Τα δύσκολα τώρα αρχίζουν…

Η κακόγουστη φιέστα, που το Μαξίμου έστησε την περασμένη Παρασκευή στο Ζάππειο, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη από το θέμα της Μακεδονίας, που έχει προκαλέσει τεράστια ζημία στον ΣΥΡΙΖΑ αλλά ακόμα μεγαλύτερη στους ΑΝΕΛ, δεν φαίνεται να έπεισε, παρά μόνον τους φανατικούς κυβερνητικούς οπαδούς.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η προσπάθεια του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα να φορέσει γραβάτα, μήπως και πείσει τους πολίτες ότι δήθεν ρυθμίστηκε σοβαρά το χρέος και βγαίνουμε οριστικά κι αποτελεσματικά από τα Μνημόνια, αποδοκιμάστηκε ακόμα κι από την φιλική προς τον ΣΥΡΙΖΑ «Εφημερίδα των Συντακτών». Σε άρθρο της παρομοιάζει το σόου του Ζαππείου με «φτηνιάρικη βιντεοταινία της δεκαετίας του 1980» και βάζει τίτλο «Ρόδα, Τσάντα και…Γραβάτα», παραφράζοντας τον τίτλο της ελληνικής ταινίας εκείνης της εποχής: «Ρόδα, Τσάντα και Κοπάνα».

Παρά τα τρανταχτά γέλια του υπουργού Άμυνας Πάνου Καμμένου και τις γλαφυρές, υπερβολικές δηλώσεις του κ. Τσίπρα, η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών δεν φαίνεται να πείθεται από τους ισχυρισμούς της κυβέρνησης ότι η «χώρα γύρισε σελίδα» κι ότι «επιστρέφει στην κανονικότητα». Οποιος στοιχειωδώς παρακολουθεί τι γίνεται και πληροφορήθηκε τα όσα συμφωνήθηκαν στο τελευταίο Eurogroup, το οποίο σηματοδοτεί το συμβολικό τέλος της μνημονιακής περιόδου, γνωρίζει ότι τα πράγματα δεν είναι, όπως περιγράφονται.

Σε ότι αφορά στο χρέος, ουσιαστικά η μόνη απόφαση που πήραν οι δανειστές μας, απούσης της Ελλάδας εν τοις πράγμασι, είναι η επιμήκυνση της περιόδου χάριτος για την πληρωμή των τοκοχρεολυσίων του δανείου των 100 δις που είχαμε λάβει επί κυβερνήσεως Σαμαρά από τον EFSF (δηλαδή τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, που προϋπήρξε του ΕΣΜ) κατά 10 επιπλέον χρόνια. Με άλλα λόγια, το 2012, η τότε κυβέρνηση, μετά το PSI, είχε λάβει ένα δάνειο μαμούθ για να αντιμετωπίσει τις πιεστικές δανειακές της ανάγκες, ύψους 100 δις ευρώ. Ο χαμηλότοκος αυτός δανεισμός, σε σχέση με τον υψηλότοκο των αγορών, δόθηκε με επιπλέον 10 ετή περίοδο χάριτος, που έληγε το 2023.

Επειδή όμως η αποπληρωμή των δανείων αυτών αν άρχιζε το 2023 και με δεδομένο ότι η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, δεν είναι τέτοια, που να εμπνέει εμπιστοσύνη ότι θα είναι εις θέσιν τότε να αρχίσει να πληρώνει τις δόσεις της, αποφασίστηκε από τους δανειστές να παρατείνουν την περίοδο αυτή κατά μία ακόμα δεκαετία. Δηλαδή στην ουσία αποφάσισαν να κλωτσήσουν το τενεκεδάκι του χρέους μακρύτερα για την Ελλάδα, μια και αυτή την στιγμή υπάρχουν σοβαρότερα ζητήματα, που τους απασχολούν, όπως είναι η κρίση χρέους στην Ιταλία σε συνδυασμό με τη νέα, ευρωσκεπτικιστική κυβέρνηση της, αλλά και το Μεταναστευτικό, που ορισμένοι θεωρούν ότι αποτελεί ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο για την ευρωπαϊκή συνοχή από το χρέος.

Επιπρόσθετα, το Eurogroup ενέκρινε την χορήγηση επιπλέον 15 δις ευρώ στην Ελλάδα, για να λειτουργήσουν ως «μαξιλαράκι ασφαλείας», στην περίπτωση, που η χώρα μας δεν θα είναι σε θέση να βγει στις αγορές το προσεχές διάστημα, όπερ και το πιθανότερο. Με αποτέλεσμα να πάρουμε μια μικρή ανάσα, περίπου δύο ετών, για να μην κινδυνεύσει η οικονομία από νέες δανειακές πιέσεις. Αλλά μέχρι εκεί. Το ασφυκτικό πλαίσιο εποπτείας από τους δανειστές, σε συνδυασμό με την διατήρηση πολύ μεγάλων πρωτογενών πλεονασμάτων (3,5% μέχρι και το 2022 και 2,2% από το 2023 μέχρι το 2060), δεν δημιουργεί βάσιμα την εντύπωση ότι η χώρα μας μπορεί να ανακάμψει και να αναπτυχθεί γρήγορα και δυναμικά. Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά την απόφαση του Εurogroup, οι αντιδράσεις ήταν χλιαρές. Τα επιτόκια των ελληνικών ομολόγων παρέμειναν άνω του 4% και το Χρηματιστήριο Αθηνών συνεχίζει να πελαγοδρομεί.

Το πιο σημαντικό είναι ότι η διατήρηση υψηλών πλεονασμάτων στερεί πόρους από την αγορά, την καταδικάζει σε συμπίεση κι αυτό αποτυπώνεται ακόμα και στους στόχους για τους ρυθμούς ανάπτυξης, που μέχρι το 2022 δεν ξεπερνούν σοβαρά το 2%, ενώ από το 2023 και μετά η Κομισιόν προβλέπει ρυθμούς γύρω στο 1%. Μιλάμε δηλαδή για αδυναμία ουσιαστικής και γρήγορης ανάκαμψης της οικονομίας, που καταδικάζεται με τον τρόπο αυτό να σέρνεται επί χρόνια, δεκαετίες, βυθισμένη στην λιτότητα και στην στασιμότητα. Είναι χαρακτηριστικό, ότι με την εξαίρεση του τουρισμού, δεν υπάρχει άλλος τομέας της οικονομίας που να ανακάμπτει εντυπωσιακά. Κι επειδή, όπως προβλέπει κι η Έκθεση Συμμόρφωσης, που εξεπόνησε η Κομισιόν κι ενεκρίθη από το Eurogroup, από 1-1-19 η συνταξιοδοτική δαπάνη θα μειωθεί κατά 2,9 δις ευρώ (ήτοι κατά το 10% της συνολικής δαπάνης), αυτά τα χρήματα, που θα λείψουν από την αγορά θα την καταδικάσουν σε μεγαλύτερη απίσχναση. Πολύ φοβάμαι ότι τα δύσκολα τώρα αρχίζουν…