Έδωσαν τα μέτρα… δεν πήραν το χρέος

Η συμφωνία, που αναμένεται να κλείσει σήμερα ή αύριο ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση και τους θεσμούς θα περιλαμβάνει μόνο τα μέτρα, τα οποία θα δεσμεύουν την Ελλάδα για τα επόμενα χρόνια και όχι για την ελάφρυνση του χρέους.

Όπως φαίνεται, η κυβέρνηση πήρε πίσω τις διακηρύξεις της περί αναβολής στην εφαρμογή των ήδη ψηφισμένων μέτρων, όπως η μείωση των συντάξεων από την 1^η Ιανουαρίου του 2019, ενώ το ΔΝΤ από την άλλη προτίθεται να μην επιμείνει στην αξίωσή του για μείωση του αφορολόγητου ένα έτος νωρίτερα, δηλαδή το 2019 αντί του 2020. Ωστόσο, το Ταμείο θα εξέταζε μία τέτοια υποχώρηση σε περίπτωση που λαμβάνονταν άμεσα και οι αποφάσεις για το χρέος. Κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό στην παρούσα φάση. Ήδη η Γερμανία κατέστησε σαφές πώς η όποια συζήτηση για το ενδεχόμενο μέτρων ελάφρυνσης του χρέους θα ξεκινήσει μετά το τέλος του προγράμματος. Η απαίτηση, μάλιστα της Γερμανίας για προαπαιτούμενα με τα οποία θα συνοδευτούν τυχόν ενέργειες ελάφρυνσης βρίσκει αντίθετο το ΔΝΤ, που θέλει αυτοματοποιημένο μηχανισμό.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η τεχνική συμφωνία θα σπάσει σε δύο μέρη, καθώς τα 88 προαπαιτούμενα δεν είναι εφικτό να κλείσουν έως τις 24 Μαϊου, ημέρα που συνεδριάζει το Eurogroup. Έτσι, κάποια θα ψηφιστούν έως τις 21 Ιουνίου, όταν και πρέπει να επικυρωθεί η τελική συμφωνία και κάποια άλλα θα μεταφερθούν για την 21^η Αυγούστου, ημέρα, που τυπικά, ολοκληρώνεται το πρόγραμμα. Ακόμη και έως τότε, οι θεσμοί εκτιμούν πως περί τα 40 προαπαιτούμενα θα είναι ανοιχτά και κατά πάσα πιθανότητα θα συνδεθούν με τη μεταμνημονιακή εποπτεία.

Η παραμονή του ΔΝΤ, ακόμη και χωρίς δάνειο, θεωρείται μονόδρομος, προκειμένου να εξασφαλισθεί ο αυστηρός έλεγχος, που δεν θα αφήσει την Ελλάδα να «κατρακυλήσει» δημοσιονομικά στις αμαρτίες του παρελθόντος, ούτε να αναστρέψει προηγούμενες μνημονιακές μεταρρυθμίσεις.

Οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών στις αγορές, που ανέβασαν και πάλι τα επιτόκια των ελληνικών ομολόγων στο 4,5% (δεκαετές), σε συνδυασμό με το κύμα δηλώσεων κυβερνητικών στελεχών, που υπόσχονταν επιστροφή συντάξεων, αυξήσεις μισθών και προσλήψεις στο δημόσιο, αλλά και ακύρωση εργασιακών μεταρρυθμίσεων, οδήγησαν σε πλήθος δηλώσεων από υψηλόβαθμους εκπροσώπους των θεσμών για τα οφέλη της προληπτικής πιστοληπτικής γραμμής.

Η κυβέρνηση ξορκίζει αυτό το ενδεχόμενο, ωστόσο, οι συνθήκες για νέα έκδοση ομολόγων μόνο ευνοϊκές δεν μπορούν να θεωρούνται, γεγονός που αναβάλλει συνεχώς τη σχεδιαζόμενη επάνοδο στις αγορές και δημιουργεί εύλογες αμφιβολίες για το κατά πόσο η χώρα θα μπορεί να χρηματοδοτηθεί μόνη της μετά τον Αύγουστο.

Το μόνο σίγουρο είναι πως η κυβερνητική ρητορική για αποφυγή επώδυνων μέτρων έχει πλέον εγκαταλειφθεί, ενώ η διαφαινόμενη νέα αναβολή των αποφάσεων για το χρέος δημιουργεί εύλογα ερωτήματα για το πώς θα γίνει η διαχείριση της κρίσεως «ναι στα μέτρα, όχι στο χρέος».