Δημοσιονομικό κίνδυνο άνω των 20 δισ. ευρώ λόγω των πιθανών δικαστικών αποφάσεων για αναδρομικά, των ενδεχόμενων καταπτώσεων εγγυήσεων του Ελληνικού Δημοσίου, αλλά και των προεκλογικών δεσμεύσεων, “βλέπει” το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην έκθεσή του για την Ελλάδα που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.

Το Ταμείο επισημαίνει ότι τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα παραμένουν σε υψηλά επίπεδα και η ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου το οποίο εξυπηρετείται είναι αμφίβολη, εξαιτίας μεταξύ άλλων και της «αδύναμης κουλτούρας πληρωμών». Η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι, με βάση το ΔΝΤ, αργή, κυρίως στο χαρτοφυλάκιο των στεγαστικών.

Σύμφωνα με το Ταμείο όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές αναζητούν λύσεις αντιμετώπισης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων μεταξύ των οποίων τα σχέδια του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (APS) και αυτό της Τράπεζας της Ελλάδος, τα οποία στηρίζονται στην κρατική στήριξη εξ’ ου και σύμφωνα με το προσωπικό του ΔΝΤ πρέπει να ελεγχθούν αν είναι συμβατές με τους κανόνες περί κρατικής στήριξης και να υπολογισθούν με ιδιαίτερη προσοχή οι επιπτώσεις τόσο στους ισολογισμούς των τραπεζών, όσο και στο δημόσιο χρέος. Όσο για τις τράπεζες στην Έκθεση αναφέρεται ότι προτιμούν ένα «μενού από λύσεις» αν και ορισμένες προχωρούν σε ανεξάρτητες κινήσεις.

Η διαδικασία της γρήγορης και επιθετικής μείωσης των NPEs είναι δύσκολη εξαιτίας των περιορισμών όπως: μειωμένη κεφαλαιακή ισχύ, αδύναμη κερδοφορία και περιορισμένη ρευστότητα. Ωστόσο, η μη γρήγορη μείωση του στοκ των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων ενδέχεται να καθυστερήσει την επιστροφή στην χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας και θα καθιστούσε τις τράπεζες ευάλωτες ως προς την διαχείριση ρίσκων, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση της εμπιστοσύνης και σε εξάντληση της κεφαλαιακής τους θέσης.

Αναλυτικά, στο δημοσιονομικό πεδίο καταγράφει τρεις κινδύνους

  • Υπολογίζει σε 5,5% του ΑΕΠ (δηλαδή 10 δισ. ευρώ περίπου το πιθανό κόστος για τα δημόσια ταμεία από καταπτώσεις δανείων που έχουν δοθεί με εγγύηση Ελληνικού Δημοσίου (υπολογίζει σε δαπάνη 2,1 δισ. ευρώ φέτος και 500 εκατ. το χρόνο την περίοδο 2020-2024).
  • Εκτιμά  το κόστος από τις πιθανές δικαστικές αποφάσεις για αναδρομικά έως και στα 9,4 δισ. ευρώ (6,4 δισ. λόγω της μεταρρύθμισης του 2012 στις συντάξεις και 2,6 δισ. από τα δώρα στο Δημόσιο). Εκτιμά επιπλέον ετήσια δαπάνη 0,75% του ΑΕΠ. Πάντως γίνεται ξεκάθαρο από το ΔΝΤ ότι πρόκειται για προσωρινές προβλέψεις με μεγάλο ποσοστό αβεβαιοτήτων και δυσκολία ακριβούς αποτύπωσης.
  • Καταγράφει τις παροχές έως και το 2021 και αναφέρεται σε κινδύνους λόγω του εκλογικού κύκλου (π.χ. από την εξαγγελία για μείωση του ΦΠΑ με επίπτωση 0,4% του ΑΕΠ ετησίως από το 2021 και από τις νέες προσλήψεις).

Σημειώνεται ότι επιπλέον όλων αυτών, κάνει λόγο και για πιθανή ετήσια δαπάνη 2-4% του ΑΕΠ (4-8 δισ ευρώ) λόγω των δικαστικών διεκδικήσεων για τον ν. Κατρούγκαλου η οποία όμως όπως εξηγεί, δεν προσμετράται. Και τούτο γιατί, όπως αναφέρεται, η όλη διαδικασία είναι ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο. Κάνει λόγο και για άλλους κινδύνους που είναι “πολύ νωρίς για να αποτιμηθούν”.

  • Οι τράπεζες πρέπει να “χτίσουν” κεφάλαια προκειμένου να μπορέσουν να στηρίξουν τους φιλόδοξους στόχους μείωσης των NPEs. Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά, δεδομένου ότι δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή ζήτηση για έκδοση νέων μετοχών αυτό μπορεί να με χρηματοοικονομικά εργαλεία τα οποία δεν θα προκαλούν διάχυση (non dilutive instruments).
  • Οι τράπεζες πρέπει να ενισχύσουν τα εργαλεία μείωσης των NPEs και να προχωρούν σε ιδιωτικές λύσεις-ρυθμίσεις. Το προσωπικό του Ταμείου ανέφερε στις αρχές ότι πρέπει να αντιμετωπίζουν όλα τα ανοικτά νομοθετικά θέματα που αφορούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Μεταξύ αυτών το υπό διαμόρφωση πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας με στόχο την μείωση της εμπλοκής του δικαστηρίου. Το προσωπικό συμβούλεψε τις αρχές έτσι ώστε να διευκολυνθούν οι πλειστηριασμοί, η ένταξη των επιχειρήσεων στον εξωδικαστικό αλλά και να γίνουν προσπάθειες προκειμένου να βελτιωθεί η συνεργασία μεταξύ των τραπεζών στο πλαίσιο του NPL Forum.
  • Θα πρέπει να συνεχισθεί η αναμόρφωση των τραπεζών στο μέτωπο των καλύτερων πρακτικών διακυβέρνησης. Επίσης, θα πρέπει να γίνουν περαιτέρω προσπάθειες για να ενισχύσουν οι τράπεζες την οργανική τους κερδοφορία και να κάνουν περισσότερα με στόχο την μείωση του κόστους.
  • Πρέπει με προσοχή να γίνουν τα επόμενα βήματα για την πλήρη άρση των capital controls, γεγονός που θα έχει θετική επίδραση στις επιχειρήσεις και στις επενδύσεις.

Το βασικό σενάριο της έκθεσης προβλέπει επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων ύψους 3,5% του ΑΕΠ έως και το 2022 και στη συνέχεια πρωτογενές πλεόνασμα 3% το 2023 και 2,8% το 2024, ενώ σημειώνει ότι η Ελλάδα έχει την πρόθεση να αποπληρώσει πρόωρα μέρος του χρέους της προς το Ταμείο.

Εντούτοις, οι τεχνοκράτες του ΔΝΤ έχουν αφιερώσει ειδική ενότητα σε ένα «καθοδικό σενάριο» (downside scenario), στο οποίο η Ελλάδα θα δυσκολευτεί να καλύψει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της από το 2021 και θα χρειαστεί δραστικά δημοσιονομικά μέτρα, αναδιάρθρωση χρέους ή νέα χρηματοδοτική στήριξη, δηλαδή νέο Μνημόνιο! Το επίμαχο σενάριο προβλέπει χρηματοδοτική τρύπα 4,7 δισ. ευρώ το 2021, που θα διευρυνθεί στα 15,2 δισ. ευρώ το 2024.

Facebook Comments