοί ειδικευμένοι στην αξιολόγηση του πιστωτικού κινδύνου τόσο των επιχειρήσεων του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα που χρησιμοποιούν τις κεφαλαιαγορές για χρηματοδότηση. Οι αξιολογήσεις παρέχουν μια μέτρηση της φερεγγυότητας αυτών των εταιρειών και της πιθανότητας να μην είναι σε θέση να πληρώσουν τις οικονομικές τους υποχρεώσεις. Η αξιολόγηση χρησιμεύει επίσης ως σημείο αναφοράς για τους επενδυτές ώστε να λαμβάνουν αποφάσεις, καθώς τους επιτρέπουν να βλέπουν τον κίνδυνο που συνδέεται με τις αποφάσεις τους και ως εκ τούτου το ποσό πληρωμής που μπορούν να ζητήσουν.

Κατά τη βαθμολόγησή τους, οι οίκοι αξιολόγησης χρησιμοποιούν δεδομένα από τις χώρες ή τους οργανισμούς που ζητούν την υπηρεσία τους και αναλύουν τις βασικές αρχές και τη συμπεριφορά τους σε περίπτωση εμφάνισης ορισμένων καταστάσεων άγχους. Κάθε οργανισμός αξιολόγησης χρησιμοποιεί τη δική της μεθοδολογία κατά την εκχώρηση βαθμολόγησης. Οι βαθμολογίες δίδονται με αλφαβητικούς κωδικούς που βασίζονται σε περιορισμένη κλίμακα που είναι σταθερή με την πάροδο του χρόνου. Αν και οι αξιολογήσεις των οίκων αξιολόγησης δεν είναι εντελώς ίδιες, είναι αρκετά κοντά ώστε να επιτρέπουν στους χρήστες να καθορίζουν αμέσως την πιστοληπτική ικανότητα ενός εκδότη ή ενός προϊόντος. Η αξιολόγηση AAA (ή Aaa για την Moodys) είναι η υψηλότερη πιστοληπτική ικανότητα και συνεπάγεται αμελητέο κίνδυνο αθέτησης.

Η επιρροή των οργανισμών αξιολόγησης στις πολιτικές αποφάσεις και στον τρόπο λήψης οικονομικών αποφάσεων είναι κάτι προφανές. Και είναι αυτή η δύναμη και η επιρροή που έχουν κάνει πολλούς πολιτικούς και κυβερνήσεις να τους αγνοούν, να προσπαθούν να τους παραβλέψουν και μέσω δηλώσεων και διακηρύξεων τους να αλλάξουν την αίσθηση και να δημιουργήσουν εμπιστοσύνη στο επενδυτικό κοινό. Ακόμα οι μέθοδοι αξιολόγησης, τα εργαλεία δηλαδή και ο τρόπος άντλησης πληροφοριών και δεδομένων για την αξιολόγηση είναι κάτι που αμφισβητείται.

Σε ένα συστημικό περιβάλλον με τις γνωστές αλληλοσυνδέσεις οι αξιολογήσεις διαμορφώνουν αλλά και διαμορφώνονται από τις πολιτικές αποφάσεις. Και είναι αυτή η αλληλεξάρτηση που κάνει πολλούς να μιλούν για κυριαρχία των αγορών έναντι των αποφάσεων μίας δημοκρατικά εκλεγμένης κυβέρνησης και άμεσης παρέμβασης με έμμεσο τρόπο στην οικονομική υγεία και ανάπτυξη μίας χώρας.

Η αλήθεια φυσικά βρίσκεται κάπου στη μέση. Ναι μεν οι οίκοι αξιολόγησης δίνουν στοιχεία για τα χαρακτηριστικά της οικονομίας μίας χώρας και κυρίως τη φερεγγυότητα της που μπορεί να προκαλούν αντιδράσεις όμως είναι και οι πολιτικές αποφάσεις και η αντικειμενική πορεία μιας οικονομίας που προφανώς συντελούν σε αυτό. Επιπροσθέτως το επενδυτικό κοινό δε στηρίζεται αποκλειστικά στους οίκους αξιολόγησης για τη λήψη αποφάσεων. Σίγουρα τους λαμβάνει υπόψη αλλά λαμβάνει υπόψη και άλλους παράγοντες όπως η φιλικότητα-εχθρικότητα του περιβάλλοντος, πιθανές ευκαιρίες και υποσχέσεις από τις εθνικές κυβερνήσεις. Επομένως η συνεχής επίθεση από μία κυβέρνηση στους οίκους αξιολόγησης μπορεί να είναι μία προσπάθεια αποπροσανατολισμού και κάλυψης ευθυνών.

Εύγλωττο παράδειγμα των παραπάνω είναι η περίπτωση της Ιταλίας. Εκφράζοντας την ανησυχία του για τις συνέπειες του προϋπολογισμού του 2019 που ανακοίνωσε η κυβέρνηση στο κολοσσιαίο δημόσιο χρέος της χώρας, ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moodys υποβάθμισε την Παρασκευή το αξιόχρεο της Ιταλίας από “Baa2” σε “Baa3”, στην τελευταία επενδυτική κατηγορία, συνοδεύοντάς το ωστόσο από σταθερή προοπτική. Ο Ματέο Σαλβίνι από την άλλη δήλωσε το Σάββατο πως οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης κάνουν λάθος για την Ιταλία και πως ο λαϊκιστικός κυβερνητικός συνασπισμός θα προχωρήσει «μπροστά για πέντε χρόνια».

Facebook Comments