Κάποτε ήταν ο φόβος και ο τρόμος των οικονομικών εγκληματιών. Ήταν η υπηρεσία που μπορούσε να παρέμβει σε κάθε σημείο της αγοράς και να επιβάλει πρόστιμα, ενώ ήταν παράλληλα η υπηρεσία που επέλεγε ο πολίτης όταν ήθελε να κάνει μία οικονομική καταγγελία. Για τον λόγο αυτό στεγάστηκε σε ένα υπερσύγχρονο κτήριο, οργανώθηκε στα πρότυπα της Αμερικανικής IRS και απέκτησε εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας.

Ο λόγος φυσικά για το ισχυρότερο brand των οικονομικών ελεγκτικών υπηρεσιών, το ΣΔΟΕ. Διότι όποιον και να ρωτήσεις στην αγορά, όταν του γίνεται έλεγχος, ποιος νομίζει ότι του τον κάνει; Το ΣΔΟΕ.

Σήμερα όμως το ΣΔΟΕ βρίσκεται πραγματικά μόνο του. Το κτήριο και ο εξοπλισμός του δεν εκσυγχρονίζονται, ενώ οι υπάλληλοι έχουν καταλήξει να νιώθουν απαξιωμένοι καθώς βλέπουν ότι τον πρώτο λόγο στον έλεγχο της οικονομίας και της αγοράς τον έχει κυρίως η ΑΑΔΕ, με το Υπουργείο Οικονομικών στο οποίο εκείνοι ανήκουν να έχει βρεθεί σε δεύτερη μοίρα. Αλλά τελικά μήπως κανείς δεν ξέρει τί του γίνεται στον έλεγχο της αγοράς; Αυτή τη στιγμή βιώνουμε μία πανσπερμία ελεγκτικών υπηρεσιών, με αποτέλεσμα να «χάνει η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα» στο ελεγκτικό έργο.

Εκτός από το ΣΔΟΕ, υπάρχει η Υπηρεσία Ερευνών και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων (ΥΕΔΔΕ) που υπάγεται στην ΑΑΔΕ, αλλά επίσης ελέγχους διενεργούν η Οικονομική Αστυνομία, το Οικονομικό Έγκλημα του Τελωνείου, το Λιμενικό, αλλά και η Διεύθυνση Ερευνών Οικονομικού Εγκλήματος. Ειδικά την τελευταία υπηρεσία κατά την ίδρυσή της το 2019 οι δημοσιογράφοι την είχαν χαρακτηρίσει «το μίνι ΣΔΟΕ», απορώντας γιατί χρειάζεται ένα μικρό ΣΔΟΕ, για να κάνει κάτι που γνωρίζει πολύ καλά να κάνει… το ΣΔΟΕ. Και αν όλες αυτές οι υπηρεσίες σας φαίνονται ήδη πολλές και δύσκολο να συνεργαστούν ώστε να υπάρξει ένας καλός έλεγχος της αγοράς, να σας πω ότι εκτός των άλλων υπάρχει και ακόμη μία υπηρεσία το ΣΕΚ, το Συντονιστικό Κέντρο Ελέγχου.

Όπου λαλούν πολλά κοκόρια…

Το αποτέλεσμα όλης της κατάστασης που μόλις σας περιέγραψα είναι πολύ απλά ο έλεγχος της αγοράς να είναι ελλιπής. Από τη μία μπορεί να ελέγχονται και να εξετάζονται οι παρανομίες στον κώδικα φορολογίας εισοδήματος, να γίνονται έλεγχοι της διαδρομής του χρήματος, να υφίσταται το «MyData» και τα ηλεκτρονικά τιμολόγια, όμως δυστυχώς εδώ και πολύ καιρό έχει χαθεί ο έλεγχος στα πιο απλά και καθημερινά: Στους δρόμους. Και όταν λέμε στους δρόμους, εννοούμε την βάση της μετακίνησης αγαθών. Τα φορτηγά. Πολύ απλά, αυτή τη στιγμή που μιλάμε, δεν υφίσταται ουδεμία εν τοις πράγμασι διωκτική υπηρεσία για τον έλεγχο της διακίνησης των νόμιμων αγαθών και φυσικά των παράνομων αγαθών.

Διότι καλά τα ηλεκτρονικά τιμολόγια, αλλά αν κάποιος αποφασίσει απλά να μην εκδώσει τιμολόγιο (ηλεκτρονικό ή έγχαρτο) να φορτώσει ένα φορτηγό με το οτιδήποτε και να ξεκινήσει, δεν πρόκειται να τον σταματήσει κανείς και πουθενά. Ούτε στις λεωφόρους, ούτε στα στενά των πόλεων, ούτε στα διόδια. Έτσι, παραλαμβάνει, μεταφέρει και παραδίδει αφορολόγητο και μαύρο οποιοδήποτε εμπόρευμα με αποτέλεσμα την διαφυγή φόρου προστιθέμενης αξίας, αλλά και την απόκρυψη της πραγματικής φορολογητέας ύλης του αποστολέα και του παραλήπτη.

Η κατάσταση σήμερα

Το ξήλωμα του ΣΔΟΕ ξεκίνησε από το 2014 και ολοκληρώθηκε με το τρίτο Μνημόνιο το 2015 και την μεταφορά των αρμοδιοτήτων του στην ΑΑΔΕ. Από το χρονικό εκείνο σημείο ξεκίνησε η δυναμική απαξίωση και η φθορά του σημαντικότατου αυτού Οργανισμού που είχε διευρυμένες ελεγκτικές αρμοδιότητες και σημείωνε πολλαπλές επιτυχίες στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου. Η αλήθεια είναι ότι από το 2017 και μετά υπήρξε μία προσπάθεια αναδιοργάνωσης του Σώματος, με την δημιουργία της Ειδικής Γραμματείας ΣΔΟΕ, η οποία αποτελείται από την Κεντρική Υπηρεσία ΣΔΟΕ και τις Επιχειρησιακές Διευθύνσεις Αττικής και Μακεδονίας.

Δεν θα σας κουράσω με τις ακριβείς αρμοδιότητες που έχει αναλάβει η συγκεκριμένη Ειδική Γραμματεία, κι αυτό διότι πολλές από αυτές συγκρούονται και επικαλύπτονται με τις αρμοδιότητες πληθώρας άλλων υπηρεσιών που ήδη ανέφερα πιο πάνω, αλλά και άλλων που δεν ανέφερα. Για παράδειγμα υπάρχουν περιπτώσεις όπου υπάλληλοι της ΥΕΔΔΕ επισκέπτονται μία επιχείρηση για να εκτελέσουν φορολογικό έλεγχο και παράλληλα καλούνται να κάνουν εργασιακό και ασφαλιστικό έλεγχο -που θα έπρεπε να κάνει το ΣΕΠΕ, διότι εκείνοι είναι οι υπάλληλοι που γνωρίζουν την εργατική και ασφαλιστική νομοθεσία.

Τί θα μπορούσε να προσφέρει το ΣΔΟΕ

Αυτό λοιπόν που αποφάσισα να σας γράψω είναι οι πραγματικές ανάγκες ελέγχου που υφίστανται αυτή τη στιγμή και τις οποίες στην πράξη δεν τις καλύπτει κανένας, ενώ θα μπορούσε να τις αναλάβει το ΣΔΟΕ.

Παρόλο που το Σώμα έχει απωλέσει τις αρμοδιότητες του φορολογικού και τελωνειακού ελέγχου, εξακολουθεί και έχει σημαντικά αντικείμενα ελέγχου και έχει τη δυνατότητα να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στην αντιμετώπιση του σύγχρονου Οικονομικού Εγκλήματος. Το Οικονομικό Έγκλημα εξελίσσεται συνεχώς και αλλάζει ολοταχώς μορφές, αξιοποιώντας την τεχνολογία που μεταλλάσσεται αδιάκοπα. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ανεξέλεγκτη μεταφορά κεφαλαίων μέσω κρυπτονομισμάτων δεν αποσκοπεί μόνο στη φοροδιαφυγή αλλά και στη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.

Βασικά πλεονεκτήματα του ΣΔΟΕ όμως είναι:

  • η δυνατότητα χειρισμού των υποθέσεων από υπαλλήλους με προανακριτικές ιδιότητες
  • η επεξεργασία των τραπεζικών λογαριασμών μέσω του Συστήματος Μητρώου Τραπεζικών Λογαριασμών
  • οι επί τόπου έλεγχοι στους χώρους δραστηριότητας των φυσικών ή νομικών προσώπων
  • ο έλεγχος πηγών χρημάτων παράνομης προέλευσης και
  • ο έλεγχος εστιών διασπάθισης δημοσίου χρήματος και δημόσιας διαφθοράς.

Παράλληλα το Σώμα μπορεί να ελέγξει την δράση των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και την ορθή απορρόφηση Εθνικών και Ευρωπαϊκών κονδυλίων διενεργώντας ταυτόχρονη έρευνα σε Εργολάβους και Υπεργολάβους των αναδόχων των έργων.

Επίσης αξίζει να τονίσουμε και πάλι τις προανακριτικές αρμοδιότητες που έχουν οι υπάλληλοι του ΣΔΟΕ με τη δυνατότητα να λαμβάνουν καταθέσεις και μαρτυρίες προσώπων.

Κοντολογίς, άποψή μου είναι ότι η είναι επιτακτική η παρουσία του ΣΔΟΕ στην αντιμετώπιση του σύγχρονου οικονομικού εγκλήματος. Είτε πρόκειται για τις πολύπλοκες και παγκόσμιες μορφές που έχει πάρει το σύγχρονο οικονομικό έγκλημα, είτε πρόκειται για ένα απλό φορτηγό που μεταφέρει ζωοτροφές από τη Θήβα στην Κόρινθο.

Για να επιτευχθεί αυτό είναι απαραίτητο να ενισχυθεί το Σώμα με επιπλέον προσωπικό, να επιτραπεί η μετακίνηση προσωπικού από την ΑΑΔΕ προς το ΣΔΟΕ, να δημιουργηθεί πλαίσιο εκπαίδευσης των υπαλλήλων από αρμόδιες Σχολές επιμόρφωσης (πχ Φορολογική Τελωνειακή Ακαδημία) ή Ευρωπαϊκούς και Διεθνείς Οργανισμούς με ανάλογη εμπειρία, να εκσυγχρονιστεί και να ενισχυθεί το τεχνολογικό οπλοστάσιο της υπηρεσίας για τη αντιμετώπιση των σύγχρονων μορφών οικονομικού εγκλήματος και τέλος να επιστρέψουν στο ΣΔΟΕ οι αρμοδιότητες που είχε μέχρι το 2015 καθώς είναι αδιανόητο μια υπηρεσία να μάχεται εναντίον της απάτης, της διαφθοράς και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, χωρίς να έχει και τις ανάλογες φορολογικές και τελωνειακής αρμοδιότητες.

Facebook Comments