Ενώ στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι η συντήρηση της ανοδικής τροχιάς των αναβαθμίσεων της ελληνικής οικονομίας από τους οίκους αξιολόγησης, με το βλέμμα στην επίτευξη του οροσήμου της επενδυτικής βαθμίδας έως το α’ εξάμηνο του 2023, υπάρχουν παράλληλα σημαντικές προκλήσεις σε αυτή την «μάχη» πέραν της πορείας των δημοσιονομικών, του χρέους και τους τραπεζικού τομέα. Τα ESG κριτήρια αποκτούν αυξανόμενη σημασία για τους οίκους και ο μεγάλος κίνδυνος με τον οποίο είναι αντιμέτωπη η Ελλάδα λόγω του πόσο ευάλωτη είναι στην κλιματική αλλαγή, μακροπρόθεσμα θέτει μία από τις βασικές προκλήσεις για την οικονομία λόγω του αντίκτυπου στην πιστοληπτική της ικανότητα άλλα και στον τουρισμό.

Οι οίκοι αξιολόγησης αξιολογούν αρκετά χαμηλά τη θέση της Ελλάδας απέναντι σε αυτό το εφιαλτικό παγκόσμιο φαινόμενο το οποίο και αφορά ιδιαίτερα τη Μεσόγειο καθώς όπως προειδοποιούν, οι επιδόσεις της Ελλάδας σε ότι αφορά την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι από τις χειρότερες στην Ε.Ε, υπογραμμίζοντας παράλληλα και τους κινδύνους που τίθενται πλέον στην οικονομία.

Η ικανότητα περιορισμού, η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και η έκθεση σε φυσικούς κινδύνους της Ελλάδας εξετάζονται εδώ και αρκετό καιρό από τον οίκο Scope Ratings, στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής αξιολόγησης που διεξάγει, με τη χώρα να αποδίδει ελαφρώς πάνω τον παγκόσμιο μέσο όρο σε αυτήν την περιβαλλοντική υποκατηγορία. Ωστόσο, όπως τονίζει, η Ελλάδα έχει την τρίτη χειρότερη επίδοση μεταξύ των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μετά την Ολλανδία και την Κύπρο.

Όπως προειδοποιεί ο οίκος, αυτή η περιβαλλοντική υποκατηγορία και ο μακροπρόθεσμος κίνδυνος της κλιματικής αλλαγής αντικατοπτρίζουν μια σημαντική πρόκληση για τη μακροπρόθεσμη πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας. Ενώ το μοίρασμα του βάρους μέσω της στήριξης της Ε.Ε αναμένεται γενικότερα στο μέλλον να μετριάσει το οικονομικό κόστος για την Ελλάδα, οι φυσικές καταστροφές, ωστόσο, έχουν όχι μόνο άμεσο οικονομικό και δημοσιονομικό κόστος, αλλά και έμμεσες συνέπειες, όπως για τη σημαντική για τη χώρα τουριστική βιομηχανία, η οποία πριν από την κρίση Covid-19, κινούνταν στο 27 % του ΑΕΠ.

Με βάση τους υπολογισμούς του οίκου πάντως, το κόστος των ακραίων καιρικών φαινομένων και της κλιματικής αλλαγής τα τελευταία χρόνια αποδεικνύεται ιδιαίτερα σημαντικό για την Ελλάδα, καθώς και για πολλές χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, και όπως προειδοποιεί, αναμένεται να αυξηθεί εάν δεν γίνουν οι κατάλληλες επενδύσεις, ασκώντας έτσι ισχυρή πίεση στην πιστοληπτική τους ικανότητα.

Συγκεκριμένα η Scope υπολογίζει πως το διάστημα 1980-2019 οι σωρευτικές οικονομικές απώλειες στην Ελλάδα από ακραία φυσικά φαινόμενα ανήλθαν στα 7,689 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί σε απώλειες 197 εκατ. ευρώ ετησίως. Το πλήγμα στο ελληνικό ΑΕΠ διαμορφώθηκε συνεπώς στο 4,2% (με βάση το ΑΕΠ του 2019) 2019, ή 0,11% ετησίως.

Στην ευρωζώνη το κόστος το ίδιο διάστημα διαμορφώνεται στα 446 δισ. ευρώ ή στο 3% του ΑΕΠ, με τις ετήσιες απώλειες να διαμορφώνονται στα 12,8 δισ. ευρώ ή στο 0,07% του ΑΕΠ.

Οι χώρες της Μεσογείου εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από αυτούς ακριβώς τους κλάδους που είναι περισσότερο ευάλωτοι από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, τονίζει η Scope, με  τη γεωργία, την αλιεία, τη δασοκομία και τον τουρισμό να αποτελούν περίπου το 10% του ΑΕΠ σε μέσο όρο για τις χώρες της Νότιας Ευρώπης, έναντι 6% στη Βόρεια Ευρώπη.

Ο οίκος Moody’s σε έκθεσή του στα τέλη του καλοκαιριού και με αφορμή τις καταστροφικές πυρκαγιές που «χτύπησαν» την Ελλάδα, υπογράμμισε την αυξημένη έκθεση της χώρας σε περιβαλλοντικούς κινδύνους, ιδιαίτερα αυτούς που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή, χτυπώντας ουσιαστικά το περιβαλλοντικό «καμπανάκι». Όπως είχε επισημάνει, οι πυρκαγιές είναι ενδεικτικές των πιστωτικών κινδύνων για την Ελλάδα από την κλιματική αλλαγή, τους οποίους και αποτυπώνει στη «μέτρια αρνητική» βαθμολογία που δίνει στο περιβαλλοντικού προφίλ της Ελλάδας (Ε -3).

Στις ίδιες γραμμές με την Scope αλλά και την Moody’s κινείται και ο οίκος Fitch Ratings. Θεωρεί δηλαδή ότι η μεγάλη έκθεση της Ελλάδας στους κινδύνους από την κλιματική αλλαγή θέτουν σημαντικές προκλήσεις μακροπρόθεσμα σε ότι αφορά το πιστωτικό προφίλ καθώς και την τουριστική βιομηχανία.  

Ο οίκος έχει τονίσει στις πρόσφατες εκθέσεις του ότι η πορεία της πανδημίας αποτελεί τον κύριο βραχυπρόθεσμο κίνδυνο για τις εκτιμήσεις της, καθώς μπορεί να αποθαρρύνει τους ξένους τουρίστες να ταξιδέψουν στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την Fitch είναι ωστόσο σαφές ότι γεγονότα όπως οι πυρκαγιές έχουν τη δυνατότητα να επηρεάσουν την επιχειρηματική δραστηριότητα και τα ταξίδια, και επίσης να επηρεάσουν τη δημοτικότητα της κυβέρνησης.

Και η Fitch έχει προειδοποιήσει για τη μεγάλη πρόκληση που θέτουν οι περιβαλλοντικοί παράγοντες στην αξιολόγηση της Ελλάδας. Σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, όπως έχει εξηγήσει, στην αξιολόγηση των ESG κριτηρίων, οι φυσικές καταστροφές και η κλιματική αλλαγή έχουν βαθμολογία 3, σε κλίμακα 1-5, υποδεικνύοντας ότι αποτελούν ένα σημαντικό «ζήτημα» για την Ελλάδα, το οποίο μπορεί να έχει αντίκτυπο στην πιστοληπτική της αξιολόγησή στη συνέχεια, σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες.

Facebook Comments