Στη χώρα μας κανένα σημαντικό γεγονός με κοινωνικές, πολιτικές,  οικονομικές επιπτώσεις δεν αναλύεται ως προς την διοικητική του πλευρά.

Αυτή συμπαρασύρεται και επικαλύπτεται από την πολιτική είτε την οικονομική ανάλυσή του. Με τον τρόπο αυτόν χάνουμε, όμως, μια σημαντική πηγή πληροφόρησης για τα προβλήματά μας. Πάρτε το παράδειγμα των υποκλοπών: Πέρασε στα ψιλά τόσο η έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού της ΕΥΠ όσο και σε τι συνίστατο η εποπτεία και ο συντονισμός της από το Κέντρο Διακυβέρνησης. Κάθε ερώτηση γι’ αυτά συνοδεύεται από απαντήσεις του τύπου «μα, το τι κάνουν οι μυστικές υπηρεσίες πρέπει να παραμένει μυστικό». Λες και λέει κανείς να μην παραμένει. Μόνον που, εάν η διοικητική θεωρία και πρακτική ήταν κτήμα μας, τότε θα γνώριζαν κι εκείνοι που αναλαμβάνουν να απαντούν δημόσια, ότι άλλο πράγμα είναι να γνωρίζουν οι πολίτες την αποτελεσματικότητα ή μη των εκατομμυρίων που ξοδεύονται για την συντήρηση αυτών των υπηρεσιών κι άλλο να γνωρίζουν κάθε επιχείρησή τους.

Ούτε για την ΑΔΑΕ μάθαμε πολλά, πέραν του ότι δεν έχει ηλεκτρονικό αρχείο κι ότι έχει έλλειψη προσωπικού. Το κατά πόσον μια Ανεξάρτητη Αρχή είναι αποτελεσματική και αποδοτική σ’ αυτό που εντέλλεται να κάνει, αυτό μπορεί ένας πολίτης να το πληροφορηθεί μόνο από τις εκθέσεις που οι Αρχές καταθέτουν στη Βουλή και στην όποια συζήτηση ακολουθήσει (εάν ακολουθήσει). Η διοικητική επιστήμη έχει προτείνει πολλούς τρόπους να φθάσουν οι Αρχές κοντά στους πολίτες των οποίων τα δικαιώματα προστατεύουν.

Η διοικητική διάσταση των προβλημάτων αποκαλύπτει όχι μόνον τις ατέλειες μιας δημόσιας πολιτικής αλλά διαγράφει και τις λύσεις. Και οι λύσεις αυτές είναι, πολλές φορές, καλύτερες από εκείνες που υπαγορεύονται απο πολιτικούς καιροσκοπισμούς ή ομάδες συμφερόντων.

Με βάση την διοικητική επιστήμη και τη θεωρία των οργανώσεων τρία είναι τα πεδία των μεγάλων αλλαγών και μεταρρυθμίσεων που η ελληνική δημόσια διοίκηση (άρα και η ΕΥΠ και η ΑΔΑΕ και η Προεδρία της Κυβέρνησης) σ’ όλα τα επίπεδά της- κεντρικό, περιφερειακό, τοπικό- έχει ανάγκη:

Το πρώτο έχει να κάνει με την αναβάθμιση της ποιότητας των νομοθετικών και κανονιστικών ρυθμίσεων. Οι τροπολογίες που εισάγονται, την τελευταία στιγμή, προς ψήφιση αποτελούσαν και συνεχίζουν να αποτελούν την αχίλλειο πτέρνα της ελληνικής νομοθέτησης. Με τροπολογία φαλκιδεύτηκε, για παράδειγμα, το βασικό δημοκρατικό δικαιώμα των πολιτών να πληροφορούνται τα αποτελέσματα της παρακολούθησής τους από τις μυστικές υπηρεσίες. Η κατάχρηση των τροπολογιών αποτελεί ένα πλάγιο τρόπο ικανοποίησης ημετέρων και εφαρμογής πολιτικών ιδιοτελειών. Η πρακτική αυτή που, πλέον, βρίσκεται εκτός ελέγχου, εκθέτει τη χώρα και συντηρεί ένα κλίμα καχυποψίας των πολιτών απέναντι στη δημοκρατία και το κράτος δικαίου. Οι τροπολογίες πρέπει να κατατίθενται και να συζητούνται σε μια δήλη ημέρα, να ψηφίζονται με αυξημένες  πλειοψηφίες και, σε καμία περίπτωση, να μην προκαλούν αναιτιολόγητες δαπάνες εις βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.

Το δεύτερο μεταρρυθμιστικό πεδίο είναι εκείνο των αρμοδιοτήτων και των δομών που τις ασκούν. Η συγκέντρωση των αρμοδιοτήτων στον πρωθυπουργό η, εν γένει, σ’ ένα σημείο της κυβερνητικής μηχανής δεν αποτελεί  λύση στο πρόβλημα της διασποράς και της σύγχυσής τους. Προφανώς, δε, δεν βελτιώνει την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα των ίδιων των υπηρεσιών. Η αποκάθαρση των αρμοδιοτήτων είναι ένα κολοσσιαίο εγχείρημα το οποίο, όμως, η χώρα έχει αδήριτη ανάγκη. Μαζί μ’ αυτήν πρέπει να δημιουργηθεί μια κατάλληλη δομή που θα αναλάβει να επικαιροποιεί και να ενημερώνει το κοινό, τα δικαστήρια και την Βουλή για τις αλλαγές στις νομοθετικές και κανονιστικές ρυθμίσεις. Έτσι θα μπορούσε να λυθεί το μείζον αυτό πρόβλημα.

Η τρίτη θεμελιώδης διοικητική μεταρρύθμιση αναφέρεται σε προγράμματα και δράσεις για την  αποκατάσταση της αξιοκρατίας στο Δημόσιο. Έχουν γίνει πολλά για την περιστολή του θηριώδους πελατειακού κράτους αλλά μένουν πολλά ακόμη να γίνουν. Η ανοιχτότητα και η διαφάνεια στην προκήρυξη και την κατάληψη όλων των θέσων στο δημόσιο, σε συνδυασμό με τον επαγγελματισμό και την αξιολόγηση του έργου της διοικητικής ηγεσίας, εξακολουθούν να αποτελούν desideratum. Δεν θα πρέπει, όμως, να συνεχίσουμε να μαθαίνουμε για την ακταλληλότητα ενός διοικητή μαζί με την απολυσή του. Θα πρέπει να υπάρχει εικόνα της ικανότητάς του σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Οι τρεις θεμελιώδεις διοικητικές μεταρρυθμίσεις χωλαίνουν στην εφαρμογή τους. Με βήματα σημειωτόν, ωστόσο, και κυρίως, με μπρος-πίσω στην εφαρμογή της μεταρρυθμιστικής ατζέντας, οι κρατικές υπηρεσίες δεν βελτιώνονται.

Facebook Comments