Ο φόβος, η αβεβαιότητα, η ανασφάλεια κυριαρχούν στην ελληνική κοινωνία, όπως καταδεικνύουν όλες οι έρευνες της κοινής γνώμης, που διεξάγονται σήμερα. Όσο κι αν αυτά τα συναισθήματα είναι επικίνδυνα εφόσον επικρατήσουν πλήρως για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας και μπορεί να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη παράλυση, ωστόσο είναι απολύτως δικαιολογημένα γιατί ολοένα και περισσότεροι πολίτες διαπιστώνουν ότι ο τρόπος ζωής, που βίωσαν τις τελευταίες δεκαετίες ανατρέπεται άρδην.

Είναι η πρώτη φορά από τότε που συνεστήθη το ελληνικό κράτος που συμβαίνει αυτό. Μέχρι τώρα, ακόμα και στις δύσκολες περιόδους, που αυτός ο τόπος έχει περάσει, πολέμους, καταστροφές, κοινωνικές αναταραχές, πραξικοπήματα, γνώριζε ότι κάθε νέα γενιά τα κατάφερνε να ζει καλύτερα από την προηγούμενη. Ακόμα και μετά τον Πόλεμο, την Κατοχή και την εμφύλια σύρραξη, η Ελλάδα, που βγήκε κατεστραμμένη και φτωχή, ήλπιζε ότι το μέλλον της θα είναι καλύτερο. Και πράγματι ήταν.

Κάθε χρόνο, εμείς οι Έλληνες ζούσαμε καλύτερα προϊόντος του χρόνου. Φθάνοντας τα τελευταία χρόνια σε ένα υπερβολικά υψηλό επίπεδο διαβίωσης, που έφθανε ή και ξεπερνούσε το ανάλογο ισχυρών ξένων κρατών κι οικονομιών. Αυτό όμως δεν οφειλόταν στο ότι η Ελλάδα βρήκε τρόπους να αναπτύξει δημιουργικά την οικονομία της και να προχωρήσει στην παραγωγή σημαντικού πλούτου σε σχέση με τις άλλες ισχυρές οικονομίες της Δύσης η και της Ασίας. Ζούσαμε πάνω από τις δυνατότητες μας αποκλειστικά και μόνον από τα δανεικά, που έπαιρναν οι κυβερνήσεις, συνεχώς και περισσότερα, για να συντηρήσουν το συντεχνιακό και πελατειακό κράτος, που είχαν δημιουργήσει εις βάρος του μέλλοντος μας κι εις βάρος κυρίως των παιδιών μας. Και τώρα οι νεώτερες γενιές κυρίως θα πληρώσουν τη νύφη.

Το βέβαιο είναι ότι τώρα, που τα δανεικά στέρεψαν, η χώρα γίνεται και θα γίνεται στο ορατό μέλλον ολοένα και πιο φτωχή. Με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να διατηρήσουμε το βιοτικό επίπεδο, που είχαμε συνηθίσει τις τελευταίες δεκαετίες. Γι’ αυτό είναι λάθος να μιλάμε για οικονομική κρίση. Η λέξη κρίση εμπεριέχει την έννοια της παροδικότητας, ότι θα περάσει σύντομα και θα επιστρέψουμε εκεί όπου βρισκόμαστε. Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί.

Για πρώτη φορά, από τον Πόλεμο κι έπειτα τα επόμενα χρόνια το βιοτικό επίπεδο όλων μας θα υποχωρεί. Το πόσο ουδείς μπορεί να προβλέψει. Είναι στο χέρι μας να αντιστρέψουμε αυτή την πορεία. Αλλά για να γίνει αυτό πρέπει να αλλάξουμε νοοτροπία. Να πάψουμε να τα περιμένουμε όλα από ένα κατ’ ουσία πτωχευμένο κράτος και να αναζητήσουμε συγκροτημένα τους τρόπους που θα μας επιτρέψουν να δημιουργήσουμε πλούτο και να αναπτύξουμε την οικονομία μας.

Όμως για το μείζον αυτό θέμα δεν γίνεται η παραμικρή ουσιαστική συζήτηση κι ουδείς, από τα κόμματα και τους πολιτικούς, που είναι οι αρμόδιοι να το πράξουν, προτείνει κάποια ρηξικέλευθη ιδέα, σκέψη η μάλλον σχέδιο για την ανάπτυξη της οικονομίας. Για την παραγωγή πλούτου. Κι αυτός είναι ο λόγος, που οι πολίτες είναι ανασφαλείς και φοβούνται. Διότι διαπιστώνουν ότι οι αρμόδιοι για να τους οδηγήσουν έξω από αυτή την τόσο δυσάρεστη πραγματικότητα δεν έχουν σχέδιο και δεν μας προσφέρουν προοπτική. Κι αυτό σήμερα είναι κατά την γνώμη μας σήμερα το αδιέξοδο του πολιτικού συστήματος αλλά και της κοινωνίας.

Κι ο μόνος τρόπος να αντιμετωπίσουμε αυτό το αδιέξοδο είναι να αλλάξουμε άρδην νοοτροπία και να αρχίσουμε να εργαζόμαστε με εντελώς διαφορετικό τρόπο από ότι μέχρι σήμερα. Χρειάζεται να μάθουμε να παράγουμε και να μετέχουμε στον διεθνή ανταγωνισμό δημιουργικά. Αλλά για να γίνει αυτό πρέπει προηγουμένως να περιορίσουμε δραστικά τον Δημόσιο τομέα, τον μεγαλύτερο στον κόσμο ολόκληρο, να αντιληφθούμε ότι η λογική του «δανειζόμαστε για να καταναλώσουμε» τελείωσε και να ανατρέψουμε συνολικά την πορεία μας. Ειδάλλως το τέλος θα επέλθει αργά αλλά οδυνηρά.

Εδώ κι αρκετά χρόνια γράφουμε από τις φιλόξενες στήλες αυτές ότι υπό τις παρούσες συνθήκες, «η Ευρώπη κινδυνεύει να βρεθεί στο περιθώριο του διεθνούς ανταγωνισμού κι η Ελλάδα στο περιθώριο του περιθωρίου». Το δυστύχημα για την πατρίδα μας είναι ότι η πρόβλεψη μας εκείνη σήμερα επιβεβαιώνεται.

Facebook Comments