Ας πούμε λοιπόν ότι όλοι μας ξαφνικά γινόμαστε ακραίοι φιλελεύθεροι και αποφασίζουμε να ακολουθήσουμε την θεωρία του Μίλτον Φρίντμαν, γνωστή ως helicopter money. Είναι βέβαια λιγάκι παράδοξο να βλέπω σήμερα τους αριστερούς κρατιστές του Σύριζα να ομνύουν στο όνομα του αρχηγού της περίφημης σχολής του Σικάγο, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μας σήμερα.

Και τυπώνει (λέμε τώρα) η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα άπειρο χρήμα ή το βρίσκει με κάποιο τρόπο η ελληνική κυβέρνηση κι αρχίζει να το μοιράζει αφειδώς σε φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις δίχως τον παραμικρό όρο. Σα να πετά ένα ελικόπτερο πάνω απ’ τα σπίτια και να αδειάζει εκατομμύρια, όπως συμβούλευε ο Φρίντμαν για την αντιμετώπιση ακραίων οικονομικών καταστάσεων.

Αφήνουμε στην άκρη την βεβαιότητα ότι αυτό θα αποδειχθεί πληθωριστικό χρήμα που θα χάσει την αξία του, ας πούμε ότι κι αυτό αντιμετωπίζεται με κάποιον μαγικό τρόπο. Πιστεύει κανείς ότι μ’ αυτό τον τρόπο θα φτιάξει η χώρα; Ότι την επομένη του κορονοϊού η οικονομία θα επανέλθει στην προτεραία κατάσταση, αλλά κυρίως ότι θα συνεχίσει να λειτουργεί και να αναπτύσσεται πάνω σε υγιείς βάσεις;

Όποιος το πιστεύει να το δηλώσει, διότι η πίστη αυτή προετοιμάζει την επόμενη οικονομική κρίση της χώρας, που μάλιστα δεν θα σχετίζεται με πανδημίες αλλά με καθαρά οικονομικά ζητήματα. Αυτό το «δώσε άφθονο χρήμα» και μάλιστα «εμπροσθοβαρώς» όπως διατείνεται ο Τσίπρας, δεν προμηνύει τίποτα το θετικό για το μέλλον της χώρας. Ούτε τις πληγές της πανδημίας θα επουλώσει, ούτε την αυριανή ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας θα υποβοηθήσει. Μην σας πω ότι ενδέχεται να την χαντακώσει.

Δεν υποστηρίζω φυσικά ότι κακώς η ελληνική κυβέρνηση υποβοηθά πρόσωπα και επιχειρήσεις στην σημερινή έκτακτη κατάσταση. Αλλά αυτό που βλέπω κάθε μέρα να γίνεται, είναι εξαιρετικά επίφοβο. Συνεχώς προκύπτουν καινούρια αιτήματα που όλα ικανοποιούνται πάραυτα. Διακρίνω τον κίνδυνο να ξεφύγει η κατάσταση από στοχευμένες πολιτικές και όλο το αποθεματικό του κράτους μαζί με όλα τα δανεικά που μπορούμε να πάρουμε να διαμοιραστούν σε 800άρια που θα φύγουν στην μικροκατανάλωση. Τον ίδιο κίνδυνο διακρίνω και για τα χρήματα του ΕΣΠΑ.

Η επόμενη μέρα δεν θέλει τόσο πολίτες που θα χουν λεφτά στην τσέπη, όσο πολίτες που θα δουλεύουν και με τους μισθούς τους θα γεμίζουν την τσέπη τους. Η οικονομία χρειάζεται χρήμα που θα μετατραπεί σε παραγωγή, πολλαπλασιάζοντας έτσι την αξία του. Χρειάζεται ένα γενναίο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, αυτή θα είναι πραγματική Κεϋνσιανή πολιτική την οποία όλοι επικαλούνται, όχι τα vouchers. Χρειάζεται ενίσχυση με χρήμα σε επιχειρήσεις και τομείς της οικονομίας που θα επιβιώσουν στον διεθνή ανταγωνισμό, όχι οριζόντια ψευτοενίσχυση φυσικών προσώπων.

Κι αν αυτή γίνει εκτάκτως για κάποιους μήνες, καλώς θα γίνει μεν, αλλά δεν πρέπει να παγιώσει μια αντίληψη ότι έτσι θα προχωράμε εφεξής στο διηνεκές. Πως όσα θα μας λείπουν, θα μας τα δίνει το κράτος. Και βέβαια, το γεγονός ότι το κρατικό σύστημα υγείας τα έβγαλε πέρα ηρωικά με τον κορονοϊό, δεν πρέπει επ’ ουδενί λόγο να μας οδηγήσει στην άποψη ότι μια χαρά είναι το ελληνικό δημόσιο και δεν χρειάζεται αλλαγές. Διότι θα τα ακούσουμε και αυτά την επαύριον. Και τότε, μακροπροθέσμως την πατήσαμε.

Facebook Comments