ING: Στο 6,6% η ανάπτυξη του ΑΕΠ φέτος – Στο 4% το 2022

Η πανδημία έχει βγει από τις πρώτες θέσεις της λίστας των κινδύνων γύρω από την ανάπτυξη, με την ενεργειακή κρίση και την εκτόξευση του πληθωρισμού να κυριαρχούν πλέον, προκαλώντας σοβαρά εμπόδια στην ανάκαμψη της ευρωζώνης και δίνοντας περισσότερη “δύναμη” στα γεράκια της ΕΚΤ, όπως επισημαίνει η ING. Αν και “αναγκαστικά” αναβαθμίζει τις εκτιμήσεις της για το ΑΕΠ του 2021 λόγω του εντυπωσιακού β’ τριμήνου, προειδοποιεί ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα εξασθενίσει από το τρέχον τρίμηνο και μετά, με τον πληθωρισμό να αποτελεί τη μεγάλη απειλή. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, ανεβάζει κι άλλο την εκτίμησή της για την ανάπτυξη φέτος, ωστόσο βλέπει σταδιακή αύξηση του πληθωρισμού έως και το 2,6%.

Πιο αναλυτικά, η ING προχώρησε σε νέα αναβάθμιση των εκτιμήσεών της για την ελληνική οικονομία, προβλέποντας εκτόξευση του ΑΕΠ κατά 8,6% στο γ’ τρίμηνο και 5,3% στο δ’ τρίμηνο του έτους. Αυτό φέρνει πλέον την πρόβλεψη της ολλανδικής τράπεζας για την ανάπτυξη στην Ελλάδα το 2021 συνολικά στο 6,6% και σημαντικά υψηλότερα από το 5,3% που προέβλεπε στις αρχές του Σεπτεμβρίου, ενώ στο 4% τοποθετεί την ανάπτυξη του 2022, με αύξηση του ΑΕΠ κατά 3,7% στο α’ τρίμηνο του νέου έτους και 1,2% στο β’ τρίμηνο, και στο 2,7% τοποθετεί την ανάπτυξη για το 2023.

Όπως σημειώνει η ING στο πλαίσιο της νέας της έκθεσης για τις παγκόσμιες προοπτικές, αν και η Covid-19 έχει τεθεί αυτή τη στιγμή λίγο πολύ υπό έλεγχο στις χώρες της ευρωζώνης, οι αντίθετοι άνεμοι επιβραδύνουν τον ρυθμό ανάκαμψης: οι στρεβλώσεις της αλυσίδας εφοδιασμού δεν έχουν εξαφανιστεί, ενώ οι αυξανόμενες τιμές ενέργειας θα επηρεάσουν επίσης την ανάπτυξη. Παράλληλα, ο πληθωρισμός συνεχίζει να κινείται έντονα ανοδικά, ξεπερνώντας τις προβλέψεις και ενισχύοντας την εντεινόμενη συζήτηση για tapering εντός της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Πιο αναλυτικά, η ολλανδική τράπεζα επισημαίνει πως τα πρόσφατα οικονομικά στοιχεία δείχνουν ότι η αύξηση της απασχόλησης επιβραδύνθηκε λίγο τον Σεπτέμβριο στην ευρωζώνη, αλλά παρέμεινε μεταξύ των υψηλότερων επίπεδων που έχουν παρατηρηθεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες, καθώς οι εταιρείες προσπαθούν να αυξήσουν την παραγωγική τους ικανότητα. Η εμπιστοσύνη των καταναλωτών παραμένει σε ενισχυμένα επίπεδα, με τις προσδοκίες για ανεργία να πέφτουν ραγδαία. Αυτό κανονικά θα ήταν καλό για κατανάλωση τους επόμενους μήνες, αν και οι αυξανόμενες τιμές ενέργειας είναι ένας σημαντικός αντίθετος άνεμος ο οποίος ολοένα και ενισχύεται. Έτσι, αρκετές κυβερνήσεις έχουν ήδη ανακοινώσει μέτρα στήριξης για το κόστος της ενέργειας στα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος, τα οποία και θα περιορίσουν  τη ζημιά.

Συνολικά, η ING εκτιμά πως ο ρυθμός ανάπτυξης θα εξασθενήσει κάπως από το τέταρτο τρίμηνο και μετά. Με βάση τα πολύ καλά στοιχεία για το ΑΕΠ β’ τριμήνου, αυξάνει την πρόβλεψή της για το ΑΕΠ στην ευρωζώνη στο σύνολο του 2021 στο 5,1%, ενώ οι προοπτικές για το 2022 υποβαθμίστηκαν ελαφρώς στο 3,9%.

Ο πληθωρισμός συνεχίζει να αιφνιδιάζει, όπως σημειώνει η ING, και διαμορφώθηκε στο 3,4% τον Σεπτέμβριο, το υψηλότερο επίπεδο εδώ και 13 χρόνια για την περιοχή της ευρωζώνης. Οι υψηλές τιμές της ενέργειας είναι ο κύριος “ένοχος”, αλλά και ο core πληθωρισμός αυξήθηκε επίσης στο 1,9%. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει, οι τιμές στα μη ενεργειακά βιομηχανικά προϊόντα αυξήθηκαν κατά 2,6% σε ετήσια βάση, πιθανώς λόγω των συνεχιζόμενων προβλημάτων της αλυσίδας εφοδιασμού και του υψηλότερου κόστους. Σύμφωνα με την έρευνα ESI της Κομισιόν, οι εταιρείες στον τομέα της μεταποίησης σχεδιάζουν να αυξήσουν περαιτέρω τις τιμές, ενώ στις υπηρεσίες και τις κατασκευές, οι προσδοκίες των τιμών πώλησης είναι επίσης κοντά στα υψηλότερα επίπεδα όλων των εποχών. Αυτό καθιστά τις προοπτικές του πληθωρισμού ένα όλο και πιο δύσκολο story, όπως τονίζει η ολλανδική τράπεζα.

Ενώ το α’ τρίμηνο του 2022 ο αντίκτυπος της αύξησης του ΦΠΑ στη Γερμανία θα φύγει από την εξίσωση, οι αυξημένες τιμές ενέργειας και οι επιπτώσεις της κρίσης αυτής, είναι πιθανό να διατηρήσουν τον πληθωρισμό σε υψηλά επίπεδα. Η ING αναμένει ότι ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει κάτω του 2% μόνο από το  δεύτερο εξάμηνο του επόμενου έτους.

Κατά συνέπεια, “ανεβάζει” την εκτίμησή της για τον πληθωρισμό στην ευρωζώνη στο 2,1% για το 2021 και σε 1,9% για το 2022. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, αν και φέτος εκτιμά ότι θα κινηθεί σε ελαφρώς θετικά επίπεδα και στο 0,1%, με το γ’ και δ’ τρίμηνο να κινείται ωστόσο στο 1,1% και στο 1,8% αντίστοιχα, το 2022 οι πιέσεις θα ενταθούν με αποτέλεσμα στο α’ τρίμηνο ο πληθωρισμός να αγγίξει το 2,1% και το β’ τρίμηνο το 2,36%, με το σύνολο του 2022 να “κλείνει” με πληθωρισμό 1,4%.

Όλα τα παραπάνω αναμένεται να ενισχύσουν τα “γεράκια” στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ, όπως καταλήγει η ING. Η νέα στάση της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό θα μπορούσε να οδηγήσει σε ταχύτερη και πιο σημαντική μείωση των μηνιαίων αγορών περιουσιακών στοιχείων το δεύτερο εξάμηνο του 2022.

Το μέλος του διοικητικού συμβουλίου Isabel Schnabel έχει ήδη προετοιμάσει το έδαφος για μείωση των αγορών ομολόγων δηλώνοντας ότι, καθώς οι προοπτικές του πληθωρισμού ενισχύονται, καθίσταται λιγότερο σημαντικό το πόσα ομόλογα αγοράζει μια κεντρική τράπεζα ή πότε ξεκινά η μείωση του ρυθμού των αγορών περιουσιακών στοιχείων, και μεγαλύτερη σημασία έχει το πότε οι αγορές αυτές θα τελειώσουν. Όπως τόνισε, η ημερομηνία λήξης είναι αυτή που σηματοδοτεί ότι οι συνθήκες για αύξηση των επιτοκίων πολιτικής πλησιάζουν.

Η ING αναμένει ότι μετά το τέλος του προγράμματος PEPP τον Μάρτιο του 2022, οι μηνιαίες αγορές υπό το κλασσικό πρόγραμμα QE  θα αυξηθούν στα 50 με 60 δισ. ευρώ (από περίπου 20 δισ. ευρώ σήμερα) για να εξομαλυνθεί η μείωση της ποσοτικής χαλάρωσης, αλλά στη συνέχεια θα μειωθούν ξανά στα 20 με 40 δισ. ευρώ το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Όσον αφορά τα επιτόκια, η ολλανδική τράπεζα προβλέπει την πρώτη αύξηση επιτοκίων γύρω στο τέλος του 2023 με αρχές 2024.

Κούρταλη Ελευθερία