Επιστρέφοντας από τους ρυθμούς των καλοκαιρινών διακοπών, έχουμε δημιουργήσει μία μικρή απόσταση από την τρέχουσα ειδησεογραφία και έχουμε αποφορτιστεί από τα συναφή άγχη. Αυτή η αίσθηση χαλάρωσης μας δίνει τη δυνατότητα να μελετήσουμε λίγο πιο βαθιά και αποστασιοποιημένα τα πράγματα, γεγονός αναγκαίο για να προετοιμαστούμε για τον κατά τα φαινόμενα, μάλλον δύσκολο χειμώνα που έρχεται.

Για το λόγο αυτό στο παρόν θα συμπληρώσουμε ό,τι είχαμε αναφέρει στο προ τριών εβδομάδων άρθρο μας “S&P 500: Μήπως πλησιάζει το τέλος της μακροπρόθεσμης ανόδου;” με την υπόμνηση ότι το γεωπολιτικό περιβάλλον έχει χειροτερεύσει σημαντικότατα λόγω των γεγονότων στη Συρία. 

Σε ό,τι αφορά το ιστορικό Ρ/Ε το μόνο που έχουμε να συμπληρώσουμε είναι ότι αφενώς η τιμή του δεν χαρακτηρίζεται επικίνδυνα υψηλή σε επίπεδα κάτω του 19, αφετέρου όμως η ποιότητα των εμφανιζόμενων κερδών από τις εταιρείες, είναι χαμηλότερη, δεδομένου ότι τις τελευταίες δεκαετίες η αρχή της συντηρητικότητας υποχωρεί στα λογιστικά πρότυπα προς χάρην της αποτυπώσεως δικαίας αποτιμήσης. Αυτό σημαίνει ότι τα σημερινά Ρ/Ε θα ήταν υψηλότερα, αν απλώς και μόνον αν ίσχυαν οι παλαιότερες GAAP (κοινώς αποδεκτά λογιστικά πρότυπα).

Σε ό,τι αφορά το συνολικό χρέος των λογαριασμών με περιθώριο ασφάλειας, δεν υπάρχουν νεότερα στοιχεία. Και μόνο, πάντως, το γεγονός ότι η Deutsche Bank, ένας από τους μεγαλύτερους συμμετέχοντες στο τρέχον πάρτι, εκφράζει φόβους και αμφιβολίες σε έρευνά της, θα πρέπει να μας προβληματίζει. Παράλληλα, το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ ανεβαίνει διαρκώς, όπως και στις περισσότερες χώρες του Δυτικού κόσμου. Εάν δεν περισταλούν τα κρατικά ελλείμματα, τότε δύσκολα θα δούμε ανάπτυξη μακροπρόθεσμα.

Ταυτόχρονα, εν όψει του FOMC την ερχόμενη εβδομάδα (18 και 19 Σεπτεμβρίου), η φιλολογία για το μέλλον της ποσοτική χαλάρωσης αυξάνεται, ενώ συναφής με αυτήν είναι και η συζήτηση για την αντικατάσταση του κ. Bernanke στο τιμόνι της Fed. Δεδομένου ότι είναι μάλλον απίθανο να αλλάξει ουσιωδώς η αμερικανική νομισματική πολιτική της αφειδούς σχεδόν παροχής ρευστότητας, ίσως αποδεικτούν ακόμη σημαντικότερες οι γερμανικές εκλογές την άλλη Κυριακή, στις 22 Σεπτεμβρίου.

Από τα παραπάνω είναι προφανές ότι ούτε η μακροπρόθεσμη τεχνική εικόνα του S&P 500 έχει αλλάξει ουσιωδώς, ενώ και ο VIX παραμένει κοντά στα επίπεδα του 14.

Με όλα αυτά τα δεδομένα, δεν είναι παράξενο ειδικότερα όσοι από εμάς παρακολουθούμε δεκάδες οικονομικά site του εξωτερικού, το ότι πλημμυριζόμαστε καθημερινά από e-mail κλπ που προαναγγέλουν, πολλές φορές με τυμπανοκρουσίες, το τέλος του κόσμου και διαφημίζουν λύσεις γι αυτό, τις οποίες όμως χρεώνουν (άρα πρόκειται περί διαφημίσεως). Το πρωτεύον ερώτημα τους, είναι το «πώς με οικονομικό τρόπο θα εξασφαλίσουμε τους εαυτούς μας και όσους αγαπάμε» και το δευτερεύον «πώς θα εκμεταλλευτούμε οικονομικά ενδεχόμενη κρίση».
Το πρώτο, το οποίο είναι μάλλον αυτονόητο για κάθε Έλληνα, δεδομένου ότι “πατήρ πάντων πόλεμος,” συνεπάγεται τη δυνατότητα επιβιώσεως σε πολύ ακραίες καταστάσεις. Εκπαίδευση στους καταδρομείς βοηθά, όπως και η ευχερής πρόσβαση σε αγρόκτημα τουλάχιστον 5 στρεμμάτων ανά οικογένεια με αγροικία. Μπορεί να φαίνεται πολύ ακραίο σενάριο, αλλά και η πτώση των δίδυμων πύργων (είχαμε την δωδέκατη επέτειο προχθές). αδιανόητο ήταν ότι θα συμβεί κι όμως συνέβη.
Το δεύτερο σχετίζεται περισσότερο με το επενδυτικό προφίλ του κάθε επενδυτή και τις δυνατότητες που του παρέχει η τσέπη του.

Προφανώς θα πρέπει να αναζητηθούν στρατηγικές που να κερδίζουν σε μία περίπτωση πτωτικής ή πλάγιας κίνησης για το επόμενο διάστημα. Τέτοιες είναι η απλή ανοικτή πώληση μετοχών ή δεικτών, η πώληση call option, η αγορά put option, στρατηγικές με παράγωγα προϊόντα όπως το short call αλλά και κατάλληλα binaries που είναι διαθέσιμα σε διάφορες πλατφόρμες. Εναλλακτική είναι και η αγορά VIX σε χαμηλές τιμές, όμως πρόκειται για πολύ ευμετάβλητο χρηματιστηριακό προϊόν και απαιτεί υπομονή. Το ίδιο ισχύει και για τα πολύτιμα μέταλλα.

Σε κάθε περίπτωση, γυρνώντας από τις διακοπές θα βρούμε άφθονα e-mail στην ηλεκτρονική μας θυρίδα που θα προβλέπουν, και μάλιστα σύντομα, παγκόσμια οικονομική καταστροφή. Το πρώτο και αβίαστο ερώτημα που προκύπτει είναι το αν υιοθετούμε τη λογική στη βάση της, οτι κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί. Η απάντηση είναι προφανώς και μπορεί καθώς η ίδια η ιστορία της ανθρωπότητας είναι γεμάτη με παρόμοιες σελίδες. Τις πιθανότητες όμως δεν τις γνωρίζουμε.

Αλλά το σαφώς ουσιωδέστερο είναι το τι θα κάνει τελικά ο καθένας μας γι αυτό, και το οποίο προφανώς εξαρτάται από το πώς ο ίδιος αντιλαμβάνεται τους κινδύνους. Θα αντιμετωπίσει δηλαδή τους μάντεις κακών ως Τειρεσίες και θα προετοιμαστεί καταλλήλως ή ως Κασσάνδρες και θα τους αγνοήσει;

Δεδομένα όμως, η αναταραχή προσφέρεται ως ευκαιρία σε μεν κάποιους να διαφημίσουν τα παντώς καιρού προϊόντα τους, για αποφυγή κρίσεων, και σε κάποιους άλλους να εκμεταλλευτούν το volatility (μεγάλες διακυμάνσεις τιμών) για γρήγορα (η σίγουρα) κέρδη.


Μείνετε συντονισμένοι, το ταξίδι θα είναι, αν μη τι άλλο, τουλάχιστον ενδιαφέρον!

Facebook Comments