Σε Αθήνα και Σκόπια ο Μάθιου Νίμιτς για το ζήτημα της ονομασίας

Τους λόγους που τον κάνουν αισιόδοξο ότι, μετά από 25 χρόνια διαπραγματεύσεων, το θέμα του ονόματος μπορεί να λυθεί τους επόμενους έξι μήνες, εξήγησε ο διαμεσολαβητής του ΟΗΕ για το ζήτημα της ονομασίας Μάθιου Νίμιτς, σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό των Σκοπίων, «Sitel». Μεταξύ άλλων, υπογράμμισε ότι είναι έτοιμος να μεταβεί σε Αθήνα και Σκόπια το επόμενο δεκαήμερο, προκειμένου να συζητήσει αναλυτικά τις απαντήσεις – θέσεις των δύο πλευρών.

Όπως εξήγησε, η όλη κατάσταση έχει αλλάξει και η σημερινή περίοδος είναι καλύτερη από το παρελθόν.

Ο πρώτος λόγος, όπως ανέφερε, αφορά τις δύο κυβερνήσεις σε Αθήνα και Σκόπια. Όπως είπε, η μεν Αθήνα βγαίνει από μία δύσκολη περίοδο οικονομικής κρίσης και προσπαθεί να παίξει μεγαλύτερο ρόλο στην περιοχή. «Για να το καταφέρει, θα πρέπει να λύσει ορισμένα προβλήματα και το όνομα είναι ένα από αυτά» σημείωσε ο διαμεσολαβητής του ΟΗΕ.

«Από την άλλη πλευρά», συνέχισε, «στα Σκόπια υπάρχει μία νέα κυβέρνηση, που φαίνεται αφοσιωμένη στην επίλυση των προβλημάτων και ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την επίλυση αυτής της διαφοράς, ώστε να προχωρήσει η χώρα προς την ΕΕ και το ΝΑΤΟ και να σημειώσει οικονομική πρόοδο».

Την ίδια στιγμή, πρόσθεσε ο Μάθιου Νίμιτς, οι διεθνείς εξελίξεις, η έξοδος από τη διεθνή οικονομική ύφεση, η μετανάστευση, η τρομοκρατία, οδηγούν τους ηγέτες στο να αρχίζουν να λύνουν τα προβλήματα με τους γείτονες και να κοιτάζουν μπροστά και όχι πίσω.

Περί δέσμης προτάσεων

Ερωτηθείς για το τι περιλαμβάνει η δέσμη προτάσεων που παρουσίασε στις δύο πλευρές, την περασμένη Τετάρτη, ο διαπραγματευτής του ΟΗΕ ανέφερε: «Δεν μπορώ να το ανακοινώσω. Έδωσα τη δέσμη ιδεών στους δύο εκπροσώπους, τον πρέσβη Βασιλάκη και τον πρέσβη Ναουμόφσκι και μπορούμε να μιλήσουμε μόνο για τη διαδικασία. Αποψή μου είναι πως οι δύο κυβερνήσεις πρέπει να το εξετάσουν και μετά να το συζητήσουμε. Ορισμένες πλευρές έχουν ήδη αποκαλυφθεί, γιατί εσείς οι δημοσιογράφοι είστε πολύ αποτελεσματικοί και επίμονοι στο να αποσπάτε πληροφορίες. Δεν είναι μυστικό ότι η συμφωνία είναι περιεκτική. Προσπάθησα να καλύψω τα σημαντικότερα τμήματα. Όχι όλα, αλλά τα σημαντικότερα. Προσπάθησα να χειριστώ το θέμα του ονόματος με τρόπο που θα είναι αποδεκτός και από τις δύο πλευρές».

Σε σχόλιο ότι η ΠΓΔΜ ζητά η λύση να μην υπεισέρχεται σε θέματα εθνικής ταυτότητας και σε ερώτηση αν το νέο πακέτο ιδεών που παρουσίασε αγγίζει θέματα ταυτότητας, ο κ. Νίμιτς ανέφερε: «Προσωπική μου άποψη είναι πως δεν υπεισέρχεται στην ταυτότητα, αλλά αντίθετα ενισχύει την ταυτότητα του κράτους και του λαού. Από την επικοινωνία μου με τους ανθρώπους στη χώρα σας, νομίζω ότι έχουν πολύ ισχυρή ταυτότητα εδώ και πολλά χρόνια, είσαστε ανεξάρτητοι κάπου 25 χρόνια αλλά είχατε ταυτότητα και όταν ήσασταν μέρος της Γιουγκοσλαβίας, είχατε ταυτότητα όταν ήσασταν μέρος του Βασίλειου της Σερβίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Κατά τη γνώμη μου, η ταυτότητα των ανθρώπων είναι ασφαλής και πιστεύω πραγματικά ότι οι ιδέες που παρουσίασα περισσότερο ενισχύουν, παρά πλήττουν την ταυτότητα».

Ερωτηθείς αν υπάρχουν κάποιες πρώτες αντιδράσεις από τις κυβερνήσεις σε Αθήνα και Σκόπια για τις προτάσεις του, ο Μάθιου Νίμιτς ανέφερε: «Όχι. Τους παρέδωσα αυτό το έγγραφο, είναι τέσσερις σελίδες, οι εκπρόσωποι το έστειλαν στις πρωτεύουσες τους. Νομίζω πως χρειάζεται κάποιος χρόνος να μελετηθεί κάτι τέτοιο, γιατί δεν αφορά την άποψη ενός μόνο ανθρώπου στην Αθήνα ή τα Σκόπια. Υπάρχει ένας αριθμός σημαντικών ανθρώπων που πρέπει να το μελετήσουν… Νομίζω ότι θα χρειαστούν τρεις ή τέσσερις ημέρες για συνομιλίες. Θα είμαι σε επαφή με τις δύο πλευρές. Σκέφτομαι να επισκεφθώ την περιοχή τις επόμενες δέκα ημέρες αν το επιθυμούν οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών και εφόσον είναι ελεύθεροι, να καθίσουμε και στις δύο χώρες και να κάνουμε σοβαρές συζητήσεις για το τι αυτές θεωρούν χρήσιμο, τι συζητήσιμο και τι όχι και τόσο χρήσιμο. Αυτό ελπίζω, και νομίζω ότι χρειάζεται χρόνος για να εξεταστούν όλες αυτές οι ιδέες».

Αρνητική αντίδραση της ΠΓΔΜ

Κληθείς να σχολιάσει τις αρνητικές αντιδράσεις του εκπροσώπου της ΠΓΔΜ Βάσκο Ναουμόφσκι ότι οι προτάσεις που παρουσίασε αποκλίνουν από το πλαίσιο της διαπραγμάτευσης, ο Μάθιου Νίμιτς ανέφερε ότι άκουσε τη δήλωση του Ναουμόφσκι και δεν επιθυμεί να τη σχολιάσει. «Είναι ένας καλός νέος διπλωμάτης, έχει το δικαίωμα να συνομιλεί με τον Τύπο», είπε ο διαμεσολαβητής του ΟΗΕ, πρόσθεσε ωστόσο ότι χρειάζεται χρόνος για την εξέταση των προτάσεων και ότι οι βιαστικές εντυπώσεις δεν είναι χρήσιμες.

Ανέφερε, ακόμα, ότι ο ίδιος είναι ανοιχτός σε προτάσεις από τα δύο μέρη.

«Είμαι ανοιχτός, θέλω να ακούσω τις δύο πλευρές. Υπάρχουν (σ.σ. στο πακέτο που παρουσίασε) πολλά χρήσιμα πράγματα, ίσως κάποια είναι προβληματικά, ένα-δύο είναι δύσκολα», είπε ο κ.Νίμιτς και πρόσθεσε: «Για το αν αποκλίνει από το πλαίσιο, αυτά είναι θέματα που συζητάμε εδώ και καιρό. Για ορισμένα από αυτά μιλάμε περισσότερα από 20 χρόνια».

Σε ερώτηση αν το πακέτο του έχει χαρακτήρα «take it or leave it» και αν οι επόμενοι έξι μήνες είναι αρκετός χρόνος για την επίτευξη λύσης, ο κ. Νίμιτς ανέφερε ότι δεν πιστεύει σε προσέγγιση αυτού του τύπου, που μπορεί να λειτουργήσει σε πιο απλές καταστάσεις.

«Εγώ είμαι διαμεσολαβητής. Δεν δίνω εντολές σε ανθρώπους τι να κάνουν. Είμαι εδώ για να βοηθήσω τις δύο πλευρές, γι αυτό υπάρχουν τα Ηνωμένα Έθνη», είπε.

Πρόσθεσε ότι οι δύο πλευρές πρέπει να αξιοποιήσουν τη συγκυρία. «Στις δύο πλευρές υπάρχει ενδιαφέρον. Οι δύο κυβερνήσεις έχουν εστιάσει στο πρόβλημα, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και η κοινή γνώμη το ίδιο. Δεν είναι κάτι για το οποίο χρειάζεστε πολλές νέες ιδέες, επειδή, όπως έχω πει αρκετές φορές, για πολλές πλευρές αυτού του ζητήματος έχουμε μιλήσει στο παρελθόν και ίσως έχουμε μιλήσει πάρα πολύ. Το θέμα δεν είναι αν χρειάζεται περισσότερος χρόνος, το θέμα είναι να ληφθεί απόφαση» ανέφερε ο κ.Νίμιτς. Σημείωσε ότι αν πρέπει να ληφθεί μία απόφαση, αυτή είναι μία καλή στιγμή, επειδή δεν υπάρχουν εκλογές ή άλλα θέματα στην ατζέντα. «Μπορείτε αν θέλετε να περιμένετε άλλα 25 χρόνια, πιστεύετε όμως ότι θα είναι πιο εύκολο τότε;», πρόσθεσε.

Απαντώντας σε ερώτηση αν θεωρεί πως οι κυβερνήσεις στις δύο χώρες θα πρέπει να εμπλέξουν την αντιπολίτευση στη διαδικασία επίλυσης του θέματος της ονομασίας, ο Μάθιου Νίμιτς τόνισε ότι ο ρόλος του δεν είναι να μιλήσει για την εσωτερική πολιτική στις δύο χώρες και για το τι πρέπει να κάνουν οι κυβερνήσεις. Υπενθύμισε, ωστόσο, πως όταν επισκέπτεται τις δύο χώρες συνήθως έχει συναντήσεις και με την αντιπολίτευση, επειδή θεωρεί ότι αυτή παίζει έναν σημαντικό ρόλο.