Η μη συναινετική πορνογραφία είναι, επίσης, γνωστή και ως διαδικτυακή εκμετάλλευση ή «εκδικητική πορνογραφία» (revenge porn), ενώ επιστήμονες αντιπροτείνουν τον όρο «σεξουαλική κακοποίηση μέσω εικόνας», θεωρώντας τον ακριβέστερο, αφού ο όρος «εκδικητική πορνογραφία» είναι αποπροσανατολιστικός και λειτουργεί στο συλλογικό υποσυνείδητο εις βάρος των θυμάτων, αφήνοντας να εννοηθεί ότι είχε προηγηθεί κάποια επιλήψιμη συμπεριφορά από το θύμα και  παραπέμπει στη βιομηχανία της πορνογραφίας, όπου, όμως, η μαγνητοσκόπηση και προβολή γίνεται εν γνώσει των συμμετεχόντων.

Πρόκειται για διαδικτυακή διανομή φωτογραφιών ή βίντεο σεξουαλικού περιεχομένου χωρίς τη συναίνεση του ατόμου που πρωταγωνιστεί σε αυτά. Παρ όλο που είναι το πλέον σύνηθες, οι δράστες δεν είναι κατ’ ανάγκη σύντροφοι ή πρώην σύντροφοι και το κίνητρο δεν είναι πάντα η εκδίκηση.

H μη συναινετική δημοσιοποίηση ιδιωτικού, ερωτικής φύσης, οπτικοακουστικού υλικού θεωρείται υποκατηγορία ενός ευρύτερου φαινομένου, της άσκησης βίας μέσω διαδικτύου που στρέφεται κυρίως κατά γυναικών και κοριτσιών, αλλά και μελών της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας. Φαινόμενο που περιλαμβάνει από πιο ήπιες μορφές ψηφιακής παρενόχλησης μέχρι ακραίες μορφές κακοποίησης, όπως ο σεξουαλικός εκβιασμός (sextortion), απειλές για βιασμό και κατά της ζωής, διαρροή προσωπικών δεδομένων ως και ψηφιακά υποστηριζόμενη εμπορία ανθρώπων.

Σύμφωνα με τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA) και το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) το 90% των θυμάτων εκδικητικής πορνογραφίας είναι γυναίκες, ενώ μία στις δέκα γυναίκες έχει υποστεί κάποια μορφή διαδικτυακής βίας ήδη από τα 15 της. Κυρίως οι νέες 18-24 ετών βιώνουν διαδικτυακή καταδίωξη και σεξουαλική παρενόχληση, ενώ 7 στις 10 γυναίκες που έχουν βιώσει διαδικτυακή καταδίωξη έχουν επίσης βιώσει τουλάχιστον μια μορφή σωματικής ή/και σεξουαλικής βίας από στενό σύντροφο.

Τέλος, σε 10.000 παγκοσμίως υπολογίζονται οι ιστοσελίδες που δημοσιεύουν revenge porn. (πηγή: Cyber Civil Rights Initiative & Εconomist).

Με πρόσφατη απόφασή του ο Άρειος Πάγος επικύρωσε απόφαση του Εφετείου, για παραπομπή σε κακουργηματικού χαρακτήρα αδικήματα στην περίπτωση revenge porn, σημειώνοντας ότι η νομοθετική πρόβλεψη για την ύπαρξη περιουσιακού οφέλους από τον όποιον κατηγορούμενο, που οδηγεί σε κακούργημα, ισχύει και στην περίπτωση ανεπανόρθωτης ηθικής βλάβης.

Αναφερόμενο το Ανώτατο Δικαστήριο στις συνταγματικές επιταγές, αναγνωρίζει στην απόφασή του “ως αυτονόητο δικαίωμα του κάθε ανθρώπου όχι μόνο να διαθέτει και να ασκεί τα δικαιώματα που απορρέουν από την προσωπικότητά του “ως αυτόνομο, αυτεξούσιο και αυτοδιάθετο μη περιουσιακό αγαθό” αλλά και να αναπτύσσει αυτήν σε όλο το φάσμα της οργανωμένης από το κράτος κοινωνικής ζωής, ήτοι στον κοινωνικό, οικονομικό και στον πολιτικό τομέα αυτής.

Επομένως, καταλήγει, «συντρέχει κακουργηματικής μορφής παράβαση του άρθρου 38 παρ. 4 του Ν. 4624/2019, όταν συνυπάρχει στο πρόσωπο του δράστη το πρόσθετο στοιχείο του σκοπού πρόκλησης βλάβης τρίτου από την παραβίαση προσωπικών δεδομένων, μη περιουσιακής, αλλά ηθικής τοιαύτη».

Στην δίκη του παρουσιαστή, το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Θεσσαλονίκης, δεν αξιοποίησε την παραπάνω Νομολογία, παρά την αντίθετη εισήγηση της Εισαγγελέως της έδρας, που είχε ζητήσει να παραπεμφθεί η υπόθεση σε ανώτερο δικαστήριο, αφού έκρινε ότι δεν στοιχειοθετήθηκε «σκοπός βλάβης», αλλά τον καταδίκασε σε πέντε χρόνια φυλάκισης με αναστολή, εμφάνιση μία φορά το μήνα σε αστυνομικό τμήμα στον τόπο κατοικίας του, απαγόρευση εξόδου από τη χώρα και χρηματική ποινή 10.000 ευρώ.

Στα ερωτήματα που γεννιούνται από την παράβλεψη απόφασης του Αρείου Πάγου, θα απαντήσει η Δικαιοσύνη, αν η παθούσα επιλέξει να προσφύγει σε δεύτερο βαθμό, νομίζω όμως, ότι οφείλουμε να αναδείξουμε και άλλες πλευρές του ζητήματος που ενίοτε επισκιάζονται από τη νομική προσέγγιση: σύμφωνα με βρετανική έρευνα που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Μάρτιο, περισσότερο από το 40% των συμμετεχόντων γνώριζε κάποιον που είχε πέσει θύμα εκδικητικής πορνογραφία, ενώ, κάποιοι από τους θύτες ισχυρίστηκαν ότι οι φωτογραφίες ήταν «ιδιοκτησία» τους και είχαν κάθε δικαίωμα να τις δημοσιεύσουν. Το να θεωρούν δικαίωμά τους να δημοσιεύσουν βίντεο με σεξ παρά τη θέληση των συντρόφων τους έχει καθαρά έμφυλα κίνητρα και βαθιές μισογυνικές ρίζες, αφού η Πατριαρχία θεωρεί το σεξ απαγορευμένο και ταπεινωτικό για τις γυναίκες, οι οποίες θεωρείται ότι καταλαμβάνουν σε αυτό έναν ρόλο υποταγής που εγγενώς τις υποβιβάζει.

Να επισημάνουμε επίσης, ότι όλοι αυτοί οι διαδικτυακοί κακοποιητές δε θα υπήρχαν αν δεν έβρισκαν πρόσφορο έδαφος για την διάπραξη των εγκλημάτων τους: όχι μόνο στις πρόθυμες ιστοσελίδες που επιτρέπουν να ανεβάσει κανείς βίντεο χωρίς την έγγραφη συγκατάθεση όλων των πρωταγωνιστών, αλλά, κυρίως, στους θιασώτες του victim blaming, για τους οποίους μια γυναίκα που μαγνητοσκοπήθηκε (με ή χωρίς τη θέλησή της), δεν μπορεί, κάπου έχει φταίξει, και ακριβώς αυτό το κράμα επίκρισης και αδιαφορίας είναι  η βασική αιτία που, πολλές φορές, αποτρέπει γυναίκες θύματα κακοποιητικών συμπεριφορών από το να μιλήσουν.

Να θυμίσουμε σε όλους αυτούς που αιώνες τώρα, κουνάνε επιδεικτικά το δάχτυλο σε κάθε κορίτσι, κοπέλα, γυναίκα για το πώς θα προφυλάσσεται από τον κάθε ανήθικο, χυδαίο και ανεπαρκή που θα βρεθεί στον δρόμο της, αφήνοντας στο απυρόβλητο τους άντρες, ότι είναι αναφαίρετο δικαίωμα όλων των γυναικών να διαθέτουν το σώμα τους όπως θέλουν, σε όποιον θέλουν. Είτε πρόκειται για έκφραση σεξουαλικότητας, είτε για δικαίωμα στην άμβλωση, κάθε γυναίκα ορίζει το σώμα της, σύμφωνα με τις επιθυμίες και τις ανάγκες της.

Αντί λοιπόν με νουθεσίες και παραινέσεις να συντηρούμε μια (α) φυσική κατάσταση, ας μιλήσουμε ανοικτά για την επιβολή μιας δήθεν αρσενικής δύναμης, την ενοχοποίηση του σεξ για τις γυναίκες, την υποτίμηση λόγω φύλου, την κανονικοποίηση της έμφυλης βίας, την χειραγώγηση της γυναίκας, την πεποίθηση ότι η γυναίκα είναι ένα αντικείμενο απόλαυσης του άντρα, την πλημμέλεια του εκπαιδευτικού συστήματος, την απουσία παιδείας στην οικογένεια, όλα αυτά που οπλίζουν το χέρι του γυναικοκτόνου, που καθιστούν τη γυναίκα εύκολο θύμα εκβιασμού, κακοποίησης, τυραννικού ελέγχου.

Facebook Comments