Όσο η Ελλάδα τηρεί τους όρους του προγράμματος, τα χρήματα για την εξυπηρέτηση του χρέους θα έρχονται,  αυτό επισημαίνει σε έκθεσή της η Morgan Stanley, ενώ παράλληλα προειδοποιεί πως ο χρόνος για την ένταξη στο QE πριν ξεκινήσει το tapering τελειώνει και αν και η β αξιολόγηση αναμένεται να ολοκληρωθεί μετά από αρκετές… λακκούβες, το “πότε” παραμένει αβέβαιο.

Η Ελλάδα σε ότι αφορά το επίπεδο χρέους, αποτελεί μία ειδική περίπτωση. Ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ, είναι μη βιώσιμος. Αλλά είναι αυτή σωστή μέτρηση της βιωσιμότητας του χρέους; Για μία οικονομία που έχει πρόσβαση στις αγορές, είναι, αν και ο δανεισμός με ένα τόσο υψηλό επίπεδο χρέους θα ήταν αδύνατος. Αλλά η Ελλάδα χρηματοδοτείται μέσω του προγράμματος διάσωσης με πολύ ευνοϊκούς όρους. Όσο τηρεί τους όρους του προγράμματος, τα χρήματα για την εξυπηρέτηση του χρέους θα έρχονται. Το σχέδιο χρηματοδότησης έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε το ελληνικό δημόσιο να αναλαμβάνει το χρηματοδοτικό άγχος αν οι αξιολογήσεις δεν κλείνουν. Η Ελλάδα έχει σήμερα μια (σχεδόν) ισορροπημένη κατάσταση χρηματοδότησης, υπό την προϋπόθεση ότι οι εκταμιεύσεις του προγράμματος συνεχίζονται.

Όλα αυτά σημαίνουν ότι, όσο το σχέδιο διάσωσης παρέχει τη χρηματοδότηση, η Ελλάδα είναι “βιώσιμη” από την άποψη της εξυπηρέτησης του χρέους (αν και όχι από τη σκοπιά επιστροφής στις αγορές). Αυτό σημαίνει επίσης ότι η αξιολόγηση της πορείας του χρέους της Ελλάδας, τουλάχιστον στο εγγύς μέλλον, έχει να κάνει με την εφαρμογή του προγράμματος διάσωσης και τις πολιτικές διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και τους επίσημους πιστωτές της σχετικά με, π.χ., τους στόχους του προϋπολογισμού (όπου η Ελλάδα τα πάει καλά) και τις μεταρρυθμίσεις (όπου τα πάει λιγότερο καλά).

Σχετικά με την πορεία της ελληνική οικονομίας, η MS τονίζει ότι το ΑΕΠ επεκτείνεται και πάλι και αναμένει περαιτέρω πρόοδο αν και την συγκεκριμένη χρονική στιγμή η ανάκαμψη φαίνεται περισσότερο “αντανακλαστική” παρά βιώσιμη. Η λιτότητα θα γίνει λιγότερο αυστηρή με την πάροδο του χρόνου, αλλά είναι ακόμα πολύ σφιχτή.  Η ελάφρυνση του χρέους είναι πάρα πολύ μικρή. Η MS περιμένει να γίνουν περισσότερα στο μέλλον, αλλά όπως και το QE, το “πότε” παραμένει πιο αβέβαιο όσο ποτέ.

Όσο περισσότερο η Ελλάδα συμμορφώνεται με το πρόγραμμα διάσωσης, τόσο πιο πιθανό είναι να ενταχθεί στο QE της ΕΚΤ.  Αλλά μάλλον θα πρέπει να περιμένει, πιθανώς μετά τις γερμανικές εκλογές, για μια πιο ουσιαστική ελάφρυνση του χρέους.  Χωρίς μία σημαντικά μεγαλύτερη παράταση της ωρίμανσης των δανείων και περιόδων χάριτος, ο ρόλος του ΔΝΤ στο πρόγραμμα διάσωσης πιθανότατα θα παραμείνει αβέβαιος και, πιο σημαντικό, η πορεία του χρέους μπορεί να μην είναι βιώσιμη, διακινδυνεύοντας την αναβολή της ένταξης στο QE μέχρι το τέλος του 2017 ή ακόμα και στο τέλος του προγράμματος διάσωσης το 2018.  Ωστόσο, με δεδομένο ότι  η ΕΚΤ εφαρμόζει τον τελευταίο γύρο της επέκτασης του QE, υπάρχει ελάχιστος χρόνος για την κεντρική τράπεζα να αγοράσει ελληνικά ομόλογα. Εάν πάει για το τέλος του προγράμματος, τότε το QE θα έχει τελειώσει.

Η πολιτική αστάθεια στην Ελλάδα αποτελεί αρνητικό παράγοντα για τη χώρα. Μπορεί να καταστήσει την οδό της πολιτικής απρόβλεπτη, όπως απρόβλεπτες είναι και οι σχέσεις της χώρας με τους δανειστές της. Η έλλειψη ξεκάθαρης και αποφασιστικής τροχιάς σταθεροποίησης για την Ελλάδα και η εφαρμογή των συνεχιζόμενων γύρων λιτότητας, είναι πιθανόν να συμβάλλουν στην φθίνουσα δημοτικότητα της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία βρίσκεται σήμερα πίσω στις δημοσκοπήσεις σε σχέση με την Νέα Δημοκρατία. Αυτό, σύμφωνα με την MS, δεν θα είναι αρνητική εξέλιξη για την αγορά, καθώς η Ν.Δ. είναι ένα κόμμα υπέρ της Ευρώπης, υπέρ της αγοράς και της υπέρ των επιχειρήσεων.

Η ΜS τηρεί στάση equal-weight για τις ελληνικές τράπεζες καθώς το τι θα γίνει με τα επισφαλή δάνεια δεν είναι ακόμη σαφές. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια διαμορφώνονται περίπου στο 1/3 των ισολογισμών, με άλλα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα να αυξάνουν το σύνολο των προβληματικών δανείων στο 50% των ισολογισμών.

Σύμφωνα με την Morgan Stanley, είναι απίθανο να επιλυθούν σημαντικά πριν την προθεσμία του 2019, όπου οι τράπεζες θα πρέπει να έχουν μειώσει το απόθεμα των ΝΡΕs κατά 40%. Όπως προσθέτει, η ανάκαμψη των ROE είναι σταδιακή, και εκτιμά ότι θα κινηθεί στο 6% έως το 2018, ενώ οι μετοχές των ελληνικών τραπεζών διαπραγματεύονται με εκτιμώμενη λογιστική αξία στο 0,3.

Ελευθερία Κούρταλη

Facebook Comments