Άμεση ανάλυση για το MN: Ένας Πρόεδρος- Δύο Τουρκίες

Γράφει ο Τριαντάφυλλος Καρατράντος

Σίγουρα η νίκη του Ταγίπ Ερντογάν δεν εξέπληξε σχεδόν κανέναν. Παρά τις δημοσκοπήσεις που έδειχναν πως ενδεχομένως δεν θα καταφέρει να εκλεγεί από τον πρώτο γύρο, υπήρχε μία διάχυτη αίσθηση πως με τον έναν (λαϊκή υποστήριξη) ή τον άλλον (πιέσεις, νοθεία κτλ) τρόπο θα το πετύχαινε. Τελικά, τα αποτελέσματα των δικαίωσαν, καθώς κατάφερε να πετύχει το στόχο του και να εκλεγεί Πρόεδρος από τον πρώτο γύρο και παράλληλα, σε συνεργασία με τους Εθνικιστές, να ελέγχει και την Βουλή, παρά την είσοδο σε αυτή του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP). Οι εκλογές χαρακτηρίστηκαν από μεγάλη ένταση, βίαιες συγκρούσεις, ακόμη και νεκρούς, καθώς και από καταγγελίες για νοθεία, χάλκευση αποτελεσμάτων και ωμές παρεμβάσεις. Προφανώς και η δημοκρατία στην Τουρκία δεν λειτουργεί σωστά, ακόμη και οι μεγαλύτεροι απολογητές του Προέδρου Ερντογάν δεν μπορούν να το αρνηθούν αυτό. Άλλωστε, όπως ακόμη και νέοι φοιτητές πολιτικής επιστήμης μπορούν να αντιληφθούν, όταν ένας άνθρωπος (Ερντογάν) κυριαρχεί απολυταρχικά και συγκεντρωτικά επί δεκαπέντε συνεχόμενα χρόνια σε μία χώρα η δημοκρατία σε αυτή δεν μπορεί παρά να είναι προβληματική. Δεν πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε πως η Τουρκία βρίσκεται εδώ και δύο χρόνια υπό καθεστώς έκτακτης ανάγκης.

Η επόμενη ημέρα βρίσκει τον Πρόεδρο Ερντογάν στη θέση που ήθελε, έτοιμο να αλλάξει ριζικά το σύστημα διακυβέρνησης στην Τουρκία και να συγκεντρώσει στα χέρια του ακόμη περισσότερες εξουσίες. Όμως, το μεγάλο ερώτημα είναι για πόσο καιρό ακόμη θα μπορέσει να κυβερνά αυταρχικά και απολυταρχικά έχοντας απέναντι του και πιέζοντας με κάθε δυνατό τρόπο την μισή Τουρκία. Η οικονομία της Τουρκίας βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή κάτι που σίγουρα θα προκαλέσει νέους κραδασμούς και πιθανότατα κοινωνικές αναταραχές. Άλλωστε, δεν είναι τόσο μακρινές οι στιγμές από το Πάρκο Γκεζί. Ίσως η αντιπολίτευση να έχασε σήμερα τη μεγαλύτερη της ευκαιρία να ενωθεί για να ανατρέψει την παντοκρατορία του Ερντογάν, καθώς ο σχεδιασμός του με τη συνταγματική αναθεώρηση περιορίζει ασφυκτικά τις όποιες δυνατότητες ελέγχου των αποφάσεων του υπήρχαν ως σήμερα. Στις δημοκρατίες οι Πρόεδροι που εκλέγονται με οριακές πλειοψηφίες φροντίζουν να ενώσουν τους πολίτες και όχι να τους διαιρέσουν εντονότερα, παράδειγμα που δεν ακολουθεί ο Ερντογάν. Μένει να δούμε πως θα εξελιχθεί η κατάσταση στην Τουρκία το επόμενο διάστημα. Η οικονομία, ο τρόπος με τον οποίο θα διαχειριστεί τη μετάβαση στις υπερεξουσίες και η γενικότερη κατάσταση στη Μέση Ανατολή θα καθορίσουν τα γεγονότα. Τέλος, η επόμενη ημέρα μας αφορά σημαντικά, καθώς μένει να δούμε πως η «νέα» Τουρκία του Ερντογάν θα διαχειριστεί τη σχέση με την Ε.Ε., το προσφυγικό, μεταναστευτικό ζήτημα, αλλά και την ενεργητική δραστηριότητα στην ΑΟΖ της Κύπρου. Θα συνεχιστούν οι κρίσεις χαμηλής έντασης, οι απειλές και οι εξάρσεις; Εάν όχι, ποια είναι η νέα κατάσταση που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η Ε.Ε., η Ελλάδα και η Κύπρος.

Ο Τριαντάφυλλος Καρατράντος είναι διεθνολόγος, διδάσκων στη Σχολή Ασφαλείας και συγγραφέας σχετικών βιβλίων

Συνεχής ενημέρωση για τις τουρκικές εκλογές στο MN με ένα μόνο κλικ εδώ