Ο υποψήφιος που μιλάει χωρίς φίλτρα για τα προβλήματα των νέων δικηγόρων

Ένα από τα πρόσωπα, τα οποία συζητούνται ιδιαιτέρως το τελευταίο διάστημα στους κόλπους του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, είναι ένας νεαρός υποψήφιος στις επικείμενες εκλογές με την παράταξη «Με τον Δικηγόρο» του Δημήτρη Αναστασόπουλου, ο Στέλιος Λεριός. Ο λόγος είναι, η πρότασή του να δημιουργηθεί μία πλατφόρμα καταγγελιών/αναφορών προς τον Δικηγορικό Σύλλογο, ώστε να μπορούν οι δικηγόροι να καταγγέλλουν συμπεριφορές προσβολών από δικαστικούς υπαλλήλους, λειτουργούς της Δικαιοσύνης, καθώς και συμπεριφορών βίας ή ακόμη και σεξουαλικής παρενόχλησης από εργοδότες. Μία πρόταση που βρήκε ευρεία αποδοχή, ειδικά στο νεανικό δικηγορικό κοινό, και η οποία αποτέλεσε την αφορμή για να συζητήσουμε μαζί του για το θέμα αυτό, αλλά και γενικότερα για τις επικείμενες εκλογές.

– Στέλιο, αίσθηση προκάλεσε η πρότασή σας, η οποία αναφέρεται σε καταγγελίες για ανάρμοστες συμπεριφορές, ακόμη και παρενόχλησης, απέναντι σε δικηγόρους. Τι σας ώθησε στο να προβείτε στην πρόταση αυτή;

Η ίδια η πραγματικότητα. Δυστυχώς οι δικηγόροι αναγκαζόμαστε, ειδικά όσο ακόμη είμαστε στα πρώτα βήματα στο χώρο, να υφιστάμεθα συμπεριφορές απαξιωτικές, τις οποίες ο κόσμος αγνοεί, θεωρώντας ότι «για να είσαι δικηγόρος, βγάζεις λεφτά, άρα δεν πρέπει να γκρινιάζεις». Συμπεριφορές που ξεκινούν από ένα τοξικό κλίμα στις διάφορες δικαστικές υπηρεσίες, όπου οι υπάλληλοι -όχι όλοι, αλλά αρκετοί- μιλούν απαξιωτικά, ειρωνικά και προσβλητικά, αρνούμενοι πολλές φορές να κάνουν τη δουλειά τους, αν πρώτα δεν παρακαλέσεις γι’ αυτό. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Η μέρα του νέου δικηγόρου συνεχίζεται όχι σπάνια σε δικηγορικά γραφεία, στα οποία αναγκάζεται να δουλεύει σε ωράρια εξοντωτικά, για αμοιβές που σπανίως ξεπερνούν τα 800 ευρώ το μήνα, υφιστάμενος πάσης φύσης προσβολές από συγκεκριμένους εργοδότες. Δεν είναι κάθε γραφείο έτσι, προφανώς. Αλλά είναι ανησυχητικά πολλές οι περιπτώσεις που συμβαίνουν περιστατικά ντροπής πίσω από κλειστές πόρτες. Και η πρότασή μου δεν είναι τίποτα άλλο από μία μικρή προσπάθεια να ανοίξουν αυτές οι πόρτες.

– Δεν υπάρχει θεσμικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων;

Η απερχόμενη διοίκηση του ΔΣΑ δεν έχει πράξει τίποτα ουσιαστικό προς αυτή την κατεύθυνση. Καμία πρωτοβουλία, καμία εξαγγελία και κυρίως κανένα αποτέλεσμα σε 4 χρόνια διοίκησης. Οι νέοι δικηγόροι αισθανόμαστε στο περιθώριο. Πρόσφατα έγινα μάρτυρας συζήτησης συναδέλφου, ο οποίος έγινε αποδέκτης βαρύτατων προσβολών από δικαστικό υπάλληλο, ο οποίος αρνήθηκε να εκτελέσει τα καθήκοντά του. Ο συνάδελφος σκεφτόταν να αναρτήσει το συμβάν στο Facebook, γιατί πολύ απλά τα όργανα εκπροσώπησης του Συλλόγου υπολειτουργούν. Σωρεύονται καταγγελίες οι οποίες δεν οδηγούν ποτέ και πουθενά. Το θύμα προσβολών, και ειδικά εντός γραφείων από συγκεκριμένους εργοδότες, αισθάνεται αδύναμο. Και οι επιλογές που έχει τώρα είναι είτε να εκτεθεί κατευθείαν δημοσίως – με κίνδυνο αντιποίνων – ή να σωπάσει. Μαντέψτε τι επιλέγει.

– Ποια είναι τα προβλήματα της σύγχρονης δικηγορίας;

Αν και η απάντηση είναι πολύπτυχη, τα βασικά μας προβλήματα είναι: κακές συνθήκες εργασίες, τόσο από άποψη σεβασμού όσο από άποψη αμοιβών, έλλειψη μηχανοργάνωσης των δικαστικών υπηρεσιών, απαξίωση της επιστημονικής ιδιότητας του δικηγόρου από τον ίδιο τον Σύλλογο, αποψίλωση της δικηγορικής ύλης με διάφορα νομοθετήματα των τελευταίων ετών.

– Η παρούσα Διοίκηση του Δικηγορικού Συλλόγου πώς αξιολογείται κατά τη γνώμη σας;

Αποτελεί μία απολύτως αποτυχημένη διοίκηση, η οποία κρύβεται πίσω από την πανδημία, για να δικαιολογήσει την απόλυτη αδράνειά της. Πρέπει να φύγει άμεσα γιατί δεν σέβεται τον δικηγόρο ως επιστήμονα κι εργαζόμενο. Έχει οπισθοδρομική νοοτροπία – και δεν αναφέρομαι μόνο στο γνωστό συμβάν της διενέργειας πάρτυ εν μέσω καραντίνας με γνωστούς & φίλους στα γραφεία του Συλλόγου, και ιαχές και συνθήματα «σεισμός σεισμός και συνωστισμός». Αναφέρομαι γενικότερα σε μία πολιτική εύνοιας των ημετέρων και μηδενικού έργου για τον δικηγόρο. Τι έκανε ο Σύλλογος για την αφαίρεση δικηγορικής ύλης, που πλήττει πρωτίστως τους μικρομεσαίους; Τι έκανε για τα δωδεκάωρα εργασίας με αμοιβές ανειδίκευτου εργαζόμενου; Για τους τηλεδικηγόρους που εκθέτουν δικογραφίες στα κανάλια προς άγρα πελατών; Για την ψηφιοποίηση των υπηρεσιών μας; Ούτε οι εκλογές δεν θα γίνουν ψηφιακά!

Γιατί επιλέγετε να κατεβείτε τόσο νέος στον Δικηγορικό Σύλλογο; Είστε ένας εκ των νεότερων υποψηφίων, αν είμαι σωστά ενημερωμένη.

Πράγματι. Και το κάνω συνειδητοποιημένα, διότι δεν περισσεύει χρόνος. Είμαστε στο σημείο μηδέν. Αισθάνομαι ότι εκπροσωπώ μία γενιά συναδέλφων που νιώθει ότι αδικείται και ότι πνίγεται από τις εργασιακές συνθήκες που επικρατούν, και για τις οποίες δεν έχει ευθύνη. Έχω ανοίξει το δικηγορικό μου γραφείο και βιώνω από πρώτο χέρι τη μάχη για τα προς το ζην. Και έχω ήδη εργαστεί σκληρά ως μέλος της Ένωσης Ασκούμενων & Νέων Δικηγόρων, στην οποία κατάφερα να επιμεληθώ πέντε επιτομές για την προετοιμασία των ασκουμένων δικηγόρων στις εξετάσεις των Δικηγορικών Συλλόγων. Περισσότεροι από 2.500 συνάδελφοι τα έχουν ήδη προμηθευτεί!

– Άρα υπάρχει ήδη ένα μεγάλο εκλογικό κοινό το οποίο σας υποστηρίζει.

(Γέλια) Όχι. Ήταν δέσμευσή μου να μην ενοχλήσω τους συναδέλφους, παρά μόνο για την αποστολή των επιτομών. Η χρησιμοποίηση των email τους για άλλους σκοπούς θα ήταν προσβολή στην εμπιστοσύνη τους. Και τέτοιες μικροπολιτικές πρακτικές πρέπει να μείνουν στο παρελθόν.

Η φωτογράφηση έγινε στο δικηγορικό γραφείο του Στέλιου Λεριού στην Πλατεία Κλαυθμώνος.