Η αύξηση της διαφοράς επιτοκίου χορηγήσεων – καταθέσεων παράγοντας της κερδοφορίας των ελληνικών τραπεζών

Σύμφωνα με τα υπάρχοντα το εννεάμηνο του 2023 η κερδοφορία των ελληνικών τραπεζών αυξήθηκε, λόγω της σημαντικής αύξησης των καθαρών εσόδων από τόκους, λόγω της αύξησης του ύψους των επιτοκίων από την ΕΚΤ, και της μείωσης των προβλέψεων για τον πιστωτικό κίνδυνο. Τα έσοδα από τόκους αυξήθηκαν κατά 96,5% (από 5,297 δις ευρώ σε 10,411 δις ευρώ) ενώ τα καθαρά έσοδα κατά 58,9% (από 3,988 σε 6,335 δις ευρώ). Τα κέρδη μετά από φόρους αυξήθηκαν κατά 4,7% (από 2,877 σε 3,009 δις ευρώ).

 Αρνητική επίδραση στην κερδοφορία είχαν η μείωση των καθαρών εσόδων από χρηματοοικονομικές πράξεις, λόγω μη επαναλαμβανόμενων κερδών του προηγούμενου έτους, και δευτερευόντως η αύξηση των λειτουργικών εξόδων.

Όπως φαίνεται από τα στοιχεία του Γραφήματος 1 η αύξηση των εσόδων από τόκους προέρχεται πρωτίστως και ουσιαστικώς  από τη συνεχιζόμενη αύξηση της διαφοράς μεταξύ επιτοκίου χορηγήσεων και του αντίστοιχου των καταθέσεων (spread). Από τον Ιούνιο του 2022 η διαφορά συνεχώς αυξάνει και από  3,45% το Σεπτέμβριο του 2023 φθάνει στο 5,89%. Δεδομένου ότι οι καταθέσεις αποτελούν τη βασική πηγή χρηματοδότησης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος αγγίζοντας το 85,0% (227,3 δις ευρώ το Σεπτέμβριο 2023) γίνεται αντιληπτό το πως παράγονται τα κέρδη στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα.

Γράφημα 1

Διαφορά μέσου επιτοκίου χορηγήσεων – καταθέσεων

Η αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ χρησιμοποιήθηκε πρωτίστως και μοναδικά  για να αυξήσουν τα κέρδη τους οι τράπεζες και να διεκπεραιώσουν διάφορες υποχρεώσεις τους  εις βάρος όμως των καταθετών , της ιδιωτικής κατανάλωσης , των επενδύσεων  και γενικά της μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας. Αυτό σε πλήρη αντίθεση με το πως συμπεριφέρθηκαν οι τράπεζες στην Ευρωζώνη αλλά και στις τέσσερις χώρες του Νότου: Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Κύπρος (Γράφημα 2). Η αντιοικονομική συμπεριφορά των ελληνικών τραπεζών είναι τουλάχιστον προκλητική!!!

 Γράφημα 2

Το μέσο κόστος νέου δανεισμού για τις  επιχειρήσεις στην Ελλάδα, Ευρωζώνη, Χωρών Νότου

Με δεδομένο ότι δεν προβλέπεται περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ, οι ελληνικές τράπεζες στρέφονται  σιγά αλλά σταθερά στην αύξηση διαφόρων προμηθειών προκειμένου να αντικαταστήσουν μέρος των κερδών που είχαν προέλθει από την αύξηση των επιτοκίων. Η ελληνική κυβέρνηση απλά παρατηρεί τις εξελίξεις!!!