Η είδηση για την προοπτική οι Αμερικανοί να προχωρήσουν στην αναβάθμιση των επικοινωνιακών συστημάτων των τουρκικών F-16 “έσκασε” με πάταγο στην Αθήνα, παραμονές της επίσκεψης του πρωθυπουργού στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στην εξωτερική πολιτική, όμως, χρειάζεται νηφαλιότητα, ψυχραιμία και κρύο αίμα, κατ’ αρχάς για να καταλάβεις τι συμβαίνει.
Πράγματι, η ιδέα ότι οι Αμερικανοί θα αναβαθμίσουν τον τουρκικό εξοπλισμό που χρησιμοποιείται για παραβιάσεις του εθνικού μας εναέριου χώρου δεν είναι διόλου δελεαστική, ιδίως από έναν σύμμαχο, με τον οποίο η σχέση γίνεται όλο και στενότερη. Η Τουρκία, όμως, είναι χρήσιμη στις ΗΠΑ και η Ουάσιγκτον δεν θέλει να χαρίσει την Άγκυρα στη Μόσχα. Το λέμε εδώ και χρόνια, οι Αμερικανοί επιδιώκουν μια σχέση με κανόνες και όχι α λα τούρκα, όπως τουλάχιστον το είχε πετύχει επί διακυβέρνησης Τραμπ ο Ερντογάν. Τότε, δηλαδή, που ο Τραμπ δεν του επέβαλε τις κυρώσεις που ζητούσε το Κογκρέσο και οι οποίες επεβλήθησαν επί Μπάιντεν. Από την άλλη, όμως, οι Τούρκοι παίζουν έναν ρόλο ενδιάμεσου, ιδίως στη σκιά της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και η αίσθηση είναι ότι δεν μπορούν να απομονωθούν εντελώς.
Από την άλλη, η προοπτική αναβάθμισης ορισμένων αεροσκαφών-που δεν ξέρει κανείς αν θα γίνει και αν θα γίνει στο άμεσο μέλλον-δεν πρέπει να τρομάζει την Αθήνα. Και γιατί να την τρομάζει, άλλωστε, από τη στιγμή που το ισοζύγιο στο Αιγαίο είναι εντελώς διαφορετικό σε σχέση με πριν από μερικά χρόνια. Η ολοκλήρωση των ελληνικών F-16 ολοκληρώνεται το επόμενο διάστημα, οι Τούρκοι είναι ακόμα “στο περίμενε”. Η Ελλάδα απέκτησε Ραφάλ, αλλάζοντας τον συσχετισμό δυνάμεων στον αέρα και οι Τούρκοι εξοβελίστηκαν από το πρόγραμμα των F-35, στο οποίο εντάχθηκε η Ελλάδα. Ο “προβλέψιμος εταίρος”, όπως ειρωνικά το λένε ορισμένοι που και προβλέψιμοι ήταν και τίποτε ιδιαίτερο δεν κέρδισαν από αυτό, κερδίζει βήμα-βήμα την αναβάθμιση του γεωπολιτικού του ρόλου στην ευρύτερη περιοχή, ο οποίος μάλιστα ενισχύεται έτι περαιτέρω και από τις αλλαγές στα ενεργειακά.
Οι ψευδαισθήσεις στην Αθήνα, ώρες-ώρες, είναι αφόρητες. Δεν υπάρχει αυτό που λένε στη διπλωματία zero sum game, να κερδίζουμε εμείς εκατό και η Τουρκία μηδέν. Η προσέγγισή μας πρέπει να διαπνέεται από ρεαλισμό και την ίδια ώρα να μην μεμψιμοιρούμε, παραγνωρίζοντας όσα έχουμε πετύχει το προηγούμενο διάστημα με προσπάθει και κόστος.
Και αν κάποιος δεν καταλαβαίνει τι κερδίζουμε από το να θεωρούμαστε εκ των βασικότερων στρατηγικών συμμάχων στις ΗΠΑ, τότε είναι διπλωματικά αφελής. Αλλά είναι και κανονικά αφελής, αν νομίζει ότι η Ελλάδα θα “εκβιάσει” τις ΗΠΑ, “κραδαίνοντας” την ανανέωση της Αμυντικής Συμφωνίας, προκειμένου να μην πάρει η Τουρκία την αναβάθμιση των αεροσκαφών. Αυτές οι λογικές μπορεί να περνάνε σε μπακάλικο, στον Λευκό Οίκο, όμως, είναι κάπως δύσκολο. Ιδίως όταν το λένε όσοι αναλίσκονται σε λεονταρισμούς εκ του ασφαλούς.
Facebook Comments