ΨΗΦΙΖΟΥΜΕ ΟΠΩΣ ΤΡΑΓΟΥΔΑΜΕ

“Πεθαίνω για σένα, κι ας είσαι απάτη, δεν πα’ να είσαι ψέμα, εγώ σε λέω αγάπη” λέει το σπαραξικάρδιο σουξέ συμπυκνώνοντας σε τέσσερις στίχους τον εθνικό μας αυτισμό. Να πεθαίνεις για εκείνη ή για εκείνον πριν αντιληφθείς ότι είναι απάτη, αν και υπερβολικό, το καταλαβαίνω. Αλλά αν συνεχίζεις να πεθαίνεις και μετά την αποκάλυψη της απάτης, είσαι άρρωστος. Δεν είσαι ερωτευμένος – είσαι για ψυχίατρο. Ήσουν άρρωστος και πριν ερωτευτείς, αλλά τώρα σού βγήκε. Ένας υγιής θα έφευγε κατ΄αρχήν τρέχοντας από την απάτη και μετά θα καθόταν να ψαχτεί, πώς την πάτησε. Και θα τσεκάριζε και τις δικές του ευθύνες. Γιατί ο απατεώνας διαλέγει τα θύματά του: όσους είναι έτοιμοι να εξαπατηθούν. Όμως ο καψούρης του τραγουδιού, επιμένει να ονομάζει αγάπη το ψέμα, αγνοώντας την πραγματικότητα που ένα άλλο τμήμα του εγκεφάλου του ή ο περίγυρος τού επισημαίνει.

Ας το προσέξουμε αυτό λίγο περισσότερο καθώς χαρακτηρίζει το σύνολο των σχέσεών μας, προσωπικών και πολιτικών. Μια υγιής σχέση είναι πάντα αμφίδρομη και τροφοδοτείται κι από τις δύο πλευρές. Πρέπει να είναι κι οι δύο αληθινοί για να την εξελίσσουν κάθε μέρα. Χρειάζεται προσπάθεια να γοητεύεις τον άλλον και να μην θεωρείς τίποτε δεδομένο. Σε μια άρρωστη σχέση, απλώς προβάλλεις στον άλλον τις φαντασιώσεις σου, κατασκευάζοντας στο μυαλό σου ένα πρόσωπο ουσιαστικά ανύπαρκτο και απαιτώντας από τον άλλον να φορέσει το κοστούμι που του έρραψες, ερήμην του. Μπορεί τελικά ο άλλος να μην ήταν ψέμα. Να ήταν απλώς η αλήθεια της άλλης πλευράς, που δεν άντεχες ή δεν σε βόλευε να αποδεχθείς, αλλά εσύ να επιμένεις να μην αναγνωρίζεις πως η εθελοτυφλία είναι δικό σου πρόβλημα.

Η βάση αυτής της συμπεριφοράς είναι η διανοητική τεμπελιά. Το να έχεις τα αισθητήρια οξυμένα, να φορτώνεις το προσωπικό σου λογισμικό με νέα στοιχεία και να τεστάρεις τις ισορροπίες σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον θέλει κατ’ αρχήν εγρήγορση. Απαιτεί επίσης αυξημένο βαθμό αυτογνωσίας. Και φυσικά χρειάζεται να επενδύεις προσωπικό κεφάλαιο για να αποδίδει η σχέση. Αλλά ο μέσος Έλληνας είναι τσακωμένος μ΄ αυτές τις έννοιες. Αυτός είναι το κέντρο του σύμπαντος, κι αν το σύμπαν διαφωνεί τόσο το χειρότερο για το σύμπαν!

Ο ερωτοχτυπημένος και ο ψηφοφόρος λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο. Ο μέσος ψηφοφόρος δεν θέλει να τον βάλεις να σκεφτεί, ούτε να κοπιάσει. Θεωρεί φυσικό να έχει διαβάσει αναλύσεις επί αναλύσεων για το πού πέρασαν τις διακοπές τους οι σελέμπριτις και σε ποια φάση βρίσκεται ο γάμος της Ελένης και του Ματέο, αλλά επί ματαίω προσπαθείς να τον πείσεις να ψάξει λίγο βαθύτερα τα κόμματα και τους πολιτικούς που θα ορίσει διαχειριστές της ζωής του. Ακόμα και ο απαξιωτικός ορισμός “όλοι ίδιοι είναι” και η αποχή από τις κάλπες, είναι ίδιον εγκεφαλικής νωθρότητας. Γιατί δεν είναι όλοι ίδιοι, ούτε ήταν ποτέ. Αλλά για να βρεις σε τι διαφέρει ο Α από τον Β πρέπει να τους έχεις ξεψαχνίσει και τους δύο. Ο μέσος ψηφοφόρος αυτό το βαριέται. Θέλει έναν πολιτικό “Μεσσία”. Να τον ελευθερώσει από τα δεσμά του χρέους και με έναν νόμο κι ένα άρθρο να τον κάνει πλούσιο. Δυστυχώς, πάντα θα υπάρχει ένας απατεώνας λαϊκιστής να του το σερβίρει. Μόλις το ακούσει λέει “νάτος, αυτός είναι”. Και τον “ερωτεύεται”.

Δεν περνάει από το μυαλό του πως αν οι χώρες πλούτιζαν με νόμους και με άρθρα, καμία χώρα δεν θα ήταν φτωχή. Κι όταν ο “Μεσσίας” αντί να καταργήσει τον ΕΝΦΙΑ τον επεκτείνει, αντί να αυξήσει συντάξεις και βασικό μισθό τα μειώνει και τα δύο, αντί να σκίσει το μνημόνιο υπογράφει νέο χειρότερο, αντί να ελαφρύνει το χρέος το φορτώνει με άλλα 80 δισ., ο ερωτοχτυπημένος ψηφοφόρος δεν βλέπει την απάτη. Εξακολουθεί να πεθαίνει για το ψέμα, που βάφτισε αγάπη. Γιατί αν δει την απάτη, ακυρώνει τον εαυτό του – και δεν το αντέχει.

Όμως και στους έρωτες και στην πολιτική οι αυταπάτες δεν διαρκούν πολύ. Στον έρωτα διαλύονται μετά τα πρώτα κερατώματα. Στην πολιτική, μετά τα πρώτα ραβασάκια της εφορίας. Τι θα συμβεί μετά; Θα ανοίξει ο ψηφοφόρος τα μάτια, να καταλάβει ότι αν δεν δουλεύεις και δεν παράγεις, δεν θα έχεις πλούτο ούτε να καταναλώσεις ούτε να αναδιανείμεις; Θα δει ότι υπάρχουν κι άλλοι λαοί σ’ αυτόν τον κόσμο και δεν μπορούμε συνέχεια να μονοπωλούμε την ατζέντα της Ε.Ε. με την παράλογη και κυρίως ανήθικη απαίτησή μας να πληρώνουν οι άλλοι τις δικές μας σπατάλες; Θα βάλει ποτέ τον εαυτό του στη θέση του Σλοβάκου συνταξιούχου των 67 ετών και των 260 ευρώ που υποχρεώνεται να πριμοδοτεί με 16.000 ευρώ τον χρόνο, κατ’ άτομο, τους συνταξιούχους της ΔΕΗ των 52 ετών; Ή θα πέσει με τα μούτρα στον επόμενο που θα του υποσχεθεί αντίσταση, υπερηφάνεια, νταούλια και δανεικά κι αγύριστα;

Το πιθανότερο είναι το δεύτερο. Γιατί ενώ ο συνειδητοποιημένος έρωτας είναι εκδήλωση μιας συγκροτημένης προσωπικότητας, η στρουθοκαμηλική καψούρα είναι χαρακτηριστικό ενός ανθρώπου ή ενός λαού που έχει καθηλωθεί στο προεφηβικό στάδιο. Αρνείται να μεγαλώσει, αρνείται να αναλάβει ευθύνες, αρνείται να μετρήσει το ειδικό του βάρος στον σύγχρονο κόσμο, αρνείται να βγει από τον μάρσιπο του κράτους – πατερούλη/νταβατζή. Τελικά αρνείται να διαφεντέψει τη ζωή του, το μέλλον του. Ψηφίζουμε όπως τραγουδάμε.

Αλλά και ζούμε όπως τραγουδάμε. Δεν είναι τυχαίο ότι επικεφαλής της ΕΡΤ είναι ο δημιουργός του άλλου “εθνικού ύμνου” μιας αυτιστικής χώρας: “γυρίζω τις πλάτες μου στο μέλλον”…