Αποφοιτώντας από το σχολείο και το πανεπιστήμιο, οι νέοι θα προσπαθήσουν να μισθώσουν την εργασία τους σε άλλους ανθρώπους, ώστε να αποκτήσουν χρήματα, τα οποία εν συνεχεία θα ανταλλάξουν με τα οικονομικά αγαθά που επιθυμούν να αποκτήσουν, για να τα χρησιμοποιήσουν για την ικανοποίηση των επιθυμιών τους. Πολλοί εξ αυτών δεν θα καταφέρουν να μισθώσουν την εργασία τους, είτε για μικρές είτε για μεγάλες χρονικές περιόδους. Η κατανόηση της οικονομικής συμπεριφοράς των ανθρώπων, καθώς και των συνεπειών των παρεμβάσεων του κράτους στην οικονομία, είναι ζωτικής σημασίας, ώστε οι νέοι να είναι σε θέση να κατανοούν το οικονομικό περιβάλλον εντός του οποίου θα προσπαθήσουν να μισθώσουν την εργασία τους και να μπορούν να προσαρμοστούν όσο γίνεται καλλίτερα στο συγκεκριμένο οικονομικό περιβάλλον, ώστε να επιτύχουν τους στόχους τους.

Το αίτιον την ανεργίας

Η ανεργία είναι ένα «παράδοξο» οικονομικό φαινόμενο. Σε κάθε οικονομία, υπάρχει σχετική έλλειψη του οικονομικού αγαθού «εργασία» εν σχέσει με τα υπόλοιπα οικονομικά αγαθά. Ο Κάρολος Μένγκερ αναφέρει ένα παράδειγμα:

Σε αραιοκατοικημένες περιοχές, ειδικά σε περιοχές όπου καλλιεργείται κυρίως ένα είδος καλλιέργειας, όπως το σιτάρι, μια μεγάλη έλλειψη εργασίας συμβαίνει συχνά μετά από πολύ καλές σοδειές, επειδή οι αγρότες, οι οποίοι είναι λίγοι και διάσπαρτοι, δεν έχουν μεγάλο κίνητρο για σκληρή εργασία σε καιρούς αφθονίας, και επειδή η συγκομιδή της σοδειάς, ως αποτέλεσμα της αποκλειστικής καλλιέργειας σιτηρών, πραγματοποιείται σε πολύ σύντομη χρονική περίοδο. Υπό αυτές τις συνθήκες (στις γόνιμες πεδιάδες της Ουγγαρίας, για παράδειγμα), όπου η ανάγκη για εργασία, σε σύντομο χρονικό διάστημα, είναι πολύ μεγάλη, αλλά η διαθέσιμη εργασία δεν είναι επαρκής, μεγάλες ποσότητες σιτηρών συχνά αποσυντίθενται στις πεδιάδες. Ο λόγος για αυτό είναι ότι τα συμπληρωματικά αγαθά για τα σιτηρά που ευρίσκονται στις πεδιάδες (η απαραίτητη εργασία για να γίνει η συγκομιδή των σιτηρών) απουσιάζουν, με αποτέλεσμα τα σιτηρά να χάνουν την ιδιότητα του αγαθού.

Πριν την εμφάνιση του κρατικού παρεμβατισμού η μαζική ανεργία ήταν άγνωστο οικονομικό φαινόμενο. Σε ουδεμία χώρα δεν υπήρχε μαζική ανεργία πριν τον 19ο αιώνα και, κατά συνέπεια, ουδείς οικονομολόγος έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ανεργία μέχρι τότε. Τον 19ο αιώνα έχουμε την αρχή των παρεμβάσεων του κράτους στην οικονομία. Στην εργασία, πλην άλλων περιορισμών, θεσπίστηκε κατώτατος μισθός: κάθε άνθρωπος απαγορευόταν να μισθώσει την εργασία του έναντι οποιουδήποτε αριθμού χρηματικών μονάδων επιθυμούσε, αλλά υποχρεούτο να την πωλήσει έναντι χρηματικών μονάδων ίσων ή περισσοτέρων από τις χρηματικές μονάδες τις οποίες το κράτος όριζε ως κατώτατο μισθό. Τότε ξεκίνησε η νομογενής ανεργία. Σύμφωνα με τον Λουδοβίκο φον Μίσες:

Η νομογενής ανεργία δεν είναι το αποτέλεσμα των αποφάσεων των ανθρώπων που επιζητούν εργασία. Είναι το αποτέλεσμα της ανάμειξης [του κράτους] με τα φαινόμενα της αγοράς με σκοπό την δια του εξαναγκασμού και της πίεσης επιβολή μισθών υψηλότερων από τους μισθούς που θα καθοριζόντουσαν στην ελεύθερη αγορά. Η μελέτη της νομογενούς ανεργίας περιλαμβάνεται στην ανάλυση των προβλημάτων του παρεμβατισμού.

Η συνέπεια της θεσπίσεως κατώτατου μισθού

Κάθε άνθρωπος προσπαθεί να μισθώσει την εργασία του έναντι ορισμένων χρηματικών μονάδων, κατόπιν συμφωνίας των δύο συναλλασσομένων. Από τις διαθέσιμες επιλογές που έχει ο καθένας, επιτυγχάνει συμφωνία για συγκεκριμένη τιμή μίσθωσης της εργασίας του, καθώς δεν μπορεί να βρει άλλον άνθρωπο πρόθυμο να μισθώσει την εργασία του με αντάλλαγμα περισσότερες χρηματικές μονάδες. Ξεκινώντας μια νέα εργασία ένας άνθρωπος, αποκτά εργασιακή εμπειρία, δεξιότητες και γνωριμίες στον κλάδο, τις οποίες μπορεί αργότερα να αξιοποιήσει κατά την προσπάθεια του να μισθώσει την εργασία του σε υψηλότερη τιμή. Αυτή είναι μια επιπρόσθετη, «κρυφή», αμοιβή της εργασίας.

Όταν το κράτος θεσπίζει έναν κατώτατο μισθό υποχρεώνει έναν άνθρωπο να μισθώσει την εργασία του σε τιμή ίση ή υψηλότερη της ορισθείσας ως κατώτατος μισθός. Εάν η ορισθείσα ως κατώτατος μισθός τιμή είναι υψηλότερη της υψηλότερης τιμής που μπορεί να μισθώσει την εργασία του ένας άνθρωπος, ο συγκεκριμένος άνθρωπος δεν θα μπορέσει να μισθώσει την εργασία του, καθώς δεν θα μπορεί να βρει κανέναν άνθρωπο πρόθυμο να την μισθώσει στην ορισθείσα ως κατώτατο μισθό τιμή. Με τον τρόπο αυτό, το κράτος απαγορεύει την εργασία σε όσους ανθρώπους δεν καταφέρνουν να μισθώσουν την εργασία τους σε τιμή ίση ή μεγαλύτερη της ορισθείσας ως κατώτατο μισθό. Το κράτος ουσιαστικά αποκλείει τους ανθρώπους αυτούς από την εργασία και τους στερεί την δυνατότητα να αυξήσουν την τιμή μίσθωσης της εργασίας τους χρόνο με τον χρόνο, καθώς αποκτούν περισσότερη εμπειρία και ικανότητες.

Οι νέοι, καθώς δεν έχουν σημαντική εργασιακή εμπειρία, δεν είναι σε θέση να μισθώσουν την εργασία τους σε «υψηλές» τιμές. Για τον λόγο αυτό πλήττονται σε σημαντικό βαθμό από την θέσπιση κατώτατου μισθού, καθώς συνήθως μπορούν να επιτύχουν τιμή μίσθωσης της εργασίας τους χαμηλότερη της ορισθείσας ως κατώτατος μισθός τιμής. Το αποτέλεσμα είναι ότι πάρα πολλοί νέοι είναι άνεργοι και δυσκολεύονται να κάνουν τα πρώτα επαγγελματικά βήματα τους.

Συνήθως είναι οι παλαιότεροι (μεγαλύτεροι) σε έναν κλάδο που περιορίζουν την είσοδο νέων επαγγελματιών στον κλάδο, ώστε να μειώσουν τον ανταγωνισμό. Με τον τρόπο αυτό, η πρόοδος των νέων επιβραδύνεται σημαντικά τα πρώτα χρόνια της σταδιοδρομίας τους, ενώ πολλοί εξ αυτών, μη δυνάμενοι να «περάσουν» τον τεχνηέντως πολύ υψηλά τεθέντα «πήχυ», αποχωρούν από τον κλάδο. Οι περισσότεροι νέοι (είτε δεν εργάζονται καθόλου, είτε εργάζονται περιστασιακά) δεν μπορούν να αποκτήσουν επαρκές εισόδημα ώστε να είναι οικονομικά ανεξάρτητοι από του γονείς τους και, αργότερα, δεν μπορούν να αποταμιεύσουν αρκετά χρήματα για να μπορούν να δημιουργήσουν οικογένεια. Αυτά έχουν πολύ αρνητικές κοινωνικές συνέπειες, αφού οδηγούν τους νέους στην απογοήτευση και την κοινωνία μας σε μαρασμό.

Παραπομπές

  • Menger, Carl. 2007 [1871]. Principles of Economics. Ludwig von Mises Institute, σελ. 62.
  • Mises, Ludwig von. 1966 [1949]. Human Action: A Treatise on Economics, Fox & Wilkes. Τέταρτη, αναθεωρημένη, έκδοση, σελ. 600.

Facebook Comments