Ξένες Επενδύσεις: Οι Στόχοι της νέας Κυβέρνησης

Η νέα κυβέρνηση δέν έχει ακόμη παρουσιάσει το προγραμματικό της σχέδιο,  αλλά η προσέλκυση ξένων άμεσων επενδύσεων αναμένεται νά είναι ένας από τούς πρωταρχικούς οικονομικούς στόχους.

Η προτεραιότητα πού δίνει η κυβέρνηση στίς επενδύσεις είναι αναγκαία γιά τήν αναζωγοώνηση τής οικονομίας. Αποτελεί γενική αναγνώριση, ότι ξένες άμεσες επενδύσεις παίζουν σημαντικό ρόλο στήν ανάπτυξη της οικονομίας, δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, αύξησης μισθών,  αύξησης δημόσιων εσόδων καί πρόσβασης  σε νέες τεχνολογίες καί γνώσεις.

Η θετική επιρροή τών ξένων επενδύσεων στην οικονομια μιάς χώρας, εξηγεί και τον ανταγωνισμό ανάμεσα σέ χώρες για την προσέλκυση ξένων κεφαλαίων,  προσφέροντας επενδυτικά κίνητρα καί δημιουργώντας ευνοικό κλίμα γιά επενδύσεις. Η νέα κυβέρνηση δείχνει αποφασισμένη να προχωρήσει μέ νέες μεταρυθμίσεις,  πού θά επικεντρώσουν τό ενδιαφέρον τών ξένων επενδυτών γιά τήν Ελλάδα, κάτι πού δέν συνέβη στό παρελθόν, με αποτέλεσμα ξένες επενδύσουν νά παραμένουν σέ χαμηλά επίπεδα.

Όπως δείχνει ο Πίνακας 1, σε συγκριση με άλλες Ευρωπαικές καί γειτονικές χώρες, η  Ελλάδα βρίσκεται στόν πυθμένα στην προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων. Το 2017, το σύνολικό ύψος τών ξένων επενδύσεων στήν Ελλάδα ήταν περίπου $33 δισεκατομύρια δολλάρια. Ομως, σέ χώρες όπως την Πορτογαλλία, Αίγυπτο, Τουρκία, και Αυστρία, τά μεγέθη τών ξένων άμεσων επενδύσεων έιναι 3-6 φορές υψηλότερα καί κυμαίνονται μεταξύ $100 καί $200 δισεκατομυρίων δολλαρίων. Τα μεγέθη είναι πολύ υωηλότερα στην Ισπανία, Ιρλανδία καί Γαλλία πού κυμαινονται από $634 δις στά $893 δις στήν Ιρλανδία. Ακόμη και η Βουλγαρία, Σερβία, Σλοβακία καί το Λίβανο αποροφούν περισσότερες ξένες επενδύσεις από τήν Ελλάδα.

Εισροές ξένων κεφαλαίων στήν Ελλάδα παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα. Στην διάρκεια 2014-17, ο μέσος ετήσιος όρος εισροών ξένων κεφαλαίων ηταν $2.6 δις πού ειναι χαμηλές σε σύγκριση με τα  $6.4 δις τής Πορτογαλλίας, τα $11.9 δις τού Ισραήλ καί τά $14.3 δις της Τουρκίας.

Επίσης, τά τελευταία 4 χρόνια, ξένες εταιρίες επενδυσαν σέ 92 νέα έργα (projects) στήν Ελλάδα. Οπως δείχνει ο Πινακας 2, ο αριθμός είναι χαμηλός σέ σύγκριση μέ τον αριθμό νεων επενδυτικων έργων από ξένες εταιρίες  σε άλλες χώρες. Γιά παράδειγμα στην Τουρκία ο αριθμός νέων ξένων επενδυτικών έργων ηταν 755, στήν Κροατία 177 καί στήν Βουλγαρία 329.

Οι ανωτέρω αριθμοί είναι μέν απογοητευτικοί αλλά επίσης δείχνουν οτι η Ελλάδα έχει τίς προοπτικές γιά νά αυξήσει τις εισροές ξένων επενδύσεςν τουλάχιστον στά επίπεδα χωρών οπως τής Ουγγαρίας και Πορτογαλλίας.

Γιατί δέν έρχονται οί Επενδυτές

Μολονότι οι προοπτικές γιά σημαντική εισροές ξένων επενδύσεων στήν Ελλάδα υπάρχουν, είναι οί προυπόθεσεις πού απουσιάζουν. Ο Πινακας 3, εξηγεί τούς κύριους λόγους πού οι επενδυτές αποφεύγουν τήν Ελλάδα/γιατί η Ελλάδα δεν προσελκύει περισσότερες ξένες επενδύσεις.

Σε σύγκριση μέ τίς χώρες πού εμφανίζονται στόν Πίνακα, η Ελλάδα έχει τον υψηλότερο φορολογικό συντελεστή εισοδήματος επιχειρήσεων πού το 2018 ήταν 29%, πού είιναι επίσης από τούς υψηλότερους στήν Ευρώπη. Αυτό βάζει τήν Ελλάδα σέ δυσχερή ανταγωνιστική θέση έναντι χωρών όπως η Βουλγαρία, Κροατία καί Τουρκία που οι φόροι κυμάνονται μεταξύ 10% καί 22%.    

Επίσης, ο δείχτης επενδυτικής ελευθερίας στήν Ελλάδα είναι χαμηλός. Ο δείχτης είναι ένα σημαντικό βαρόμετρο του επενδυτικού κλιματος μιάς χώρας, γιατί αξιολογεί διάφορους περιορισμούς πού επιβάλλονται σέ επενδύσεις, οπως περιορισμοί στήν  έλεγχο συνναλάγματος, έλεγχος στην κίνηση κεφαλαίων, περιορισμοί στην ιδιοκτησία της γης, τομεακοί περιορισμοί, περιορισμοί στήν προστασία δικαιωμάτων ιδιοκτησίας, κλπ.  Επίσης ο δείχτης αξιολογεί άλλες συνθήκες οπως κανονισμοί εργασίας, ανεπαρκείς υποδομές, διαφθορά, γραφειοκρατία,  πολιτικές συνθήκες καί συνθήκες ασφαλείας.

Η Ελλάδα έχει υπέρογκο πρόβλημα μέ το δημόσιο χρέος πού σάν ποσοστό τού ΑΕΠ αντιστοιχεί σε 181,9 εκατοστιαίες μονάδες, πού είναι τό δεύτερο υψηλότερο ποσοστό στόν κόσμο. Επίσης έχει προβλήματα με τήν διαφθορά, και με τίς βραδύπορες γραφειοκρατικές διαδικαςίες έγκρισης επενδύσεων.

Ενας άλλος παράγοντας πού δέν έχει τύχει ανάλογης προσοχής είναι η έλλειψη μιάς επενδυτικής μαρκετινγ στρατηγικής. Πολλές χώρες χρησιμοποιούν ξένους συμβούλους καί συμβουλευτικές εταιρίες στίς ΗΠΑ καί άλλες χώρες η ανοιγουν αντιπροσωπευτικά γραφεία  για να προβάλλουν τό επενδυτικό τούς κλίμα καί νά προσελκύσουν τό ενδιαφέρον ξένων εταιρειών.

Οι Στόχοι τής Νέας Κυβέρνησης

Η νέα κυβέρνηση ποντάρει στίς επενδύσεις γιά τήν αναζωγοόνηση τής οικονομίας καί  γιά αυτό, θά πρέπει νά θέσει υψηλούς στόχους. Η Ελλάδα εχει μεγάλες προοπτικές γιά νά προσελκύσει ξένες επενδύσεις. Ο στόχος νά αυξηθεί τό ύψος τών ξένων επενδύσεων από $34 δισεκατομύρια σήμερα, στά $100 δις στα επόμενα 5 χρόνια δέν είναι απλησίαστος.

Ομως ένας τέτοιος στόχος απαιτεί μιά τολμηρή επενδυτική πολιτική από τήν κυβέρνηση καί τήν δημιουργία ενός ευνοικού επενδυτικού κλίματος. Η νέα κυβέρνηση δείχνει νά έχει τήν τόλμη καί τήν διάθεση να προχωρήσει σέ αυτή τήν κατεύθυνση καί νά αλλάξει ή νά βελτιώσει τίς συνθήκες πού ενεργούν ανασταλτικά γιά τήν προσέλκυση επενδύσεων. 

Η κυβέρνηση θά πρέπει νά δώσει πρωτεραιότητα στίς συνθήκες πού μπορεί νά βελτιώσει άμεσα. Είναι αδύνατο νά περιμένει κανείς ότι η διαφθορά, γραφειοκρατία και εξωτερικό χρέος θά βελτιωθούν σύντομα. Η κυβέρνηση όμως μπορεί νά προχωρήσει πολύ γρήγορα με άμεσες αλλαγές όπως μείωση τού φόρου επειχειρήσεων από 28% πού είναι σήμερα στό 20%-22%, την συντόμευση διαδικασιών γιά την έγκριση επενδυτικών έργων, βελτίωση εργατικών κανονισμών καί απελευθέρωση τομέων γιά επενδύσεις.

Δημιουργώντας ένα ευνοικό επευνδυτικό κλίμα σε συνδυασμό μέ μιά σωστή μάρκετινγ στρατηγική η κυβέρνηση θά δημιουργήσει μιά νέα εικόνα  σταθερότητας καί αξιοπιστίας σέ ξένους καθώς καί ελληνες επενδυτές, πού στά τελευταία 8 χρόνια επένδυσαν περίπου $34 δισεκατομύρια σέ άλλες χώρες.

Υψηλές εισροές νέων επενδύσεων αποτελούν τήν καλύτερη λύση νά βγεί η οικονομία από τήν κρίση και νά φθάσει σε ένα ρυθμό ανάπτυξης 3%-4%. Διαφορετικά, η οικονομία θά συνεχίζει νά μοιάζει μέ αυτοκίνητο δίχως μηχανή.