Σε πλήρες αδιέξοδο οδηγείται η πραγματική οικονομία εξαιτίας της συνεχιζόμενης αβεβαιότητας για το κλείσιμο της αξιολόγησης και τη διατήρηση του δανειακού προγράμματος της χώρας μας. Η κατάσταση είναι απελπιστική και γι αυτό σημαίνοντες παράγοντες του οικονομικού κόσμου, όπως ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννης Στουρνάρας αλλά κι ο επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής καθηγητής Παν. Λιαργκόβας κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις τρομακτικές συνέπειες στην βιωσιμότητα της ελληνικής οικονομίας, που μπορεί να έχει η παράταση της αβεβαιότητας. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο κ. Λιαργκόβας επισημαίνει ότι το πρώτο τρίμηνο του 2017, όπως έχουμε έγκαιρα προβλέψει από την στήλη αυτή, θα είναι μάλλον υφεσιακό κι ότι ο στόχος για ανάπτυξη 2,7% για το σύνολο του 2017, που αρχικά προβλεπόταν, είναι απίθανον πλέον να επιτευχθεί. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, ο ρυθμός ανάπτυξης στο τέλος του έτους να πλησιάσει το 1% κι αυτό υπό την προϋπόθεση ότι θα έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση τάχιστα. Αν αυτή παραταθεί και πέραν της συνεδρίασης του Eurogroup της 22ας Μαϊου, τότε υπάρχει σοβαρός κίνδυνος η Ελλάδα να μην αντέξει και να βρεθεί αντιμέτωπη με στάση πληρωμών, δηλαδή χρεοκοπία, όπως προειδοποίησε ακόμα και ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Χρυσόγονος.

Παρόμοιες παροτρύνσεις προς την ελληνική κυβέρνηση να κλείσει την διαπραγμάτευση άμεσα, αν γινόταν και…χτες, απηύθυνε προς τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα κι ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν- Κλωντ Γιουνκέρ. Όμως από ότι φαίνεται εις ώτα μη ακουόντων. Την ώρα, που η κατάσταση είναι πλέον οριακή κι η πραγματική οικονομία κι η αγορά έχουν «στεγνώσει» από ρευστό, ο κ. Τσίπρας, μαζί με τον πρόεδρο της Βουλής και την μισή κυβέρνηση ταξίδευε στην Ηλεία για να εγκαινιάσει το μουσείο του Νίκου Μπελογιάννη, που για πολλούς ανακινούσε μνήμες Εμφυλίου Πολέμου, εντελώς άχρηστες στην παρούσα επικίνδυνη συγκυρία για την πατρίδα μας. Και το χειρότερο: Στο εσωτερικό της κυβέρνησης μαίνεται άλλου είδους «εμφύλιος», ανάμεσα σε στελέχη κι υπουργούς, που αντιδρούν στην πώληση μονάδων της ΔΕΗ, όπως οι κ.κ. Σκουρλέτης και Τσιρώνης. Όταν ο αρμόδιος υπουργός Γιώργος Σταθάκης προειδοποιεί ότι δεν υπάρχει περίπτωση να κλείσει η αξιολόγηση χωρίς πώληση παραγωγικών μονάδων της ΔΕΗ.

Όπως έχουμε γράψει εδώ και καιρό, η ολοκλήρωση της αξιολόγησης δεν εξαρτάται, όπως θα περίμενε κάποιος από την μείωση του αφορολογήτου η την μείωση των συντάξεων μέσω της κατάργησης της «προσωπικής διαφοράς». Αυτά τα δύο έχουν πλήρως συμφωνηθεί μεταξύ Θεσμών και κυβέρνησης. Ίσως το μόνο, που δεν έχει οριστικά συμφωνηθεί είναι ο ακριβής χρόνος εφαρμογής τους, από 1-1-2019, όπως επιμένει το ΔΝΤ, η σε δόσεις από 1-1-2020, όπως θα ήθελε η κυβέρνηση. Όλα τα άλλα σχετικά με τα μέτρα λιτότητας, που θα ξαναπάρει η αριστερή κυβέρνηση έχουν λίγο- πολύ κλείσει. Η μόνη εμπλοκή είναι στα ενεργειακά, δηλαδή στην ιδιωτικοποίηση μέρους της ΔΕΗ και της ΔΕΣΦΑ και στα εργασιακά, δηλαδή στην επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και στον συνδικαλιστικό νόμο, (η αποδοχή από την κυβέρνηση της αύξησης του ορίου ομαδικών απολύσεων από 5% σε 10% πρέπει να θεωρείται δεδομένη). Η επιμονή του κ. Τσίπρα και των συντρόφων του σε αυτά τα ζητήματα είναι για δύο λόγους: 1. Διότι φοβάται ότι διαφορετικά ότι θα απολέσει κάθε…αριστερό «φύλλο συκής» και δεν θα μπορέσει να περάσει τις απόψεις του στην αριστερά πτέρυγα του κόμματος του και των αριστερών υποστηρικτών του, και 2. Διότι φοβάται την πολεμική που θα εξαπολύσουν εναντίον του οι συνδικαλιστές.

Το ερώτημα συνεπώς είναι τι θα γίνει ενόψει μάλιστα και του άτυπου Eurogroup στις 7 Απριλίου στη Μάλτα, που έχει τεθεί ως «ορόσημο» για την ολοκλήρωση της αρχικής συμφωνίας σε τεχνικό επίπεδο (staff level agreement). Η απάντηση δεν είναι εύκολη. Ίσως σαφέστερη εικόνα θα έχουμε μετά το Euroworking Group της προσεχούς Πέμπτης. Αλλά εκτιμώ ότι υπάρχουν τέσσερα σενάρια:

1. Με κίνδυνο αποξένωσης κάποιων αριστερών ψηφοφόρων και συνδικαλιστών, ολοκλήρωση τώρα της αξιολόγησης, για την αποφυγή της χρεοκοπίας, κι εξαπόλυση μιας προπαγανδιστικής εκστρατείας ότι δήθεν «καταγάγουμε» νέο…«θρίαμβο». Προβάλλοντας κάποιου είδους «αντίμετρα», κυρίως μείωση του αρχικού φορολογικού συντελεστή από το 22% στο 11%. Εκτιμώ ότι αυτό είναι το πιθανότερο να επιβεβαιωθεί σενάριο διότι οι «153» της κυβερνητικής πλειοψηφίας είναι βέβαιο παρά τα όσα λένε ότι θα ψηφίσουν τελικά «ναι σε όλα», με γνώμονα την παραμονή τους στην εξουσία!

2. Παράταση της «διαπραγμάτευσης» μέχρι και μετά τις γερμανικές εκλογές, δηλαδή ακόμα και μέχρι τον προσεχή Νοέμβριο. Αυτό το σενάριο αποδυναμώνεται μετά την επικράτηση της Μέρκελ στις τοπικές εκλογές στο Ζααρ, αλλά δεν μπορεί να αποκλειστεί δεδομένου ότι οι ιδεολογικές αυταπάτες των κυβερνώντων συνεχίζονται. Ωστόσο, τυχόν παράταση της αξιολόγησης θα ήταν καταστροφική για την αγορά και το τραπεζικό σύστημα, κάτι που δεν θα άντεχε ούτε ο κ.Τσίπρας παρά τις ιδεοληψίες του.

3. Ρήξη με τους δανειστές, προφασιζόμενος αδιέξοδο. Το θεωρώ πλέον απίθανο διότι δεν το αποτόλμησε το 2015, που είχε και τη λαϊκή υποστήριξη του 61% στο Δημοψήφισμα.

4. Να επιχειρήσει «ηρωική έξοδο» με πρόωρες εκλογές. Όμως κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με ομολογία αποτυχίας και θα προκαλούσε μεγάλη εκλογική, κι ίσως ανεπανόρθωτη, ήττα για τον ΣΥΡΙΖΑ. Γι αυτό και προσωπικά δεν το θεωρώ το πιθανότερο, όπως πράττουν άλλοι αναλυτές.

Facebook Comments