Αμφίπολη: Βρέθηκε κεφαλή που απεικονίζει τον Μέγα Αλέξανδρο

Νέα μαρμάρινα μέλη, κομμάτια από παράσταση που κοσμούσε τη ζωφόρο στο εσωτερικό του τύμβου Καστά στην Αμφίπολη τα οποία κορυφώνουν τα σενάρια για ενδεχόμενη συσχέτιση με τον Μέγα Αλέξανδρο και τον Ηφαιστίωνα, εντόπισε η ανασκαφική ομάδα της Κατερίνας Περιστέρη.

Τα νέα ευρήματα εντοπίστηκαν μάλιστα 100 μόλις μέτρα μακριά από τον περίβολο του υπερμεγέθους μνημείου, σύμφωνα με όσα ανακοίνωσαν οι επικεφαλής της διεπιστημονικής ομάδας των ανασκαφών στον περίφημο τύμβο.

Συγκεκριμένα, όπως αποκάλυψαν, στο πλαίσιο 29ης Επιστημονικής Συνάντησης για το Αρχαιολογικό Έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη, ο αρχιτέκτονας, Μιχάλης Λεφαντζής, και ο διεθνούς φήμης Ιταλός αρχαιολόγος, Αντόνιο Κόρσο, περιμετρικά του ταφικού μνημείου, η ανασκαφική ομάδα εντόπισε ευμεγέθη μαρμάρινα μέλη.

Τα μέλη αυτά αποτελούν στελέχη παράστασης που απεικονίζουν το προφίλ ενός πολεμιστή, «πιθανού υψηλόβαθμου αξιωματικού». Αυτός κρατά έγχρωμη ασπίδα, η οποία έφερε πάνω της την αιχμή ενός δόρατος, που όπως εκτίμησαν αφορά τη γνωστή μακεδονική Σάρισα. Δίπλα στον στρατιώτη, εμφανίζεται το κεφάλι ενός αλόγου, ενώ διακρίνεται και ένα φίδι τυλιγμένο σε κορμό δένδρου να εφάπτεται στην απόληξη του κράνους του στρατιώτη. Ακόμη, εντοπίστηκαν διάσπαρτα κομμάτια από πόδια αλόγου. Το σωζόμενο μέλος έχει ύψος 1,60 μ. και εκτιμάται ότι έφθανε συνολικά τα 2,70 μ.

Σύμφωνα με τον κ. Λεφαντζή, η όλη παράσταση παραπέμπει σε νεκρική πομπή, η οποία «μάλλον», όπως είπε, αποτελείται από πεζεταίρους (μέλη επίλεκτου σώματος του Μακεδονικού στρατού). «Μια πομπή που συνδέει τον κόσμο νεκρών με αυτόν των ζωντανών, μια πομπή που αφορά έναν ήρωα», σημείωσε ο ίδιος. Εξήγησε, δε, ότι το φίδι που διακρίνεται αποτελεί ενδεχομένως αναφορά στον Δία.

Από την πλευρά του, ο κ. Κόρσο αποκάλυψε την ανεύρεση μίας ανάγλυφης κεφαλής, που όπως υποστήριξε, απεικονίζει το πορτραίτο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Παραθέτοντας, μάλιστα, συγκρίσιμα στοιχεία με παρόμοιες, αλλά μεταγενέστερες παραστάσεις, όπως αυτή που βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να υπάρχει άμεση ταύτιση με τον θάνατο του Ηφαιστίωνα, αφού, όπως υπογράμμισε, η πομπή των πολεμιστών μπορεί να καταδεικνύει τη μεταφορά των όπλων του μεγάλου στρατηγού, κατά τη διαδικασία ταφής του.

Το νέο στοιχείο (σε επίπεδο ευρημάτων) κατέθεσε ο Ιταλός αρχαιολόγος Αντόνιο Κόρσο. Πρόκειται για μαρμάρινα μέλη από ζωοφόρο του βάθρου του Λέοντος που εντοπίστηκαν περί τα 120 μέτρα μακριά από τον περίβολο του τύμβου, εν μέσω έκτασης με εκατοντάδες ταφές. Στο εντοπισθέν θραύσμα είναι εμφανής η ανάγλυφη παράσταση πολεμιστή με κράνος, ασπίδα και υπερμέγεθες δόρυ ενώ διακρίνονται η κεφαλή ενός αλόγου, ένα φίδι κι ένα μέρος δέντρου.

Το σωζόμενο ανάγλυφο θραύσμα έχει ύψος 1,60 μ. και εκτιμάται ότι έφθανε συνολικά τα 2,70 μ. Σύμφωνα με τον κ. Κόρσο, η όψη του πολεμιστή «ταυτίζεται» με αυτή του Μεγάλου Αλεξάνδρου (λόγω της κλίσης των μαλλιών του και της μορφής του) ο οποίος φέρει τον υπερμεγέθη οπλισμό του αφηρωισμένου φίλου και συμπολεμιστή του Ηφαιστίωνα.

Τις εικασίες του κ. Κόρσο αλλά και μέρος των τοποθετήσεων της κ. Περιστέρη και των υπόλοιπων εισηγητών αμφισβήτησαν -ή ζήτησαν πρόσθετες εξηγήσεις- συνάδελφοί τους και μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας που είχαν κατακλύσει το ακροατήριο.

“Πρόκειται για τυπική μορφή πολεμιστή και ηρωικών αναγλύφων”. “Ήταν ένας παις -πολεμιστής και γι’ αυτό είναι τόσο μικρός το δέμας σε σχέση με τα όπλα που φέρει”. “Οι επιγραφές έχουν χαραχτεί πριν από την τελική διαμόρφωση”. “Η τοιχοποία της Αμφίπολης έχει διαμορφωθεί σε δύο χρονικές φάσεις». «Ο περίβολος είναι μεταγενέστερος του μνημείου”… Αυτές ήταν μερικές μόνο από τις ερωτήσεις-τοποθετήσεις αρχαιολόγων καθηγητών του ΑΠΘ προς τους εισηγητές.

Παράλληλα, εντός του μνημείου, σύμφωνα με τον Μ. Λεφαντζή, εντοπίστηκε στέλεχος που μοιάζει με χερούλι, το οποίο πιθανολογείται πως ανήκει σε τεφροδόχο, η οποία λεηλατήθηκε.