Τη σημαντική συμβολή της μεταποίησης στην ελληνική οικονομία υπογραμμίζει μεταξύ άλλων η Alpha Bank στο εβδομαδιαίο δελτίο των οικονομικών εξελίξεων. Όπως σημειώνει οι δείκτες παραγωγής, παραγγελιών και επιχειρηματικού κλίματος παρουσιάζουν σε γενικές γραμμές θετική τάση, επιβεβαιώνοντας τη δυναμική του μεταποιητικού τομέα τα τελευταία έτη. Τούτο αποτυπώνεται στη σταδιακή ενίσχυση της συμβολής της μεταποίησης τόσο στη συνολική προστιθέμενη αξία της ελληνικής οικονομίας, όσο και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Σύμφωνα με τις πρόσφατες ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ, ο γενικός δείκτης της βιομηχανικής παραγωγής αυξήθηκε κατά 1,2% σε ετήσια βάση το διάστημα Ιανουαρίου – Μαΐου, έναντι ανόδου κατά μόλις 0,8% την ίδια περίοδο του 2018. Η αύξηση αυτή οφείλεται στην άνοδο της παραγωγής στον ευρύ τομέα της μεταποίησης (+2,2%), η οποία υπεραντιστάθμισε τη μείωση στην παραγωγή των ορυχείων-λατομείων (-12,8%), ηλεκτρισμού (-0,6%) και παροχής νερού (-1,2%).

Η διατήρηση της ανάκαμψης της ελληνικής μεταποίησης συνιστά ένα ιδιαίτερα ενθαρρυντικό στοιχείο για την εγχώρια βιομηχανία, δεδομένης της βιομηχανικής επιβράδυνσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση (European Commission, Summer Forecasts, 2019). Συγκεκριμένα, η υποχώρηση στην παραγωγή της ευρωπαϊκής μεταποίησης, ήδη από το τέλος του 2018 συνδέεται, μεταξύ άλλων, με την άνοδο του προστατευτισμού στο παγκόσμιο εμπόριο (IMF, “World Economic Outlook”, 2019), τις αυστηρότερες συνθήκες χρηματοδότησης και, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την αυτοκινητοβιομηχανία, με την αποδυνάμωση της ζήτησης και την εισαγωγή νέων ρυθμίσεων για τα όρια εκπομπής καυσαερίων (European Commission, Spring Forecasts, 2019).

Η βαρύτητα που αποδίδει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη μεταποιητική βιομηχανία είναι ιδιαίτερα σημαντική, ενώ ήδη από το 2014 έχει τεθεί ως ευρωπαϊκός στόχος η αύξηση της συμμετοχής της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας της στο 20% του ΑΕΠ έως το 2020.

Η μεταποιητική παραγωγή καταγράφει ανοδική πορεία από το τέλος του 2015, η οποία φαίνεται και από τον κινητό μέσο όρο 3 μηνών, ο οποίος βρίσκεται σταθερά σε θετικό έδαφος κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, κινούμενος στις 3 ποσοστιαίες μονάδες κατά μέσο όρο.

Επιπλέον, οι προοπτικές του τομέα της μεταποίησης βαίνουν θετικές, με τον εποχικά προσαρμοσμένο Δείκτη Υπευθύνων για τις Προμήθειες στη μεταποίηση (IHS Markit, PMI) να διαμορφώνεται σε επίπεδο άνω των 50 μονάδων για διάστημα μεγαλύτερο των δύο ετών. Η εξέλιξη αυτή υποδηλώνει ότι η μεταποίηση βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης, παρά την ελαφρά υποχώρηση τον Ιούνιο στις 52,4 μονάδες (από 54,2 μονάδες τον Μάιο). Η εξασθένηση της διεθνούς ζήτησης οδήγησε σε οριακή μόνο αύξηση των νέων παραγγελιών από το εξωτερικό, ενώ οι εταιρείες αύξησαν το εργατικό τους δυναμικό αν και με χαμηλότερο ρυθμό. Επιπρόσθετα, οι τιμές μειώθηκαν λόγω του αυξανόμενου ανταγωνισμού και τα αποθέματα προϊόντων υποχώρησαν περαιτέρω, ενώ οι επιχειρήσεις παρέμειναν έντονα αισιόδοξες ως προς την αύξηση της παραγωγής εντός των επόμενων δώδεκα μηνών.

Η αισιοδοξία ως προς την αναμενόμενη παραγωγική δραστηριότητα τους επόμενους μήνες επιβεβαιώνεται άλλωστε και από την ανοδική πορεία του δείκτη επιχειρηματικών προσδοκιών στη Βιομηχανία που δημοσιεύει το ΙΟΒΕ, ο οποίος κυμαίνεται σε επίπεδα πάνω από το μακροχρόνιο μέσο όρο του από το τέλος του 2017 (με εξαίρεση το τετράμηνο Οκτωβρίου 2018 – Ιανουαρίου 2019). Τον Ιούνιο του 2019 αυξήθηκε ελαφρώς στις 104,2 (από 102,9 τον Μάιο) μονάδες.

Κατά το πρώτο πεντάμηνο του έτους, 15 από τους 24 κλάδους της μεταποίησης παρουσίασαν θετικό ετήσιο ρυθμό μεταβολής στην παραγωγή τους, ενώ 18 εξ αυτών κυμαίνονται σε επίπεδο άνω των 100 μονάδων, δηλαδή του έτους βάσης 20151.Σημαντικές θετικές μεταβολές κατέγραψαν οι κλάδοι του καπνού (+33,9%), των φαρμακευτικών προϊόντων (+28,6%), της εγκατάστασης μηχανημάτων και εξοπλισμού (+9,6%) και των χημικών (+7,6%) (Γράφημα 2). Αντίθετα, μείωση της παραγωγής παρουσίασαν ο εξοπλισμός μεταφορών (- 18,5%), τα παράγωγα πετρελαίου και άνθρακα (-7,7%), τα μηχανοκίνητα οχήματα (-7,3%), η κλωστουφαντουργία (-6,4%) και τα είδη ένδυσης (-6,5%).

Η μεταποίηση συνιστά έναν τομέα με σημαντική συμβολή στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, τον εξαγωγικό της προσανατολισμό και τη στήριξη της παραγωγικότητας της εργασίας, ενώ συχνά αποτελεί φορέα νέων τεχνολογιών και καινοτομικής δραστηριότητας. Μάλιστα, οι επενδύσεις σε μηχανολογικό εξοπλισμό και εξοπλισμό τεχνολογίας, οι οποίες αποτελούν σημαντικό τμήμα των βιομηχανικών επενδύσεων, αυξήθηκαν συνολικά το 2018 κατά 17,0% και κατά 1,9% το πρώτο τρίμηνο του 2019 σε ετήσια βάση.

Το μερίδιο της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας της μεταποίησης στο ΑΕΠ διαμορφώθηκε συνολικά το 2018 στο 9,6%, ποσοστό αρκετά χαμηλότερο από το αντίστοιχο της Ευρωζώνης (15,4%) (Γράφημα 3). Ωστόσο, η συμμετοχή της έχει αυξηθεί κατά 2,4 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το 2010. Αντιστοίχως, η απασχόληση στη μεταποίηση ως ποσοστό στη συνολική απασχόληση, διαμορφώθηκε στο 9,4% το 2018, με το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρωζώνη να είναι αρκετά υψηλότερο (15,6%).

Δείκτης τιμών καταναλωτή

Ο Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή μειώθηκε οριακά τον Ιούνιο κατά 0,3% σε ετήσια βάση, αυξανόμενος, ωστόσιο, κατά 0,5% σε σύγκριση με τον Μάϊο. Ο δομικός πληθωρισμός, δηλαδή ο πληθωρισμός εξαιρουμένων των καυσίμων, των τροφίμων, των ποτών και του καπνού2, διαμορφώθηκε στο +0,3% και στο +1,5% σε ετήσια και μηνιαία βάση αντίστοιχα.

Η πορεία του πληθωρισμού κατά το πρώτο εξάμηνο του 2019 (+0,5%) επηρεάσθηκε σε μεγάλο βαθμό από τις αυξήσεις των τιμών στις επικοινωνίες, στα είδη διατροφής και στα μη αλκοολούχα ποτά, στις μεταφορές, καθώς και στα αλκοολούχα ποτά και στον καπνό. Σημειώνεται ότι τη χρονική περίοδο Ιανουαρίου – Ιουνίου του 2018 ο πληθωρισμός είχε παρουσιάσει οριακή άνοδο (+0,2%).

Συγκεκριμένα, τον Ιούνιο, αρνητική επίδραση στη διαμόρφωση του γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, παρουσίασαν οι εξής ομάδες αγαθών:
• “Διατροφή και Μη Αλκοολούχα Ποτά”, κατά 1,1%, κυρίως λόγω της μείωσης των τιμών σε ψωμί και δημητριακά, γιαούρτι, τυριά, έλαια και λίπη, λαχανικά διατηρημένα ή επεξεργασμένα, ζάχαρη-σοκολάτες- γλυκά-παγωτά, λοιπά τρόφιμα, καφές-κακάο-τσάι, χυμούς φρούτων. Μέρος της μείωσης αυτής
αντισταθμίστηκε από την αύξηση των τιμών κυρίως στα εξής: χοιρινό, αρνί και κατσίκι, νωπά ψάρια, νωπά φρούτα, νωπά λαχανικά, πατάτες.
• “Στέγαση”, κατά 0,7%, λόγω της μείωσης των τιμών σε ηλεκτρισμό και φυσικό αέριο, παρά τη μερική αντιστάθμιση λόγω της αύξησης των τιμών στο πετρέλαιο θέρμανσης,
• “Διαρκή αγαθά – Είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες”, κατά 1,8%, λόγω της μείωσης των τιμών σε έπιπλα, διακοσμητικά, υφαντουργικά προϊόντα, οικιακές συσκευές και επισκευές,
• “Αναψυχή – Πολιτιστικές δραστηριότητες”, κατά 1,6%, λόγω των μειωμένων τιμών σε οπτικοακουστικό εξοπλισμό, υπολογιστές και επισκευές,
• “Εκπαίδευση”, κατά 0,8%, πρωτίστως λόγω της μείωσης των τιμών στα δίδακτρα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης,
• “Άλλα αγαθά και υπηρεσίες”, κατά 1,1%, κυρίως λόγω της μείωσης των τιμών σε άλλα είδη ατομικής φροντίδας και άλλα προσωπικά είδη.
Η αποπληθωριστική επίδραση, στις τιμές των ανωτέρω κατηγοριών προϊόντων, ισούται με 0,6 εκατοστιαίες μονάδες.

Αντίθετα θετική επίδραση παρουσίασαν οι εξής κατηγορίες:

• “Αλκοολούχα Ποτά και Καπνός”, κατά 0,8%, πρωτίστως λόγω της αύξησης των τιμών στον καπνό, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από τη μείωση των τιμών στα αλκοολούχα ποτά,
• “Υγεία”, κατά 0,7%, προερχόμενη κυρίως από την αύξηση των τιμών στα φαρμακευτικά προϊόντα,
• “Μεταφορές”, κατά 0,1%, λόγω της αύξησης των τιμών στα εισιτήρια αεροπορικών μεταφορών. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών στα καύσιμα και λιπαντικά,
• “Επικοινωνίες”, κατά 3,5%, λόγω αύξησης των τιμών στις τηλεφωνικές υπηρεσίες,
• “Ξενοδοχεία-Καφέ-Εστιατόρια”, κατά 0,6%, λόγω της ανόδου των τιμών στα εστιατόρια- ζαχαροπλαστεία-καφενεία-κυλικεία και στα ξενοδοχεία-μοτέλ-πανδοχεία.

Η συνολική θετική συμβολή των ανωτέρω κατηγοριών στον πληθωρισμό υπολογίζεται σε 0,3 εκατοστιαίες μονάδες.

Σημειώνεται ότι από τις 20 Μαΐου εφαρμόζονται οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ στην εστίαση και στην ενέργεια και ως εκ τούτου είναι σημαντικό να καταγραφεί η επίδραση της μείωσης τον Ιούνιο στις τιμές των επιμέρους ομάδων αγαθών και υπηρεσιών και ιδιαίτερα σε αυτές που περιλαμβάνουν προϊόντα και υπηρεσίες τα οποία είχαν ήδη μειωμένο ΦΠΑ. Ως προς αυτό, στο Γράφημα 4, συγκρίνεται η ετήσια μεταβολή κατά το πρώτο πεντάμηνο του έτους με αυτή του Ιουνίου. Η μείωση του ΦΠΑ φαίνεται πως έχει επιδράσει στη μείωση των τιμών τον Ιούνιο στη “Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά” και τη “Στέγαση”, ενώ αφήνει ανεπηρέαστα τα “Ξενοδοχεία-Εστίαση”.

Τέλος, ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (Εν.ΔΤΚ)3 συνέχισε να αυξάνεται τον Ιούνιο κατά 0,2% σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης κατά 1,0% τον Ιούνιο του 2018. Σύμφωνα με τις πρόσφατες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (European Economic Forecast, July 2019), ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή αναμένεται να διαμορφωθεί στο 0,8% το 2019, αλλά και το 2020.

Αγορά Εργασίας

Με βάση τα εποχικά προσαρμοσμένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τον Απρίλιο του 2019 ο αριθμός των απασχολουμένων αυξήθηκε κατά 2,0% ή 75 χιλ. άτομα σε ετήσια βάση και το ποσοστό ανεργίας υποχώρησε στο 17,6%, μειωμένο κατά 2,2 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τον Απρίλιο του 2018 (19,8%). Όπως απεικονίζεται στο Γράφημα 5, το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε, για πρώτη φορά μετά τον Ιούλιο του 2011, κάτω από το επίπεδο των 18 ποσοστιαίων μονάδων. Σε μηνιαία βάση, το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε κατά 0,6 εκατοστιαίες μονάδες, σε σύγκριση με το αναθεωρημένο προς τα πάνω ποσοστό του Μαρτίου (18,2%).

Όσον αφορά τα επιμέρους χαρακτηριστικά της αγοράς εργασίας ως προς την ηλικία, το φύλο και τη γεωγραφική διάρθρωση, αυτά έχουν ως ακολούθως:

Η ανεργία μειώθηκε τον Απρίλιο σε όλες τις ηλικιακές ομάδες σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους. Η μεγαλύτερη μείωση, ίση με 9,9 εκατοστιαίες μονάδες, έχει καταγραφεί στην ηλικιακή ομάδα 15-24, στην οποία το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο 30,4%, παραμένοντας ωστόσο το υψηλότερο σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες. Σε σύγκριση με τον Απρίλιο του 2014, έτος κατά το οποίο η ανεργία στη χώρα βρισκόταν σε υψηλότερο επίπεδο, η μεγαλύτερη πτώση του ποσοστού ανεργίας σημειώθηκε και πάλι στους νέους 15-24 ετών και ισούται με 25,4 ποσοστιαίες μονάδες.

Ενώ τα ποσοστά ανεργίας ανδρών και γυναικών βαίνουν μειούμενα, η ανεργία μεταξύ των γυναικών εξακολουθεί να υπερβαίνει κατά πολύ την αντίστοιχη των ανδρών. Συγκεκριμένα, τον Μάιο του 2019, το ποσοστό ανεργίας των γυναικών διαμορφώθηκε στο 21,7%, έναντι του 14,5% των ανδρών.

Αναφορικά με τη γεωγραφική διάρθρωση κατά Αποκεντρωμένη Διοίκηση, η Κρήτη εξακολουθεί να εμφανίζει το χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας (11,8%), ενώ η Ήπειρος-Δυτική Μακεδονία το υψηλότερο (20,5%). Στις υπόλοιπες αποκεντρωμένες διοικήσεις, τα ποσοστά ανεργίας διαμορφώθηκαν ως εξής: Αττική 17,9%, Μακεδονία-Θράκη 18,7%, Θεσσαλία-Στερεά Ελλάδα 18,0%, Πελοπόννησος, Δυτική Ελλάδα και Νησιά Ιονίου 18,7% και Νησιά του Αιγαίου 14,6%.

Επιπρόσθετα, σύμφωνα με το πληροφοριακό σύστημα Εργάνη, το ισοζύγιο των ροών μισθωτής απασχόλησης του πρώτου εξαμήνου του 2019 ήταν θετικό και διαμορφώθηκε στις +296,5 χιλ. θέσεις εργασίας, αποτελώντας τη δεύτερη υψηλότερη επίδοση πρώτου εξαμήνου έτους από το 2001 μέχρι σήμερα.

Το πρώτο τετράμηνο του 2019, ο μέσος όρος του εποχικά προσαρμοσμένου ποσοστού ανεργίας διαμορφώθηκε στο 18,2%, μειωμένος κατά 2,1 εκατοστιαίες μονάδες σε σχέση με το αντίστοιχο ποσοστό του 2018.

Facebook Comments