Καμπανάκι από ΔΝΤ – πιστή τήρηση των μεταρρυθμίσεων – μείωση των συντάξεων από το 2019

Επιμένει το ΔΝΤ στην ανάγκη μείωσης των συντάξεων από το 2019, αλλά και στη μη ανατροπή των εργασιακών μεταρρυθμίσεων, την οποία έχει ήδη προγραμματίσει η κυβέρνηση. Ακόμη, το Ταμείο ανησυχεί από τον εκλογικό ορίζοντα του 2019 και προειδοποιεί ότι δεν υπάρχουν περιθώρια παροχών. Κυρίως, όμως, με τη χθεσινή του έκθεση του άρθρου IV, έστειλε ένα σήμα έντονου προβληματισμού για τη βιωσιμότητα του χρέους μακροπρόθεσμα, προκαλώντας ρίγη στις αγορές, όπου η Ελλάδα φιλοδοξεί να επιστρέψει για τον δανεισμό της.

«Η κρίση έχει περάσει», εκτίμησε χθες το Ταμείο, αλλά εξακολουθούν να απαιτούνται σημαντικές μεταρρυθμίσεις για να αντιμετωπισθούν οι επιπτώσεις της, τις οποίες εντόπισε στο υψηλό δημόσιο χρέος, στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, στην ανεργία και στη φτώχεια.

Η έκθεση τονίζει την ανάγκη πλήρους εφαρμογής των προνομοθετημένων αποφάσεων για τη μείωση των συντάξεων και του αφορολογήτου το 2019 και το 2020, ώστε να σταλεί το μήνυμα ότι η Ελλάδα είναι πιστή στον μεταρρυθμιστικό δρόμο. Στο μέτωπο των εργασιακών, συστήνει περαιτέρω ενίσχυση της ευελιξίας και συνετή πολιτική κατώτατων μισθών για να διασφαλίσει την ανταγωνιστικότητα εντός της Ευρωζώνης. Το ΔΝΤ επιμένει να μην ανατραπούν οι αλλαγές του 2012 στις συλλογικές διαπραγματεύσεις – ωστόσο όπως απάντησε ο εκπρόσωπος της χώρας κ. Μιχάλης Ψαλιδόπουλος, οι ελληνικές αρχές δεν συμφωνούν, με το επιχείρημα ότι η επιβολή τους είχε από την αρχή ημερομηνία λήξης. Στη δημόσια διοίκηση, το ΔΝΤ τονίζει την ανάγκη εφαρμογής της δικαστικής μεταρρύθμισης και καταπολέμησης της διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης της συλλογής στοιχείων και της διαφάνειας, ενώ ιδιαίτερη έμφαση δίνει στην ανάγκη πιο φιλόδοξων στόχων για την αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων, ώστε να επαναλειτουργήσει αποτελεσματικά η τραπεζική αγορά.

Οπως εκτιμά, εξάλλου, το προσωπικό του ΔΝΤ, «η εντυπωσιακή δημοσιονομική προσαρμογή της Ελλάδας μέχρι σήμερα έχει επιτευχθεί μέσω ενός ανεπιθύμητου συνδυασμού πολιτικών. Απαιτείται μια σημαντική αλλαγή σε αυτό το μείγμα προκειμένου η Ελλάδα να επιτύχει σταθερή και ισχυρή οικονομική ανάπτυξη μακροπρόθεσμα».

Το ΔΝΤ αναφέρει πως η αλλαγή στο μείγμα πολιτικής θα απαιτήσει από την Ελλάδα να μειώσει σημαντικά τις υψηλές συνταξιοδοτικές δαπάνες και να διευρύνει την πολύ στενή φορολογική της βάση. Ωστόσο, σημειώνει ότι αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα είναι δύσκολες λόγω της υψηλής ανεργίας και των αδύναμων πολιτικών θεσμών.

«Καθώς οι εκλογές πλησιάζουν, η κατεύθυνση των μεταρρυθμίσεων είναι αβέβαιη», αναφέρει η έκθεση και προσθέτει ότι «η διασφάλιση της πολιτικής συναίνεσης εντός της Ελλάδας θα είναι δύσκολη εν μέσω σημάτων για μεταρρυθμιστική κόπωση, μιας συρρικνούμενης πλειοψηφίας συνεργασίας στη Βουλή και τις εκλογές του 2019 να πλησιάζουν».

Επίσης, το προσωπικό του Ταμείου επέστησε την προσοχή στην υιοθέτηση μόνιμων επεκτατικών μέτρων, πέραν των προνομοθετημένων, κάτι που εμμέσως αναφέρεται σε προεκλογικές παροχές. «Δεν υπάρχει επιπλέον δημοσιονομικός χώρος για μέτρα που αυξάνουν το έλλειμμα, δεδομένων των δεσμεύσεων της Ελλάδας για υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα», σημειώνει. Αντίθετα, προτείνει μέτρα που θα ενισχύσουν την ανάπτυξη, όπως η μείωση των υψηλών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, αλλά και η ενοποίηση των συντελεστών ΦΠΑ.

Σύμφωνα με την έκθεση, τα προβλήματα εφαρμογής των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων και η πιθανότητα πολιτικών αλλαγών στα μέλη της Ευρωζώνης ενδεχομένως να μειώσουν τη δέσμευση για στήριξη της Ελλάδας στο μέλλον, ιδιαίτερα καθώς αυτή εξαρτάται από την επίτευξη φιλόδοξων πλεονασμάτων. Αυτοί οι κίνδυνοι εκτιμά ότι μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά το επενδυτικό κλίμα, και είναι χαρακτηριστικό ότι προβλέπει μέσο κόστος δανεισμού 5,7%, όταν στη δική τους ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους οι Ευρωπαίοι το υπολογίζουν στο 4,7%.

Αν και το ΔΝΤ πλέον προβλέπει ανάπτυξη 2% φέτος και 2,4% του χρόνου, εκτιμά ότι τόσο οι εγχώριοι όσο και οι εξωτερικοί κίνδυνοι θα μπορούσαν να οδηγήσουν τις εκτιμήσεις του χαμηλότερα. Μεταξύ τους σημειώνει ενδεχόμενη επιβράδυνση της ανάπτυξης των εμπορικών εταίρων της χώρας, τις πιο σφικτές χρηματοοικονομικές συνθήκες, την περιφερειακή αστάθεια, το «πολιτικό ημερολόγιο» στην Ελλάδα και τη μεταρρυθμιστική κόπωση. Ως μακροπρόθεσμο κίνδυνο για την ανάπτυξη σημειώνει τη γήρανση του πληθυσμού που αυξάνει την ανάγκη βελτίωσης της παραγωγικότητας.

Ο επικεφαλής της αποστολής του ΔΝΤ για την Ελλάδα, Πίτερ Ντόλμαν, είπε σε συνέντευξη Τύπου χθες ότι το Ταμείο θα υποβάλει δύο εις βάθος εκθέσεις τον χρόνο στο Εκτελεστικό του Συμβούλιο για την Ελλάδα, αλλά θα συμμετέχει σε όλες τις αποστολές μεταμνημονιακής παρακολούθησης της Ευρωζώνης, τουλάχιστον τον πρώτο χρόνο, αρχής γενομένης από το φθινόπωρο.