«Λυπάμαι τις νέες γενιές»

Εκείνο που ανησυχεί πρωτίστως τον χρηματιστηριακό επενδυτή είναι οι κυρώσεις της Δύσης σε βάρος της Ρωσίας. «Γεωπολιτικά οι κυρώσεις είναι καταστροφή, οδηγούν τη Ρωσία μακριά από την Ευρώπη και πιο κοντά στην Κίνα, έτσι τα ρωσικά κεφάλαια ρέουν προ την Άπω Ανατολή (…). Πιστεύω ότι πολλοί πολιτικοί και δημοσιογράφοι μισούν τον Πούτιν επειδή είναι ένας από τους λίγους έξυπνους πολιτικούς.»

«Οι κυβερνήσεις είναι το πρόβλημα»

Στη συνέντευξη ο γκουρού των χρηματιστηρίων και εκδότης του The Gloom, Boom and Doom Report επικρίνει την πολιτική του φτηνού χρήματος της Ευρωπαϊκή Κεντρικής Τράπεζας. «Η έκδοση χρήματος επιτρέπει στις κυβερνήσεις να μεγαλώνουν το κράτος κάτω από ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους.

Το πρόβλημα είναι ακριβώς αυτό, ότι το δημόσιο χρέος είναι εξαιρετικά υψηλό. Η τρέχουσα πολιτική της ΕΚΤ δεν έχει ως προσανατολισμό την ανάπτυξη, δεν μπορώ να φανταστώ πώς η Ευρώπη θα αγγίξει ρυθμό ανάπτυξης του 3, ή 4%», υποστηρίζει ο Ελβετός χρηματιστηριακός αναλυτής. Ο Μάρκ Φάμπερ υποστηρίζει ότι αυτή η πολιτική της Fed και η ΕΚΤ που επιτείνει το χάσμα μεταξύ πλουσίων και πτωχών, οδηγεί στη διάβρωση της μεσαίας τάξης.

Στην επισήμανση του δημοσιογράφου ότι η συρρίκνωση του κράτους που προτείνει βρίσκει αντίθετους τους περισσότερους, ο Φάμπερ καταλογίζει δυσκολίες στο να υπερβούν ριζωμένες νοοτροπίες. «Μόνο με την οικονομική ανάπτυξη επιτυγχάνεται η μείωση της ψαλίδας ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς και με την πολιτική λιτότητας. Μεσοπρόθεσμα βέβαια αυτή η πολιτική είναι επώδυνη, αλλά μακροπρόθεσμα μόνο έτσι μικρές επιχειρήσεις μπορούν να ανδρωθούν και να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας. Συμφωνώ με τον Ρόναλντ Ρέηγκαν, που είπε ότι οι κυβερνήσεις δεν είναι μέρος της λύσης, αλλά του προβλήματος».

Παγκοσμιοποίηση

Ένας άλλος αρνητικός παράγων για τις μεγάλες εισοδηματικές διαφορές είναι κατά την άποψη του Μαρκ Φάμπερ η παγκοσμιοποίηση. Και φέρνει ως παράδειγμα έναν ποδοσφαιριστή περιώνυμης ομάδας, όπως της Μπάγερν Μονάχου, που πριν από 40 χρόνια τον ήξεραν ορισμένα εκατομμύρια, ενώ σήμερα είναι πασίγνωστος, αφού η οικονομική αξία του ποδόσφαιρου έχει πάρει παγκόσμιες διαστάσεις. «Το ίδιο συμβαίνει και με τις επιχειρήσεις. Είναι δυσκολότερο από ό,τι παλαιότερα να φτάσεις στην κορυφή, όταν φτάσεις όμως είσαι πιο ισχυρός από ποτέ άλλοτε».

Ο Φάμπερ περιγράφει με σκοτεινά χρώματα το μέλλον. Συγκρίνει τις χαμηλές τιμές των ακινήτων, των ομολόγων, των μετοχών και των έργων τέχνης πριν από 25 χρόνια, αλλά και τις καλές αποδόσεις των καταθέσεων. Σήμερα, λέει, οι τιμές πχ. των ακινήτων αυξήθηκαν από το φτηνό χρήμα της Fed και της ΕΚΤ. Αυτό το σιωπούν οι παρεμβατιστές του κευνσιανισμού. Και λυπάται τις νέες γενιές, κυρίως στις ΗΠΑ.

«Οι περισσότεροι απόφοιτοι Πανεπιστημίων ξεκινούν την καριέρα τους μέσα σε βουνό χρεών, γιατί θα πρέπει να επιστρέψουν τα δάνεια που πήραν για να σπουδάσουν (…) Αμφιβάλλω επίσης εάν οι περισσότεροι νέοι εργαζόμενοι στην Ευρώπη βάζουν κάτι στην άκρη στο τέλος του μήνα», υποστηρίζει ο αναλυτής.