Το παιχνίδι των όπλων της ΕΕ με την Τουρκία

Πριν δύο μήνες, η Γερμανία, Γαλλία και άλλες χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), συμφώνησαν να περιορίσουν ή να αναστείλουν πωλήσεις όπλων στην Τουρκία.

Για την Ελλάδα και άλλες χώρες τα νέα θα ήταν ενθαρρυντικά αν οι πραγματικές προθέσεις των δύο μεγάλων, Γερμανίας και Γαλλίας, που ρυθμίζουν τις τύχες της ΕΕ, είναι να σκληρύνουν τελικά την στάση τους ενάντια της Τουρκίας. Όμως δεν είναι.

Για την Γερμανία η αναστολή πώλησης όπλων στην Τουρκία ήταν απλά μια συμβολική χειρονομία ίσως και κοροϊδία, που σίγουρα δεν ανησύχησε τον Ερντογάν. Ήδη οι πωλήσεις Γερμανικών όπλων στην Τουρκία στους 9 πρώτους μήνες του 2019, ξεπέρασε τα €250 εκατομμύρια ευρώ. Μολονότι η χρονιά δεν τελείωσε ακόμη, το ποσό αποτελεί νέο ρεκόρ ετήσιων πωλήσεων πολεμικού υλικού στην Τουρκία για τα τελευταία 14 χρόνια. Το μεγαλύτερο κομμάτι των πωλήσεων είναι για πολεμικό υλικό για 6 νέα υποβρύχια  τύπου 214 που κατασκευάζονται στην Τουρκία σε συνεργασία με την γερμανική εταιρία Thyssenkrupp Marine Systems.

Πέρυσι, πωλήσεις γερμανικών όπλων στην Τουρκία ήταν σχεδόν 243 εκατομμύρια ευρώ, που αντιστοιχεί περίπου στο ένα-τρίτο του συνόλου πωλήσεων της γερμανικής πολεμικής βιομηχανίας. Παρά το πρόσφατο πάγωμα πώλησης όπλων, η Τουρκία παραμένει ο μεγαλύτερος αγοραστής γερμανικών όπλων.

Το ίδιο μπορεί να πει κανείς και για την Γαλλία, όπου η μερική αναστολή πώλησης πολεμικού υλικού στην Τουρκία έγινε περισσότερο για πολιτικές εντυπώσεις και δεν βλάπτει τα οικονομικά της συμφέροντα. Η Γαλλία ήδη έχει εγκρίνει πωλήσεις πολεμικού υλικού στην Τουρκία αξίας 100 εκατ. ευρώ σε πολεμικό υλικό που περιλαμβάνει βόμβες,  τορπίλες, πυραύλους εκρηκτική ύλη κλπ., ενώ τα τελευταία 10 χρόνια η Γαλλία πούλησε στην Τουρκία πολεμικό υλικό αξίας γύρω στα €595 εκατομμύρια ευρώ.

Ένας άλλος λόγος που η πρόσφατη αναστολή πώλησης όπλων από την Γαλλία δεν πρόκειται να έχει ουδεμία σχεδόν επίπτωση είναι ότι η Τουρκία δεν δείχνει να ενδιαφέρεται πλέον για γαλλικά όπλα.  Πέρυσι οι παραγγελίες ήταν αξίας μόνον €45 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τις παραγγελίες των 198 εκατομμυρίων ευρώ που έκανε το 2017.   Επίσης, η Γαλλία δεν διευκρίνισε αν η αναστολή καλύπτει και την Airbus που υπέγραψε συμφωνία να επενδύσει $5 δις δολάρια στην Τουρκία μέχρι το 2030 όπου το μισό ποσό θα καταβληθεί το 2020. 

Είναι άγνωστο για πόσο καιρό θα κρατήσει η αναστολή πωλήσεων πολεμικού υλικού προς την Τουρκία που ανακοίνωσαν η Γερμανία, Γαλλία,  Ολλανδία, Νορβηγία, Φιλανδία και η Ιταλία. Όμως είναι αμφίβολο αν θα έχει μεγάλη επιρροή στην Τουρκία ακόμη και αν η ΕΕ βρει το σθένος να επιβάλλει εμπάργκο.  Ο λόγος είναι ότι παράλληλα με τις αγορές όπλων από άλλες χώρες, η Τουρκία έχει αναπτύξει σε μεγάλο βαθμό την πολεμική της βιομηχανία, κυρίως μέσω ξένων επενδύσεων και κοινοπραξιών με  την βοήθεια των χωρών που σήμερα έχουν επιβάλλει κυρώσεις ενάντια της Τουρκίας.

Η Τουρκία κατασκευάζει νέα υποβρύχια με την συνεργασία της γερμανικής εταιρίας Thyssenkrupp Marine Systems. Με συνέταιρο την Αγγλική εταιρία ΒΑΕ κατασκευάζει το νέο πολεμικό τζέτ TF-X που παρουσίασε φέτος στην αεροπορική επίδειξη στο Παρίσι. Η γαλλική εταιρία Thales με συνέταιρο την Τουρκική εταιρία Aselsan  συνεργάζονται για παραγωγή εκσυγχρονισμένων ραντάρ,  εκτοξευτήρες βλημάτων, κλπ. Επίσης, η Airbus υπέγραψε συμφωνία να επενδύσει $5 δις δολάρια στην Τουρκία μέχρι το 2030. Το μισό ποσό είναι να επενδυθεί το 2020.  Πρόσφατα, ο υπουργός μεταφορών της Τουρκίας περήφανα ανακοίνωσε ότι κάθε εμπορικό και στρατιωτικό αεροπλάνο της Airbus που πετάει σήμερα έχει ανταλλακτικά και εξαρτήματα που παράγονται στην Τουρκία.

Πέραν από τις επενδυτικές συνεργασίες με άλλες χώρες, Τουρκικές εταιρίες όπως η Ότοκαρ και άλλες έχουν ήδη αναπτύξει τις δυνατότητες και παράγουν στρατιωτικά οχήματα, ραντάρ, και άλλα είδη πολεμικού υλικού. Σύμφωνα με την Τουρκική κυβέρνηση, σήμερα η εγχώρια παραγωγή  μπορεί να καλύψει σχεδόν το 70% των εναερίων, χερσαίων και θαλάσσιων Τουρκικών πολεμικών επιχειρήσεων. Η Τουρκία έχει πλέον μειώσει σημαντικά την εξάρτηση πολεμικού υλικού από άλλες χώρες, Αυτό φάνηκε στις πρόσφατες επιχειρήσεις στο βόρειο Ιράκ και στην νοτιοανατολική Συρία όπου η Τουρκία έκανε επίσης χρήση κυρίως εγχώρια πολεμικό υλικό, όπως τα μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (UAV) Bayraktar, δίχως να εξαρτάται από ξένους προμηθευτές.

Η Τουρκία θα συνεχίσει να αγοράζει και να παράγει η ίδια πολεμικά συστήματα διότι δεν κρύβει πλέον τις επεκτατικές βλέψεις που έχει. Αυτό αποδεικνύεται και από τα τεράστια ποσά που έχει ξοδέψει σε στρατιωτικές δαπάνες στα τελευταία 10 χρόνια, που υπολογίζονται σε $20 δισεκατομμύρια δολάρια. Πέρυσι οι στρατιωτικές δαπάνες  αυξήθηκαν κατά 24% που αποτελεί την μεγαλύτερη αύξηση ανάμεσα στις 15 χώρες με τις υψηλότερες στρατιωτικές δαπάνες. Και η πιο πρόσφατη αγορά ήταν $2.5 δισεκατομμύρια δολάρια για το ρωσικό αμυντικό σύστημα S-400, που αποτελεί παράβαση των κανόνων και πολιτικής του ΝΑΤΟ.

Όσοι ελπίζουν ότι τελικά η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αποφασισμένη να λάβει σκληρά μέτρα ενάντια της Τουρκίας, ζουν με ψευδαισθήσεις. Οι πρόσφατες κυρώσεις δεν είναι τίποτε άλλο παρά θεατρικές πολιτικές κινήσεις για εντυπώσεις, που δεν έχουν επιπτώσεις ούτε στην Τουρκία ούτε στα οικονομικά συμφέροντα των μεγάλων μελών κρατών.

Για την ώρα η Τουρκία θα συνεχίσει με τα επεκτατικά της σχέδια και δεν έχει λόγο να κάνει χρήση των πολεμικών όπλων, καθώς το μεγαλύτερο όπλο της είναι οι πρόσφυγες και λαθρομετανάστες που στέλνει κατά χιλιάδες στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη. Για τον Ερντογάν είναι οι αυριανοί κάτοικοι και στρατιώτες της μεγάλης αυτοκρατορίας που ονειρεύεται από καιρό και η ΕΕ κάνει ότι μπορεί να διευκολύνει τα σχέδια του, οπλίζοντας την Τουρκία και δίνοντας δισεκατομμύρια ευρώ στην Ελλάδα για να τους φιλοξενεί.

Για την Ελλάδα, που βρίσκεται στο μάτι του Τουρκικού κυκλώνα, δεν είναι η βοήθεια και η συμπαράσταση που περίμενε από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Όσοι αναρωτιούνται για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ίσως πλέον θα πρέπει να ανησυχούν.