Το θέμα δεν είναι κατά πόσο θα έχει τη δυνατότητα το τραπεζικό σύστημα να δανείσει την αγορά. Ακόμα και αν υποθέσουμε ότι υπάρχει επάρκεια κεφαλαίων, το ερώτημα είναι κατά πόσο υπάρχουν αξιόχρεοι δανειστών. Αφενός διότι οι ισολογισμοί είναι σε άσχημη κατάσταση,  αφετέρου διότι δεν έχουν ρευστοποιηθεί οι υπερβολές του προηγουμένου κύκλου.

Αν δεν ρευστοποιηθούν όλα αυτά τα ακίνητα και αν δεν παρθούν οι χασούρες στο τραπεζικό σύστημα, αλλά και σε επίπεδο ιδιωτών, η οικοδομή σε αυτή τη χώρα δεν θα πάρει μπρος για δεκαετίες (δείτε Ιαπωνία). Αν δεν καταγραφούν οι ζημιές στους εταιρικούς ισολογισμούς, μην περιμένετε να δείτε τις περισσότερες επιχειρήσεις στην Ελλάδα να επενδύουν ευρώ τσακιστό.

Θετικό για παράδειγμα είναι η  είδηση ότι πτώχευσε η ΣΕΛΜΑΝ. Το θετικό είναι ότι αποχωρεί από τον κλάδο μια εταιρεία που για κάποιο λόγο δεν τα πήγε καλά και η απουσία αυτής σημαίνει ευκαιρία για κάποιον άλλον. Είτε διότι θα πάρει την θέση της στον κλάδο και θα επενδύσει τώρα που έχει μειωθεί ο ανταγωνισμός, είτε διότι αυτός που θα επιβιώσει μπορεί να επιβάλλει καλύτερες τιμές (pricing power), που σημαίνει μια καλύτερη κερδοφορία.

Ναι μεν είναι θετικό που οι ζημίες έχουν σε πολύ μεγάλο βαθμό καταγραφεί στους τραπεζικούς ισολογισμούς, αλλά στην πραγματική οικονομία δεν έχουν ακόμα περάσει. Το γεγονός ότι υπάρχουν ακόμα 250.000 απούλητα ακίνητα είναι απόδειξη αυτού.

Και ξέρετε γιατί αν δεν καταγραφούν και παρθούν οι ζημίες, θα είναι επιβαρυντικός παράγοντας για έναν καινούργιο κύκλο; Διότι αν δεν ρευστοποιηθούν οι υπερβολές του προηγουμένου κύκλου, η αγορά δεν θα κινητοποιηθεί και θα περιμένει στη γωνία την ρευστοποίηση αυτή. Και μέχρι να γίνει, δεν θα ανοιχτεί.

Είναι ο φυσιολογικός κύκλος της ζωής αν θέλετε. Είναι κάτι που έχει γίνει ξανά και ξανά και θα ξαναγίνει και την επόμενη φορά.

Και εδώ τώρα είναι το πρόβλημα. Όσο η ελληνική πολιτεία αντιστέκεται στους φυσιολογικούς νόμους της αγοράς, προκειμένου να γίνει αυτή η ρευστοποίηση (της υπερβολής του προηγούμενου κύκλου), τόσο θα καθυστερήσει η ανάκαμψη.

Και επειδή η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί με χίλιους δυο τρόπους να αποφύγει ο ιδιωτικός τομέας (αλλά και ο δημόσιος) να πάρει αυτές τις χασούρες (νομίζοντας ότι μπορεί να τις καρπωθεί το ίδιο), τόσο αυτή η οικονομία δεν θα δει φως.

Το πτωχευτικό δίκαιο για παράδειγμα είναι μέρος αυτής της διαδικασίας. Στην Ελλάδα ακόμα και σήμερα, το πτωχευτικό δίκαιο είναι σχεδόν ανύπαρκτο. Πτωχευτικό δίκαιο μεταξύ άλλων σημαίνει και ειδικά πτωχευτικά δικαστήρια.

Η απαλλαγή των φυσικών προσώπων από τα βάρη που δεν μπορούν να αποπληρώσουν  (χωρίς να τους πάρεις στα σκλαβοπάζαρα) επίσης αποτελεί μέρος αυτής της διαδικασίας (διαβάστε:Η διαχρονική σεισάχθεια).

Δεν μπορεί η οικονομία αυτή να πάρει ξανά μπρος με 2,5 εκατ. φυσικά πρόσωπα… offline.

Η κατάληξη είναι ότι δεν υπάρχει καπιταλισμός χωρίς πτωχεύσεις. Στην Ελλάδα το κράτος έχει ξεχάσει ότι και το ίδιο έχει πτωχεύσει και του δόθηκε άφεση αμαρτιών. Θα πρέπει να κάνει το ίδιο, να δώσει δηλαδή σε πολλές κατηγορίες φυσικών προσώπων άφεση αμαρτιών. Και όσο αυτή η διαδικασία καθυστερεί, τόσο θα καθυστερήσει και η ανάκαμψη.

Facebook Comments