Στρίβειν δια της κάλπης για να σώσει ότι… σώζεται

Το ΔΝΤ μπορεί να μην ζητά (ακόμη) νέα μέτρα για το 2018, ωστόσο αφήνει το παράθυρο ορθάνοιχτο για ένα τέτοιο ενδεχόμενο αφού «βλέπει» δημοσιονομική τρύπα 2,5 δισ. ευρώ ή περίπου 1,5% του ΑΕΠ. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει πως – είτε πιέσει για νέα μέτρα είτε όχι – το 2019 που είναι και το προγραμματισμένο εκλογικό έτος για την Ελλάδα, θα χρειαστεί να εφαρμοστεί ολόκληρο το πακέτο των μέτρων του 2% του ΑΕΠ που συμφωνήθηκε στη Μάλτα. Και όσο για τα περιβόητα αντίμετρα; Στον αέρα μέχρι νεωτέρας…

Όπως υποδηλώνουν οι προβλέψεις του Ταμείου, το υψηλό πλεόνασμα του 2016 αποτελεί one-off γεγονός, αφού σε καμία περίπτωση δεν είναι διατηρήσιμο, ούτε το 2017 ούτε και στο μεσοπρόθεσμο διάστημα ούτε φέτος ούτε τα επόμενα χρόνια. 

Συγκεκριμένα, οι εκτιμήσεις του τοποθετούν στο 1,8% το πλεόνασμα του 2017 (και μόλις πάνω από το στόχο του 1,75%), στο 2% το πλεόνασμα το 2018 και στο 1,5% τα πλεονάσματα έως το 2022, και βασίζονται στα στοιχεία που έχει δώσει το ελληνικό ΥΠΟΙΚ τον Φεβρουάριο και μπορεί να αναθεωρηθούν.

Όπως τόνισε ο επικεφαλής του δημοσιονομικού τμήματος του Ταμείου, Βίτορ Γκάσπαρ, το αποτέλεσμα του 2016 φαίνεται να βασίζεται σε προσωρινούς παράγοντες.

Με δεδομένο ότι οι Ευρωπαίοι και ειδικά η Γερμανία δεν συζητάνε για πλεόνασμα κάτω του 3,5% έως τουλάχιστον το 2021-2022, αυτό σημαίνει ότι είτε η Ελλάδα θα πρέπει να λάβει νέα μέτρα είτε οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να… αναλάβουν αυτοί το «κενό» που θα δημιουργηθεί τα επόμενα χρόνια. 

Πάντως, η τρίτη αξιολόγηση που θα σκάσει το φθινόπωρο θα αποκαλύψει τις διαθέσεις των πιστωτών σε ότι αφορά το ενδεχόμενο λήψης μέτρων το 2018, σε μία περίοδο που η ελληνική κυβέρνηση θα καταρτίζει και τον προϋπολογισμό του 2018.

Αξίζει να σημειώσουμε πως το ενδεχόμενο αυτό έχει ήδη ανοίξει και πριν την «ετυμηγορία» του ΔΝΤ. Η σημαντική επιδείνωση της ελληνικής οικονομίας από το δ’ τρίμηνο του 2016 και η επιμονή των υφεσιακών τάσεων και τους πρώτους μήνες του 2017 που διανύουμε, μετά και τις καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης, χτυπούν εδώ και καιρό το καμπανάκι του εκτροχιασμού των στόχων του προγράμματος και την πιθανότητα επιβολής μέτρων από το 2018.

Οι διεθνείς τράπεζες (Citi, HSBC, ABN Amro) έχουν ήδη προχωρήσει σε βαθιά υποβάθμιση των εκτιμήσεών τους για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας το 2017 τοποθετώντας την στο 0,5% με 1%, ενώ η Κομισιόν χθες προειδοποίησε ότι τα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ηπιότερη ανάπτυξη σε σχέση με τις τελευταίες προβλέψεις της τον Φεβρουάριο και το ΔΝΤ υποβάθμισε και αυτό την πρόβλεψή του για τη ανάπτυξη φέτος στο 2,2% από 2,8% που προέβλεπε το περασμένο φθινόπωρο.

Το μόνο σίγουρο είναι πως αν και η ελληνική πλευρά αλλά και η Κομισιόν δεν βλέπουν αστοχία το 2018, το Ταμείο επιμένει πως το 3,5% πλεόνασμα το 2018 είναι άπιαστο. Με βάση τη συμφωνία του Eurοgroup της Μάλτας,  το 2019 θα εφαρμοστεί η μείωση των συντάξεων (1% του ΑΕΠ) και το 2020 η μείωση του αφορολόγητου (1% του ΑΕΠ). Όμως, σύμφωνα με το Eurogroup, αν δεν πιαστεί ο στόχος του 2018 τότε η μείωση του αφορολόγητου θα έλθει νωρίτερα, το 2019.

Αυτό από την μία πλευρά σημαίνει ότι  τα θετικά αντίμετρα θα βρεθούν εντελώς στον αέρα και από την άλλη – το πιο σημαντικό- το σύνολό του πακέτου των μέτρων των 3,6 δισ. ευρώ (ή 2% του ΑΕΠ) θα «σκάσει» από την 1η Ιανουαρίου του 2019, την χρονιά δηλαδή που είναι προγραμματισμένο να στηθούν οι κάλπες στην Ελλάδα.

Όλα τα παραπάνω, εκτός του ότι μυρίζουν… μπαρούτι, μυρίζουν και πρόωρες εκλογές. 

Σε περίπτωση που επιβεβαιωθεί το ενδεχόμενο λήψης νέων μέτρων από το 2018, αυτό οδηγεί αναγκαστικά τον Αλέξη Τσίπρα στο στρίβειν δια της… κάλπης, πριν επισημοποιηθεί το νέο αυτό χαστούκι.

Και να μην πέσει στο τραπέζι η λήψη νέων μέτρων, το ότι το πακέτο των 3,6 δισ. ευρώ θα χτυπήσει τους Έλληνες φορολογουμένους και τους συνταξιούχους με το «καλημέρα» του 2019, οδηγεί επίσης στο σενάριο της πρόωρης κάλπης, αφού σε καμία περίπτωση ο Τσίπρας δεν θα θέλει να πάει σε εκλογές τη συγκεκριμένη – και προγραμματισμένη – χρονιά που θα έχει γίνει αισθητός ο πόνος των νέων μέτρων. Όσο νωρίτερα σπεύσει σε εκλογές, τόσο λιγότερη βουτιά θα δει στα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ.  Για να γλυτώσει την πλήρη κατάρρευση και το pasokification του κόμματός του.

Προς το παρόν, με non paper, διαμηνύει ότι δεν υπάρχει κανένα ζήτημα πρόσθετων μέτρων για το 2018 και… πανηγυρίζει την ενεργοποίηση του κόφτη ως λύση, τον οποίο ορκιζόταν ότι δεν θα χρειαστεί ποτέ να χρησιμοποιήσει …