Ανοίγουν και κλείνουν τη συμφωνία, ανάλογα με το τι τους συμφέρει πολιτικά

Όπως αποδείχθηκε από τις τελευταίες εξελίξεις, ο Αλέξης Τσίπρας διαπραγματεύεται με μοναδικό θέμα στο μυαλό το τι τον… βολεύει εκλογικά/πολιτικά και όχι  με τρόπο που θα ωφελούσε την ελληνική οικονομία.

Ιδανικά θα ήθελε να αποφύγει την εφαρμογή του οποιουδήποτε μέτρου έως και το 2019, που είναι προγραμματισμένες οι εκλογές στην Ελλάδα. Θα ήθελε το χτύπημα στους συνταξιούχους  να εφαρμοστεί άρα και να γίνει αισθητό αφού έχουν περάσει οι εκλογές. Όχι γιατί πιστεύει ότι μπορεί να τις κερδίσει. Απλά για να μην καταποντιστεί και με… ντοκουμέντα.

Αυτή την εβδομάδα οι FT είχαν σε ρεπορτάζ τους το σχόλιο ενός πρώην στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος δήλωσε ότι ο Αλέξης Τσίπρας απέρριψε την συμφωνία που είχε επιτευχθεί μεταξύ Αθήνας και θεσμών τον Μάρτιο φοβούμενος την κατάρρευσή του στις δημοσκοπήσεις αλλά και τις ισχυρές αντιδράσεις από ανώτερα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ.

«Το κόστος για τον ΣΥΡΙΖΑ στις κάλπες θα μπορούσε να στείλει το κόμμα πίσω σε μονοψήφια ποσοστά. Ήταν μια συμφωνία που δεν μπορούσαν να καταπιούν», είπε χαρακτηριστικά εξηγώντας πως η συμφωνία προέβλεπε περαιτέρω περικοπές συντάξεων το 2019, λίγους μήνες πριν τις προγραμματισμένες εκλογές.

Αυτό «κολλάει» και στην ξαφνική… αντιπρόταση που έκανε ο Τσακαλώτος για την εφαρμογή των μέτρων για το αφορολόγητο και τις συντάξεις το 2020, μετά τη λήξη της κυβερνητικής θητείας το 2019, λέγοντας ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να περάσει από τη Βουλή. Η πίεση των δανειστών οι μειώσεις να γίνουν άπαξ το 2019 έφερε αδιέξοδο και οδήγησε στην συνέχεια την κυβέρνηση στο γνωστό δρόμο ανακάλυψης και αποκάλυψης των ενόχων που επιζητούν την πτώση της.

Ωστόσο, όπως δείχνουν τα πράγματα, με τα νέα μπρος-πίσω της κυβέρνησης, οι πιστωτές επανήλθαν με περισσότερα και πιο αυστηρά αιτήματα. 

Όπως σημειώνει και η Citi, το ΔΝΤ είχε συμφωνήσει να μειώσει τις απαιτήσεις του σχετικά με τις ομαδικές απολύσεις, αλλά η παραχώρηση αυτή θα μπορούσε να τεθεί σε κίνδυνο λόγω της νέας εμπλοκής που προκάλεσε η ελληνική πλευρά γύρω από τις συντάξεις,  κάνοντας την συμφωνία πιο δύσκολη.

Επίσης, Ευρωπαίος αξιωματούχος προειδοποίησε ότι όσο πιο πολύ μένει η αξιολόγηση ανοιχτή, τόσες περισσότερες απαιτήσεις θα  έχει το ΔΝΤ.

Μπορεί η πρόταση να χαρακτηρίστηκε «συμβιβαστική», ωστόσο ο… διάολος κρύβεται στις λεπτομέρειες. Σύμφωνα με τις τελευταίες διαρροές, η πρόταση που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο τραπέζι προβλέπει εφαρμογή των περικοπών στις συντάξεις, ύψους 1% του ΑΕΠ, από το 2019 και εφαρμογή των μέτρων του υπόλοιπου 1% μέσω της μείωσης του αφορολόγητου το 2020. 

Από τη μία δεν… βολεύει καθόλου τον Τσίπρα αυτή η πρόταση γιατί θα χτυπήσει τους συνταξιούχους την εκλογική χρονιά.

Από την άλλη, ο… αστερίσκος αυτής της πρότασης, αποτελεί και την μεγάλη ήττα του Αλέξη Τσίπρα, εξαιτίας των καθυστερήσεων που παίζει τόσο καιρό γύρω από το κλείσιμο της αξιολόγησης και οι οποίες τελικά θα οδηγήσουν σε μία πολύ χειρότερη συμφωνία. Η εφαρμογή για τα παραπάνω ισχύουν μόνον εάν οι προβλέψεις για το 2018 δεν θα διαψευστούν. Αν αποδειχθεί ότι η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε χειρότερη κατάσταση, τότε όλα τα μέτρα θα τεθούν σε εφαρμογή από το 2019, ενώ «ανοίγεται» παράθυρο για νέα μέτρα ακόμα και το 2018. 

Εάν αποδειχθεί ότι οι δημοσιονομικές επιδόσεις δεν οδηγούν σε πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018, η κυβέρνηση θα κληθεί να λάβει πρόσθετα μέτρα στις αρχές του 2018.  Με λίγα λόγια, για να αποφύγει την περικοπή και του αφορολογήτου νωρίτερα, θα φροντίσει να προχωρήσει σε… δημοσιονομικές εξοικονομήσεις πολύ νωρίτερα του προβλεπομένου.

Τα «άνοιξε-κλείσε» της συμφωνίας έχουν ανοίξει τρύπες στον προϋπολογισμό του 2017 λόγω καθώς ο στόχος για το 2,5% της ανάπτυξης έχει πλέον με βεβαιότητα χαθεί, με την ύφεση να έχει πιθανότατα χτυπήσει και το πρώτο τρίμηνο του έτους, ενώ και το δεύτερο τρίμηνο κινδυνεύει να καταλήξει υφεσιακό και αυτό αυξάνει τις πιθανότητες λήψης μέτρων ακόμη εντός του 2018. 

Όπως είχε προειδοποιήσει πρόσφατα η HSBC, και το είχαμε σημειώσει σε αυτήν εδώ τη στήλη, ο στόχος για το πλεόνασμα του 2017, λόγω των παρατεταμένων καθυστερήσεων στις διαπραγματεύσεις, θα μπορούσε να τεθεί σε κίνδυνο, ενώ ο στόχος του 2018 για πλεόνασμα στο 3,5% του ΑΕΠ, είναι πιθανό να απαιτήσει περαιτέρω μέτρα λιτότητας.

Το σίγουρο είναι πως ότι και αν κάνει η ελληνική κυβέρνηση, με αυτές τις παρεμβάσεις που θα συμφωνήσει, έχει ήδη υπογράψει το μεγαλύτερο μέρος του τέταρτου μνημονίου. Οπότε, το πολιτικό κόστος που φοβάται ο Τσίπρας είναι ήδη ο εφιάλτης που έγινε πραγματικότητα.