Iδιωτικά & δημόσια χρέη. Οι «κοινωνικές εκκρεμότητες» του ΣΥΡΙΖΑ
Ο «εξωδικαστικός συμβιβασμός» από εκεί που αναμενόταν να είναι μια fast track έκδοση του νόμου Κατσέλη έχει καθυστερήσει υπερβολικά
Ο «εξωδικαστικός συμβιβασμός» από εκεί που αναμενόταν να είναι μια fast track έκδοση του νόμου Κατσέλη έχει καθυστερήσει υπερβολικά
Ο «εξωδικαστικός συμβιβασμός» από εκεί που αναμενόταν να είναι μια fast track έκδοση του νόμου Κατσέλη για τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες, και ήδη αναμενόταν από πέρυσι (2016) να είναι έτοιμος, έχει καθυστερήσει υπερβολικά να ξεκινήσει ενώ παράλληλα επικρατεί μεγάλη σύγχυση γύρω απ τα βασικά, δηλαδή αν θα κουρεύει κεφαλαίο, προσαυξήσεις και με ποιους όρους, με τα στοιχεία να εναλλάσσονται από μήνα σε μήνα.
Τούτο αποδίδεται εν μέρει σε κατά καιρούς διαφωνίες δανειστών κυβέρνησης, άλλα ύστερα από τόσο καιρό, κοντά δυο χρονιά ετοιμασίας, στα βασικά τουλάχιστον έπρεπε να είχαμε μια καθαρή εικόνα.
Πέρυσι πχ επί μήνες σερνόταν και αναιρούνταν καθημερινά η φημολογία αν θα εντάσσονται οι επαγγελματίες ή όχι.
Αντίστοιχη αβεβαιότητα εξακολουθεί να επικρατεί και σήμερα για πολλά επιμέρους ζητήματα, ενώ τα αποτελέσματα δεν είναι ακόμα ούτε πολλά ούτε ενδεικτικά για το πως αποδίδει στην πράξη ο εξωδικαστικός, εν ειδει ας πούμε ατυπου “νομολογίας”.
Τούτα δυστυχώς είναι συμπτώματα της κακονομίας, που εξακολουθεί, με συνεπεία, πάρα τις φιλότιμες προσπάθειες που έχουν γίνει για ερμηνεία και συμπύκνωση του νόμου, οι ρυθμίσεις να δείχνουν αδόξως αποσπασματικές και να τροποποιούνται ανά μήνα.
Κανονικά θα έπρεπε η βασική φιλοσοφία του εξωδικαστικού να μπορεί να εκτεθεί σε ένα κείμενο 2 σελίδων με πληρότητα, τουλάχιστον για το 90% των περιπτώσεων.
Έτσι ακόμα και ερωτήματα που αφορούν πολύ κόσμο, έμειναν αναπάντητα όπως πχ στην περίπτωση που κάποιος έχει μια ακίνητη περιουσία Χ άλλα είναι εν μέρει υποθηκευμένη, εάν αυτό θα συντελεί στην απομείωση αυτής στον τελικό υπολογισμό του κουρέματος (το κούρεμα δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο απ το άθροισμα της άξιας της ακίνητης περιουσίας δηλαδή κάποιος με ακίνητο άξιας 50.000 ευρώ που χρεωστάει 100.000 ευρώ δεν θα μπορέσει έχει απομείωση τέτοια, ώστε να χρεωστάει λιγότερα από 50.000 ευρώ)
Ενώ πάλι εισήχθη και το μη δικαιολογημένο μέτρο αποκλεισμού όσων χρεωστούν πάνω από το 85% των οφειλών τους μονο σε εναν τομέα του δημοσίου (μονοφειλετες), σε αντιστοιχία με ανάλογη πρόβλεψη στο νόμο Κατσέλη.
Όπερ όμως αντισυνταγματικό γιατί ενώ δίνει τη δυνατότητα σε εναν οφειλέτη που χρωσταει πχ σε δημόσιο αλλά ΚΑΙ τράπεζες να κουρέψει ΣΥΝΟΛΙΚΑ τα χρέη του και στα 2, στερεί αυτή τη δυνατότητα σε κάποιον που χρωσταει το ίδιο η και μικρότερο ποσό ΜΟΝΟ στο δημόσιο, κι ενώ μπορεί ο δεύτερος να έχει τα ίδια και «καλύτερα» βιοτικά περιστατικά υπαγωγής στο πνεύμα του νόμου (ανυπαιτια αδυναμία, απαλλαγή από οφειλές, επανένταξη στην οικονομική δραστηριότητα).
Το δεύτερο θέμα απασχολεί εκατοντάδες χιλιάδες μονοφειλέτες του δημοσίου, που άδικα αποκλείονται, ειδικά ασφαλιστικών ταμείων (ΟΑΕΕ, ΤΣΜΕΔΕ, κλπ) που φορτωθήκαν εισφορές εντος η λίγο πριν την κρίση (με το παλιό οριζόντιο σύστημα εισφορών που κατάργησε ο Συριζα).
Είναι θέμα κοινωνικό μεγάλης εμβελείας και πρέπει να δοθεί λύση, την οποία έως σήμερα αποφεύγει η κυβέρνηση, ενώ συνάμα οι καθυστερήσεις και οι αιφνιδιασμοί ανατρέπουν την συνολικοτητα και του εξωδικαστικού, ο όποιος παραλόγως δεν συμπεριλαμβάνει και νεότερες οφειλές (μετά το 2016) καθώς η κρίση συνεχίζεται και τα εισοδήματα δεν αυξάνονται, ενώ καθυστέρησε και η πλατφόρμα ένα χρόνο με συνεπεία να συνεχίζεται η υπερχρέωση όσων ήδη αδυνατούσαν.
Οι “Κοινωνικές εκκρεμότητες” της κυβέρνησης λοιπόν είναι αρκετές :
1. Ο N. Κατσελη δεν επιτρέπει να κουρευτούν χρέη μονοφειλετων του δημοσίου (με απλή διαδικασία) και εξακολουθεί να είναι αργός με αποφάσεις που εκδίδονται μετά από πολλά χρόνια, έγινε αδικαιολόγητα γραφειοκρατικός (2015) με πρόσθετα δικαιολογητικά και η νομολογία παρουσιάζει μεγάλες και αδικαιολόγητες αποκλίσεις στην αντιμετώπιση αιτούντων με τα ίδια βιοτικά χαρακτηριστικά (γενναία κουρέματα vs. απορρίψεων χωρίς κανένα κούρεμα) .
2. Ο Εξωδικαστικός δεν επιτρέπει να κουρευτούν χρέη μονοφειλετων του δημοσίου (με απλή διαδικασία) και έχει ομοίως τις ως άνω ρηθείσες αγκυλώσεις και αρκετές ακόμα που μέλλει να προκύψουν.
3. Το από 2019 νέο “κούρεμα των συντάξεων” μέσω επανυπολογισμου, χωρίς να εξαιρεθούν απ τη μείωση οι χαμηλές συντάξεις (κάτω των 800 ευρώ), και δυστυχώς ούτε αυτών που έχουν άπορα μέλη – υπερήλικες κλπ.
4. Η επερχόμενη μείωση του αφορολογήτου μισθωτών στα 6.000 ευρώ που αναμένεται μαζι με την περικοπή των χαμηλών συντάξεων να αποστραγγίσει την εναπομείνασα ισχνή ρευστότητα της κοινωνίας και αρά την αγοραστική – καταναλωτική δύναμη της πλειοψηφίας.
Αν η κυβέρνηση δεν πάρει καποια μείωση χρέους το καλοκαίρι του 2018 ώστε να ανατρέψει κάποιες επαχθεις δεσμεύσεις στους δανειστές, τα 2 ως άνω μετρά θα βουλγαροποιησουν και επίσημα το εισόδημα του πλειοψηφίας των πολιτών.
5. Η κακή διανομή του κοινωνικού μερίσματος, η οποία εμπεριέχει λάθος κριτήρια που επιτείνουν τη πιθανότητα αποκλεισμού ευαίσθητων ομάδων, όπως η αυθαιρεσία λογιστικών δεδομένων των “φιλοξενούμενων”, των τεκμηρίων και άλλων μεθόδων αποκλεισμού, που κάθε άλλο πάρα σχετίζονται με την πραγματική ανάγκη των δικαιούχων. Τα μέτρα και σταθμά για το μέρισμα είναι λάθος, καθώς είναι θεμελιωμένα στην σαθρή βάση που είχε θεσει η προηγούμενη κυβέρνηση, πάρα κάποιες σωστές παραμέτρους που προστεθήκαν.
Εφόσον υπάρχουν ποικίλες ευάλωτες ομάδες και μέρος αυτών είναι δυσδιακριβωτο εάν έχει περισσότερη ανάγκη από κάποιες άλλες για στήριξη, τότε η κοινωνική πολίτικη πρέπει να ασκείται εκ περιτροπής και οχι μονοδιάστατα.
Τα ποικίλα βοηθήματα από έκτακτα όπως το μέρισμα μέχρι τακτικά όπως το ελάχιστο εισόδημα ίσως έπρεπε να αποδίδονται ανά έτος, τη μια με τεκμήρια και φιλοξενούμενους και την άλλη χωρίς να ληφθουν υπόψη αυτά.
Υπάρχουν πχ άνεργοι, υποαπασχολούμενοι, υπερήλικες χωρίς κανένα εισόδημα, συνταξιούχοι με άνεργα μέλη και πάρα πολλές κατηγορίες που δεν έχουν λάβει κανένα βοήθημα από τα έως τώρα δοθέντα από την αρχή της κρίσης!
Ακόμη και οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν λαμβάνουν κανένα βοήθημα, ενώ εγγραμμένοι άνεργοι πρώην μισθωτοί μπορούν (ακόμη και να εξακολουθώντας να εργάζονται κρυφά) να εισπράττουν και ταμείο ανεργίας χωρίς τον αποκλεισμό του οιονεί φοροφυγά όπως οι ελεύθεροι επαγγελματίες.
Υπάρχουν δηλαδή περιπτώσεις όπου όχι μονο δεν φοροδιαφεύγει ο ελεύθερος επαγγελματίας, άλλα έχει έκδηλη ανάγκη βοηθείας την οποία δεν λαμβάνει, και αντίστοιχα να φοροδιαφεύγει ο μισθωτός (!) και να επιβραβεύεται κι από πάνω.
Συνοπτικά όλα τα μετρά κοινωνικής στήριξης και επανένταξης πάσχουν σημαντικά, από ποικίλες αστοχίες και πάγιες προκαταλήψεις , που πρέπει να εκλείψουν.
Η επανένταξη των πολιτών στην οικονομική και κοινωνική ζωή δεν μπορεί να παίρνει τόσο πολύ χρόνο να υλοποιηθεί.
Μια απ τις αγκυλώσεις γι αυτό είναι και το «πέναλτι» ακύρωσης της ρύθμισης που μπορεί να επιτύχει κάποιος που θα ενταχτεί στις ευεργετικές διατάξεις του ν. Κατσελη η του εξωδικαστικού.
Ενώ μπορεί να πετυχει κούρεμα κεφαλαίου και προσαυξήσεων από δάνεια η χρέη στο δημόσιο ενός ύψους, εάν αθετήσει για ορισμένο διάστημα τις αποπληρωμές που θα του οριστούν, τότε έχει τον κίνδυνο να τινάξει συνολικά την ρύθμιση του στον αέρα. Να επιστρέψει δηλαδή στο παλιό του χρέους προ κουρέματος. Αυτό είναι απαράδεκτο.
Κανονικά ένα σημαντικό μέρος του χρέος που κρίνεται ότι πρέπει να κουρευτεί πρέπει να κουρεύεται ανεπίστρεπτα και με πέναλτι να απειλείται μονο αν δεν πληρώσει ένα μέρος των υποχρεώσεων του, δοθέντος πάντα ότι τα κουρέματα και οι ρυθμίσεις ΔΕΝ είναι γενναιόδωρες και οι συνθήκες της αγοράς ακόμα σε καμία περίπτωση αναπτυξιακές, ώστε να έχουν διασφαλίσει οι πολίτες και οι επιχειρήσεις θα έχουν σταθερά και επαρκή εισοδήματα για να πληρώνουν τακτικά τις ποικίλες υποχρεώσεις τους, εξ ου και οι ατέλειωτες αποτυχημένες «ρυθμίσεις, δόσεις κλπ»
Ειρήσθω τέλος εν παροδω ότι δεν έχει λυθεί νομοθετικά το κενό που άφησε η τροποποίηση του ν. Κατσελη το 2015, καθώς όσοι οφειλέτες εντάχτηκαν σε αυτόν από τότε μπόρεσαν και ενέταξαν προς κούρεμα-ρύθμιση τόσο οφειλές προς τράπεζες – ιδιώτες όσο και προς δημόσιο.
Αντίθετα ΟΛΟΙ οι οφειλέτες που είχαν ενταχτεί στο ν. Κατσελη προ 2015 ΔΕΝ είχαν τη δυνατότητα να ρυθμίσουν (κουρέψουν) τα χρέη τους στο δημόσιο, κι αυτό φυσικά γεννά αναδρομική αντισυνταγματικότητα και την ανάγκη να δοθεί η δυνατότητα σε όσους απ αυτούς έχουν την ανάγκη αυτή, με νέα αίτηση να συμπεριλάβουν και τις οφειλές τους στο δημόσιο, είτε με νέα ρύθμιση που θα εκδοθεί συνολικά, είτε με το ίδιο ποσοστό κουρέματος που έλαβαν πρωτόδικα για τα ιδιωτικά τους χρέη.
Facebook Comments