Η χωριάτικη και ο moussaka φέρνουν τον κόφτη δαπανών

Μπορεί η κυβέρνηση να προσπαθεί με τα… Voodoo Economics του Ευκλείδη Τσακαλώτου και σύσσωμου του οικονομικού επιτελείου να συντηρήσει ένα κλίμα απόλυτου success story σε ότι αφορά τους δημοσιονομικούς στόχους, ωστόσο τόσο τα στοιχεία όσο και το… ΔΝΤ, διαφωνούν κάθετα και δείχνουν προς την ενεργοποίηση του κόφτη δαπανών.

Καταρχήν η κίνηση της κυβέρνησης να αυξήσει τον ΦΠΑ στο 24% και να καταργήσει τις εκπτώσεις 30% στα νησιά του Αιγαίου, κάθε άλλο παρά… ματ αποδείχτηκε, αφού παρά τις ελπίδες για ενίσχυση των εσόδων, τα αποτελέσματα δείχνουν πως η  «απάντηση» των Ελλήνων στις αυξήσεις που είδαν σε κάθε τι που καταναλώνουν και χρησιμοποιούν, από το αυτοκίνητό τους, μέχρι τα τσιγάρα, τα ποτά, τα σταθερά και κινητά τηλέφωνα, μέχρι τα είδη διατροφής, τα εισιτήρια μέσων μαζικής μεταφοράς και τα διόδια, ήταν η φοροδιαφυγή και όχι η άσκηση του πατριωτικού καθήκοντος, μία τάση που κινδυνεύει μάλιστα να παγιωθεί παρά να αποτελέσει απλά μία τάση του καλοκαιριού.

Η συνολική μείωση των εσόδων από ΦΠΑ άγγιξε τον Ιούλιο τα 60 εκατ. ευρώ κόντρα στις ελπίδες και τις προσδοκίες του οικονομικού επιτελείου που περίμενε σημαντική αύξηση εσόδων. Συγκεκριμένα τα στοιχεία δείχνουν ότι τον Ιούλιο οι εισπράξεις των Δ.Ο.Υ από ΦΠΑ διαμορφώθηκαν στα 1,116 δισ. ευρώ έναντι 1,165 δισ. ευρώ τον Ιούλιο του 2015, ενώ στα τελωνεία εισπράχθηκαν 375 εκατ. ευρώ ΦΠΑ έναντι 386 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι. Συνολικά οι εισπράξεις ΦΠΑ από τελωνεία και εφορίες ανήλθαν σε 1,492 δισ. ευρώ, έναντι 1,552 δισ. ευρώ τον Ιούλιο του περασμένου έτους.

Είναι φανερό πως η φάση «δεν πληρώνω χωρίς απόδειξη» γεγονός που η κυβέρνηση σκέφτηκε να το εκμεταλλευτεί βάζοντας λουκέτο σε δεκάδες επιχειρήσεις και προετοιμάζοντας ήδη τις επόμενες… καμπάνες. 

Επίσης, η εικόνα των εξαγωγών χτυπά συναγερμό, ενώ οι ταξιδιωτικές εισπράξεις, η μεγάλη «μηχανή» της ελληνικής οικονομίας, πάνε από το κακό στο χειρότερο παρά το γεγονός ότι οι τουρίστες αν και μειώθηκαν, συνεχίζουν να θέλουν να ζήσουν τον μύθο τους στην Ελλάδα και υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις για μικρή επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Η ουσία είναι ότι οι τουρίστες έρχονται με καβούρια στην τσέπη και ο Έλληνας που ήταν αυτός ο οποίος έβαζε πλάτη στον τουρισμό καθώς δεν περιοριζόταν σε μία χωριάτικη και σε έναν moussaka στα… δύο, είτε δεν πάει διακοπές είτε επιστρέφει στην φθηνή λύση του χωριού του. 

Όπως πολύ χαρακτηριστικά τόνιζε η Citigroup σε έκθεσή της, η εικόνα της ελληνικής οικονομίας όπως δείχνουν οι εξαγωγές και τις ταξιδιωτικές εισπράξεις μυρίζει… αποστροφή και όχι επιστροφή της ανάπτυξης.

Όπως σημειώνει, τα στοιχεία από τον λογαριασμό τρεχουσών συναλλαγών επιμένουν να είναι απογοητευτικά, με τις συνολικές εξαγωγές να σημειώνουν πτώση 11% ετησίως τον Ιούνιο και 16,1% ετησίως στο β’ τρίμηνο. Οι εξαγωγές αγαθών υποχώρησαν 5,4% και οι εξαγωγές υπηρεσιών 14,6% τον Ιούνιο ετησίως.

Εντός των εξαγωγών των υπηρεσιών (που αντιπροσωπεύουν το 53% των συνολικών εξαγωγών), οι εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες (27% των συνολικών εξαγωγών, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό) μειώθηκαν κατά 5,4% ετησίως τον Ιούνιο και 7,3% ετησίως στο β’ τρίμηνο.

Οι συνολικές εισαγωγές μειώθηκαν περισσότερο από τις εξαγωγές, σημειώνοντας πτώση 11,3% ετησίως τον Ιούνιο (-13,1% στο β’ τρίμηνο), με αποτέλεσμα την περαιτέρω βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (σε πλεόνασμα 1,3 δισ. ευρώ, ή 0,7% του ΑΕΠ στους 2 μήνες έως τον Ιούνιο).

Όπως επισημαίνει η Citi, μετά την επιβολή των capital controls το καλοκαίρι του 2015, οι ελληνικές εξαγωγές έχουν μειωθεί δραματικά, ιδιαίτερα τα έσοδα που σχετίζονται με τις υπηρεσίες μεταφορών. Η μείωση των εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες δείχνει επίσης ότι η μεγάλη θετική συμβολή του τουρισμού στην αύξηση του ΑΕΠ κατά τα τελευταία τρία χρόνια έχει μειωθεί.

Όπως προειδοποιεί, αυτό αποτελεί απόδειξη ότι η επιστροφή της ανάπτυξης του ΑΕΠ σε θετικό έδαφος στο δεύτερο εξάμηνο του έτους είναι εξαιρετικά απίθανη πλέον.

Τα παραπάνω στοιχεία δεν δείχνουν άλλο δρόμο από τον… μονόδρομο του κόφτη δαπανών. Και αυτό γιατί ο Αύγουστος από πλευράς εσόδων δεν έχει να υποσχεθεί κάτι καθώς μετά και την αναβολή στην προθεσμία καταβολής της πρώτης δόσης του φόρου κατοχής ακινήτων, δεν υπάρχουν σοβαρές φορολογικές υποχρεώσεις, και στη συνέχεια ακολουθεί ο εξαιρετικά δύσκολος Σεπτέμβριος στον οποίο συμπίπτουν η είσπραξη του φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων και ο ΕΝΦΙΑ. Η εισπραξιμότητα του Σεπτεμβρίου θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό την εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού και τα πράγματα μάλλον… χλωμά φαίνονται αφού οι φορολογούμενοι πολύ δύσκολα θα μπορέσουν να ανταποκριθούν σε αυτό το βουνό των υποχρεώσεων που τους περιμένει. Για να μην μιλήσουμε για αυτά που έρχονται έως το τέλος του έτους, όπου θα πρέπει – συνολικά στο β’ εξάμηνο – να πληρωθούν φόροι ύψους σχεδόν 30 δις. ευρώ.