Ο κ. Τσίπρας μας επέστρεψε τρία χρόνια πριν, ξαναβγάζοντας τη χώρα στις αγορές όπως το 2014 επί κυβέρνησης Σαμαρά, στερώντας  – εν τω μεταξύ – στην ελληνική οικονομία τρία χρόνια ανάπτυξης, βαρύνοντας  τους Έλληνες με το αχρείαστο κόστος της κυβέρνησής του που ξεπερνά τα 100 δισ. ευρώ μέσω ενός νέου διπλού μνημονίου, βάζοντας την υπογραφή του για νέα λιτότητα προσεχώς και εσαεί, στέλνοντας μια ακόμη επιστολή με 21 νέες δεσμεύσεις προς το ΔΝΤ, αυξάνοντας τα λουκέτα και τους ανέργους, στέλνοντας ουσιαστικά την Ελλάδα to hell and back που λένε και οι αμερικάνοι, χωρίς τίποτα να μην έχει τελειώσει ακόμη αφού το τέταρτο μνημόνιο μας περιμένει στη… γωνία. Και πριν από την κίνηση αυτή, ο κ. Τσίπρας φρόντισε να πει στον βρετανικό Guardian «mea culpa», δεν ήξερα, δεν είχα πείρα, πόνταρα σε κουτσό άλογο και… περασμένα ξεχασμένα.  Και ο κ. Τσακαλώτος υπόσχεται στους ξένους επενδυτές για να τους προσελκύσει να συμμετέχουν στην έκδοση, ότι η Ελλάδα θα μπει στο QE τον Οκτώβριο. ..

Βέβαια πριν 3 χρόνια, ο κ. Τσίπρας είχε άλλη άποψη για την έξοδο στις αγορές. Την χαρακτήριζε «στημένη και ακριβή», σημειώνοντας ότι κάθε τέτοια διαδικασία είναι ούτως ή άλλως προσυμφωνημένη, ενώ το κόμμα του εξέδιδε ανακοινώσεις οι οποίες έλεγαν πως η έξοδος στις αγορές «θα αυξήσει το δημόσιο χρέος» και ότι γίνεται με «αλμυρό επιτόκιο»: «δανείζονται με 5%, αντί το ισχύον (σ.σ. της δανειακής σύμβασης) 1,5%, αυξάνοντας το δημόσιο χρέος. ΝΔ – ΠΑΣΟΚ κάνουν την πιο ακριβή εκλογική καμπάνια με δημόσιο χρήμα», έλεγαν…

Τώρα που ο κ. Τσίπρας κάνει την δική του καμπάνια, ή…  συνήρθε ή απλά τα βλέπει αλλιώς τα πράγματα. Από ψηλά, από την εξουσία. Βγάζει non paper λέγοντας πως η κίνηση αυτή αποτελεί ένα σημαντικό βήμα της στρατηγικής της Ελλάδας για να ανακτήσει βιώσιμη και σταθερή πρόσβαση στις διεθνείς αγορές.

Άσχετα αν και πάλι είναι προσυμφωνημένη (έχουν εξασφαλίσει το ενδιαφέρον των ξένων και των τραπεζών) και άσχετα αν και πάλι είναι ακριβή, πενταπλάσια σε κόστος από ότι ο δανεισμός από τον ESM. Άσχετα αν το ελληνικό δημόσιο και ο ΟΔΔΗΧ επαναγοράζουν το παλαιό ομόλογο λήξης 2019 ακριβά στην τιμή των 102,60 μονάδων βάσης. Η Ελλάδα έλαβε από το Eurogroup το πράσινο φώς για τη δόση των 8,5 δισ. η οποία έχει επιτόκιο με 0,9% και ζητά από τις αγορές να δανειστεί 4 δισ. ευρώ με επιτόκιο 4,5%-5%.

Και όχι το 2014 δεν είναι όπως το 2017. Σήμερα δεν υπάρχει σχεδόν κανένας βασικός οικονομικός δείκτης που να μην είναι σε χειρότερη κατάσταση από το 2014, η πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας είναι χειρότερη, η εικόνα του ελληνικού χρηματιστηρίου είναι χειρότερη, η κατάσταση των ελληνικών τραπεζών είναι χειρότερη, και τα capital controls έγιναν ρουτίνα. 

Απλά ο κ. Τσίπρας και η ελληνική κυβέρνηση στην παρούσα φάση δεν έχουν άλλη επιλογή. Πρέπει μέσα στο επόμενο 12άμηνο και μέχρι το τέλος του τρίτου προγράμματος να βγουν αρκετές φορές στις αγορές για να δημιουργηθεί ένα μαξιλάρι ρευστότητας, όπως το έχουν ορίσει οι δανειστές. Και με τις γερμανικές εκλογές τον Σεπτέμβριο και την δύσκολη γ’ αξιολόγηση το φθινόπωρο, το πρώτο αυτό βήμα έπρεπε οπωσδήποτε να γίνει τώρα.

Όλοι καταλαβαίνουμε πως μία δοκιμαστική έξοδος δεν είναι πλήρης έξοδος και ένα επιτόκιο κοντά στο 5% είναι μη βιώσιμο. Για αυτό και δεν ακούσαμε τα… νταούλια από τις αγορές, με το ελληνικό χρηματιστήριο να αντιδρά «βουβά» στην ανακοίνωση της έκδοσης.

Όλοι επίσης καταλαβαίνουμε πώς αν και η έξοδος στις αγορές τώρα είναι μονόδρομος, αφού την απαιτούν οι δανειστές, δεν σημαίνει τίποτα ουσιαστικό για την ελληνική οικονομία, αφού τα κεφάλαια που θα αντληθούν θα κατευθυνθούν σε μεγάλο τους μέρος στο θησαυροφυλάκιο των δανειστών. Και δεν σημαίνει ούτε και το τέλος των δεινών της Ελλάδας. Αφού σύσσωμοι οι αναλυτές προβλέπουν πως το τέταρτο μνημόνιο είναι πολύ πιθανό.

Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Bruegel και τον Zsolt Darvas, η Ελλάδα μπορεί να δανειστεί δοκιμαστικά από τις αγορές με επιτόκιο 5%, αλλά δεν μπορεί να επιστρέψει σε δανεισμό μεγάλης κλίμακας με τέτοιο κόστος. Έτσι, οι  πικρές επιλογές της Ελλάδας παραμένουν αμετάβλητες: είτε χρειάζεται ένα δραστικό σχέδιο για τη μείωση του χρέους ώστε να είναι εφικτή η αποπληρωμή του δανεισμού με βιώσιμο χαμηλό επιτόκιο ή ένα τέταρτο πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας.

Ας μην βιάζεται λοιπόν η κυβέρνηση – όχι δεν φάγαμε τα… σκώτια μας κ. Πολάκη. Η εμπιστοσύνη δεν επέστρεψε ακόμα αφού δανειζόμαστε ακριβά και δοκιμαστικά. Για να επιστρέψει θα πρέπει η κυβέρνηση να εφαρμόζει όλες τις μεταρρυθμίσεις, να προχωρήσει με τις αποκρατικοποιήσεις, να κλείσει την τρίτη αξιολόγηση στην ώρα της.  Αν δεν τα κάνει αυτά, οι αγορές θα κλείσουν πάλι… αγκαζέ με νέα μνημόνια.

Facebook Comments