Β. Μακεδονία: Στο 44,5% η αποχή

Έκλεισαν πριν από λίγο οι κάλπες που στήθηκαν σήμερα για τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στη Βόρεια Μακεδονία, στον οποίο συμμετείχαν ο υποψήφιος του κυβερνητικού συνασπισμού, Στέβο Πεντάροφσκι και η υποψήφια του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης VMRO-DPMNΕ, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα.

Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε η Εθνική Εκλογική Επιτροπή, το ποσοστό συμμετοχής, μισή ώρα πριν να κλείσουν οι κάλπες ανερχόταν στο 44,5%, κάτι που σημαίνει ότι εκπληρώθηκε ο όρος που απαιτούταν, (προσέλευση άνω του 40% ), προκειμένου οι εκλογές να θεωρηθούν έγκυρες.

Οι εκλογές, σύμφωνα με την Εθνική Εκλογική Επιτροπή της χώρας, διεξήχθησαν σε ήρεμη ατμόσφαιρα και χωρίς παρατυπίες.

Λιγότερο από τέσσερις μήνες μετά έναρξη ισχύος της ιστορικής συμφωνίας με την Ελλάδα για την ονομασία της χώρας, οι πολίτες της Βόρειας Μακεδονίας σπεύδουν σήμερα στις κάλπες, στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών. Στον πρώτο γύρο αποτυπώθηκε οριακή νίκη του καθηγητή Διεθνούς Δικαίου Στέβο Πενταρόφσκι, ο οποίος στηρίζεται από τον κυβερνητικό συνασπισμό με αντίπαλο την Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα που στηρίζεται από το αντιπολιτευόμενο VMRO-DPMNE. Παρά το ό,τι το προεδρικό αξίωμα έχει ουσιαστικά περιορισμένες αρμοδιότητες, οι αυριανές εκλογές θεωρούνται βαρόμετρο για την φιλοδυτική πορεία της κυβέρνησης υπό τον σοσιαλδημοκράτη Ζόραν Ζάεφ εν μέσω μεγάλης απάθειας του εκλογικού σώματος, ιδιαίτερα των νέων, που βλέπουν ότι η κυβέρνηση δεν κατάφερε να καταπολεμήσει την υψηλή ανεργία και τη διαφθορά.

«Εκλογές ιστορικής σημασίας»

Το πιο ανησυχητικό αποτέλεσμα όμως του πρώτου γύρου στις 21 Απριλίου ήταν το μεγάλο ποσοστό αποχής που άγγιξε το 41,8%, το υψηλότερο από την ανεξαρτητοποίηση της χώρας το 1991. Για να είναι νόμιμη η σημερινή εκλογική αναμέτρηση, η συμμετοχή θα πρέπει ξεπεράσει το 40%. Οι συνθήκες είναι δύσκολες διότι με μέσον όρο αποδοχών τα 400 ευρώ μηνιαίως και πάνω από το 1/5 του πληθυσμού χωρίς δουλειά, πολλοί προτιμούν να μεταναστεύσουν από το να πάνε να ψηφίσουν. «Έχουμε κουραστεί από τις εκλογές σε αυτήν τη χώρα, γιατί τίποτα δεν αλλάζει» λέει η Ιρένα, 30 χρονών, απόφοιτη της Νομικής Σχολής στα Σκόπια αλλά άνεργη. «Ελπίζω να βρούμε την ευκαιρία να φύγουμε στο εγγύς μέλλον».

Ωστόσο, η μαζική μετανάστευση και η ασθενής οικονομία δεν αποτελούν αντικείμενο της προεκλογικής εκστρατείας. Με σύνθημα «Μαζί Μπροστά» ο Πενταρόφσκι έριξε το βάρος στην αναμενόμενη ένταξη της χώρας του στο ΝΑΤΟ και στην ευρωπαϊκή προοπτική που άνοιξε η Συμφωνία των Πρεσπών. «Πρόκειται για ιστορικής σημασίας εκλογές στις οποίες καλούμαστε να επιλέξουμε ανάμεσα σε δύο διαμετρικά αντίθετα προγράμματα για τη χώρα και το μέλλον της» είπε ο Πενταρόφσκι σε οπαδούς του στην πόλη Στιπ. «Η άλλη πλευρά θέλει να μας πάει πίσω και να θέσει τη χώρα και πάλι σε απομόνωση» πρόσθεσε αναφερόμενος στην αντίπαλό του Σιλιάνοφσκα.

Άγνωστη η στάση των Αλβανών

Μετά από 11 χρόνια στην εξουσία, το συντηρητικό VMRO-DPMNE προσπαθεί να ξαναβρεί το νήμα ανάμεσα στους Βόρειομακεδόνες, σλαβικής καταγωγής ψηφοφόρους, δυσαρεστημένους από την αλλαγή του ονόματος. Η υποψήφιά του Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα υπόσχεται να ξαναφέρει τη δικαιοσύνη στη «Μακεδονία». Παρά το ότι αρνείται να βάλει στο στόμα της τη λέξη «βόρεια» στην προεκλογική της εκστρατεία, υπόσχεται ότι δεν θα χρησιμοποιήσει όλη την θητεία της ως πρόεδρος για να αλλάξει την ονομασία διαπραγματευόμενη με την Ελλάδα, αλλά να μεταρρυθμίσει τη χώρα. «Αυτήν την εποχή η Μακεδονία δεν είναι ωραίος τόπος για να ζει κανείς, πρέπει να μεταρρυθμιστεί. Και η αλλαγή πρέπει να αρχίσει από την κεφαλή» είπε στην πόλη Μπίτολα.  Αν και οι αναλυτές περιμένουν μάχη στήθος με στήθος, η πραγματική ανησυχία παραμένει η εκλογική συμμετοχή. Εάν δεν κινηθεί πάνω από το όριο, θα αφήσει μια χώρα διαιρεμένη με αβέβαιο πολιτικό μέλλον.

Ο τρίτος υποψήφιος του πρώτου γύρου, Αλβανός Μπλερίμ Ρέκα, δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του για το ποιον από τους δύο υποψηφίους θα στηρίξει στο δεύτερο γύρο. Έτσι η ψήφος των Αλβανών που αποτελούν το 25% του πληθυσμού και η δική του θα είναι κομβικής σημασίας. Ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ επιχείρησε να υποβαθμίσει τους κινδύνους σε περίπτωση που η συμμετοχή πέσει κάτω από το επιτρεπτό όριο του 40% και ανέφερε ότι υπάρχουν 3 δυνατότητες: επαναληπτικός γύρος, συνταγματικές αλλαγές για κατάργηση του κατώτατου ορίου ή εκλογή προέδρου από το Κοινοβούλιο. Σε αυτήν τη χρονική συγκυρία ένας νέος γύρος εκλογών είναι το τελευταίο που χρειάζεται.