Πιστεύουν οι Μαρξιστές στο “κακό το μάτι”;

Η απάντηση είναι κατηγορηματικά όχι, ιδίως αν έχουν σαφές σχέδιο διαφυγής σε κάθε περίπτωση.

 

Ως μαρξιστής οικονομολόγος, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος είναι μάλλον απίθανο να πιστεύει στο μάτι. Μια αλληλουχία όμως από αρνητικές εξελίξεις καθιστούν το έργο του στο σημερινό eurogroup εξαιρετικά δύσκολο, θέτοντας εν αμφιβόλω τον ορθολογισμό του. Ακόμη και αν δεν εμφανιστεί ενώπιον των συναδέλφων του με μια θαλασσιά χάντρα στο πέτο, είναι πολύ πιθανό να μελετά το νόμο του Μέρφι. Τα σημάδια δεν είναι καθόλου θετικά για την Κυβέρνηση και οι πιθανότητες να βγάλει ο μπαρουτοκαπνισμένος Ευκλείδης “λαγό απ’ την τραγιάσκα”, περιορισμένες. Ο ακρογωνιαίος λίθος του κυβερνητικού αφηγήματος, η διατήρηση της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις, ήταν ανέκαθεν ένα πολιτικό θέμα. Τώρα όμως η κυβέρνηση εξαρτάται από τις πολιτικές επιδιώξεις των εταίρων της και ενδεχομένως από τη γενναιοδωρία τους…

 

Ο Έλληνας ΥΠΟΙΚ είχε προετοιμαστεί καλά για να δώσει τη μάχη στο σημερινό Eurogroup. Κατ’ αρχήν είχε μεταφέρει τη συζήτηση από το επίπεδο της διαρθρωτικής αλλαγής σε αυτό της δημοσιονομικής. Με απλά λόγια, ενώ το ΔΝΤ επέμενε ότι είναι θέμα αρχής να κατανεμηθούν διαφορετικά οι πόροι του προϋπολογισμού, ο Τσακαλώτος απαντούσε με συνέπεια σε μια άλλη ερώτηση. Έλεγε δηλαδή ότι η οικονομία πηγαίνει θαυμάσια και το μέτρο είναι αχρείαστο δημοσιονομικά. Για τους δικούς τους λόγους, οι ευρωπαίοι δανειστές, δεν έκαναν θέμα την παρελκυστική πολιτική Τσακαλώτου. 

 

Βασική επιδίωξη δεν ήταν μόνο να πείσει τους δανειστές για την κατάργηση του ψηφισμένου μέτρου. Ήταν και να τους πείσει να αποφασίσουν όσο το συντομότερο γίνεται. Στις 19 Νοεμβρίου ας πούμε, με πρόσχημα ότι δύο ημέρες μετά θα κατέθετε τον προϋπολογισμό στη Βουλή των Ελλήνων και θα ήθελε να έχει ξεκαθαρίσει το τι μέλλει γενέσθαι, προκειμένου να μην καταθέσει προς ψήφιση Προυπολογισμό με …διπλό σενάριο. 

 

Κάποιος πονηρός παρατηρητής θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι ο Τσακαλώτος βιάζεται, προκειμένου να μην επιβεβαιωθούν διάφορες αρνητικές εξελίξεις. Όπως για παράδειγμα ο δείκτης οικονομικού κλίματος του ΙΟΒΕ που υποχώρησε για τρίτο συνεχόμενο μήνα τον Οκτώβριο, προαναγγέλλοντας ουσιαστικά κάμψη του ΑΕΠ για το προσεχές διάστημα. Κάτι που συνδέεται και με την πορεία των εσόδων του Προυπολογισμού, τα οποία -τον μήνα Σεπτέμβριο-  εμφανίστηκαν να υπολείπονται κατά 93 εκατ. ευρώ του στόχου. 

 

Το περιβόητο υπερπλεόνασμα άλλωστε τροφοδοτείται από παράγοντες που δεν μπορούν να θεωρηθούν ούτε λογικοί, ούτε βιώσιμοι. Από την υστέρηση για παράδειγμα των δημοσίων επενδύσεων κατά 1,2 δισ. ευρώ ή από την αύξηση των ληξιπροθέσμων οφειλών του δημοσίου. Σύμφωνα με την έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το συνολικό ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, από 4 δισ. 759 εκατ. ευρώ που ήταν στις 31/12/2016, μέχρι τον Αύγουστο του 2018 έφθασαν τα 6 δισ. 26 εκατ. ευρώ. Εν’ τω μεταξύ η κυβέρνηση εισέπραξε και μνημονιακές δόσεις, προκειμένου να μειωθεί το συγκεκριμένο ποσό. Κάτι που ουδέποτε έκανε. 

 

Σαν να μην έφταναν ολ’ αυτά, οι δικαστικές αποφάσεις που σχετίζονται με τις χορηγούμενες συντάξεις, αποτελούν μια βόμβα στα θεμέλια του Κυβερνητικού  success story. Αν συνυπολογίσει κανείς και τα αναδρομικά, μιλάμε για ένα ποσό της τάξης των 9 έως 11,5 δισ. ευρώ, ανάλογα με το ποιος έχει κάνει τον υπολογισμό. Μια Κυβέρνηση που χρωστά τόσα πολλά, σε τόσους πολλούς και για τόσους πολλούς διαφορετικούς λόγους, είναι δύσκολο να πείσει ότι της περισσεύουν. 

 

Σε αντίθεση με διάφορους “κιμπάρηδες” Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που εδώ και μήνες υποστηρίζουν ότι το θέμα έχει κλειδώσει, ο Τσακαλώτος γνώριζε τις δυσκολίες. Το ίδιο και ο Τσίπρας. Είχαν βασίσει τις ελπίδες τους στους συσχετισμούς δυνάμεων, στην προεκλογική -για την Ευρώπη- περίοδο και φυσικά στις συμμαχίες τους. Η προαναγγελθείσα παραίτηση της Άνγκελα Μέρκελ θόλωσε φυσικά το τοπίο. Η άτεγκτη στάση του ΔΝΤ που συνοψίζεται στη φράση “τηρήστε τα συμφωνηθέντα” ρίχνει νερό στο μύλο των σκληρών της Ευρώπης. 

 

Οι τελευταίοι μάλιστα έχουν συνασπιστεί σε μια ένωση που ονομάζεται “Χανσεατική” και περιλαμβάνει την Ολλανδία, την Ιρλανδία, τη Φινλανδία, τη Σλοβακία, την Εσθονία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, τη Δανία, τη Σουηδία και την Τσεχική Δημοκρατία. Ουσιαστικά οι “σκληροί” ζητούν ακόμη πιο σιδηρά πειθαρχεία προκειμένου να μπει μια τάξη στη δημοσιονομική εικόνα της Ένωσης. Σύμφωνα με δημοσίευμα της ιστοσελίδας Euractiv, επιθυμούν μεγαλύτερο ρόλο από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας για περικοπές και μεταρρυθμίσεις. Βασικός τους στόχος δεν είναι φυσικά η Ελλάδα αλλά η Ιταλία, τουλάχιστον τη δεδομένη στιγμή. 

 

Όπως προαναφέρθηκε, ο Τσακαλώτος είναι “μπαρουτοκαπνισμένος”. έχει βρεθεί σε συνεδριάσεις του  Eurogroup το φθινόπωρο του ’15, όταν προσπαθούσε να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα για τις ενέργειες της Πρώτης Φοράς Αριστερά. Το διαφορετικό σε σχέση με τότε είναι ότι τώρα δεν έχει να πείσει μόνο μερικούς ευρωπαίους πολιτευτές. Ακόμη και αν του κάνουν το χατίρι και ξηλώσουν τις συμπεφωνημένες μεταρρυθμίσεις, θα κληθεί να πείσει τις αγορές που εμφατικά δηλώνουν την αντίθεσή τους στους σχεδιασμούς της …Δευτερης Φοράς Αριστερά. 

 

Το σχέδιο όμως είναι απλό. Αν πεισθούν οι “εταίροι”, θα κερδηθεί λίγος χρόνος ακόμη. Με δεδομένο το “μαξιλάρι” η Κυβέρνηση δεν θα αγχωθεί ιδιαίτερα και μέχρι να φανούν πλήρως οι επιπτώσεις, οι κάλπες θα είναι κοντά.