Να τα λέμε από την αρχή όπως είναι: κανείς δεν έχει ιδιαιτέρως ιδέα πώς θα εξελιχθεί η σύγκρουση στην Ουκρανία και ας παριστάνουν οι απόστρατοι που αυτές τις μέρες παρελαύνουν από τα κανάλια ότι ξέρουν όλες τις πτυχές του απόκρυφου σχεδίου του Ρώσου προέδρου. 

Αυτό που ξέρω όμως είναι ότι ο Ρώσος πρόεδρος πέτυχε κάτι το οποίο πριν από μερικές εβδομάδες μόλις θα θεωρούσαμε όλοι απίθανο: Να ξυπνήσει τη Δύση και το ΝΑΤΟ. Ο πρόεδρος Μακρόν άλλωστε ήταν αυτός που πριν από μερικούς μήνες αποκαλούσε την συμμαχία «εγκεφαλικά νεκρή», υπογραμμίζοντας την ανάγκη η Ευρώπη να ενισχύσει την δική της στρατηγική αυτονομία, αντί να εξαρτάται από την άλλη μεριά του Ατλαντικού. Κάτι τέτοιο τότε δεν προχώρησε, και αυτό αποδείχτηκε πως ήταν λάθος. Η Δύση όμως έδειξε ότι, όταν θέλει, μπορεί.

Οι κυρώσεις που κάποιοι κορόιδευαν ως ανεπαρκές μέτρο ανάσχεσης της επιθετικότητας του Πούτιν, πράγματι δεν κερδίζουν μάχες στο πεδίο της Ουκρανίας, αλλά γονατίζουν την ρωσική οικονομία, η οποία εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τα συναλλαγματικά αποθέματα σε δολάριο που έχει στοκάρει ο Πούτιν τα τελευταία χρόνια και στην ενέργεια από την εξάρτηση που έχουν κυρίως οι ευρωπαϊκές χώρες από την «αρκούδα». Με απλά λόγια, η Δύση του κόβει την απόφαση στα χρήματα που έχει, με την υποτίμηση του νομίσματος μειώνει την αγοραστική δύναμη της χώρας του και του κόβει βασικούς πελάτες, σε μία οικονομία που είναι προσανατολισμένη στην ευημερία δια των εξαγωγών.

Είναι όλα αυτά αρκετά; Μακροπρόθεσμα όχι, διότι και οι Ευρωπαίοι θα υποστούν ζημιές από την διακοπή των διμερών σχέσεων με τη Ρωσία. Είναι όμως μία αφύπνιση ότι οι σχέσεις με τη Ρωσία δεν μπορούν παρά να ασκούνται στην βάση εξαιρετικά μεγάλης προσοχής, ενώ ο Πούτιν επαναφέρει την ψυχροπολεμική λογική και δημιουργεί μία νέα βάση ενότητας και συνεργασίας στον δυτικό κόσμο. Αυτό, άλλωστε, αναζητούσε η Δύση εδώ και δεκαετίες, καθώς η ευημερία που επήλθε με την ευρωπαϊκή ενοποίηση και μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης «συσκότισε» την ανάγκη μόνιμης άμυνας απέναντι στις επίβουλες τρίτων, απολυταρχικών δυνάμεων. 

Με την ασυμμετρία δυνάμεων που υπάρχει, είναι σαφές ότι η Ρωσία μπορεί να επιβληθεί στην Ουκρανία. Κάτι τέτοιο όμως δεν θα γίνει εύκολα και δεν θα γίνει χωρίς κόστος και για την ίδια την Ρωσία. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η διπλωματία είναι η λύση, αν και είναι σαφές ότι και οι δύο πλευρές θα χρειαστεί να κάνουν υποχωρήσεις. Η Δύση όμως βγαίνει με ένα σημαντικό κέρδος από αυτή τη σύγκρουση: μια νέα απάντηση στα υπαρξιακά ερωτήματα «ποιοι είμαστε» και «τι κάνουμε». Αυτό ο Πούτιν το υποτίμησε, κοιτώντας ίσως τον Μπάιντεν και την Φον Ντερ Λάιεν, και θα το πληρώσει βραχυπρόθεσμα, ίσως και μακροπρόθεσμα, με μια νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας στη Δύση που θα τον έχει απέναντι ως βασικό εχθρό. 

Facebook Comments